Του Αλέξανδρου Δεσποτόπουλου
Αποτελεί κοινή ιστορική παραδοχή ότι κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου σφαγιάστηκαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία εκατοντάδες χιλιάδες Αρμένιοι πολίτες από το κίνημα των Νεότουρκων, σε μία από τις πρώτες σύγχρονες γενοκτονίες. Πέρα από τη σφαγή, σημειώθηκαν εκτεταμένες απαγωγές και εξισλαμίσεις γυναικών και παιδιών, που ενσωματώνονταν σε μουσουλμανικά νοικοκυριά. Οι ίδιοι οι Τούρκοι ιστορικοί αναγνωρίζουν ότι περισσότεροι από 600.000 Αρμένιοι σφαγιάστηκαν, ενώ αρμένικες και άλλες πηγές της Δύσης ανεβάζουν τον αριθμό των νεκρών στα γεγονότα εξόντωσης στο 1,5 εκατομμύριο.
Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει ότι έλαβε χώρα γενοκτονία, αλλά εκτοπισμός Αρμενίων ανταρτών, που υποστήριζαν τη Ρωσική εισβολή στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και ότι στόχος δεν ήταν η εξολόθρευση, ως εκ τούτου δεν υπήρξε γενοκτονία.
Το θέμα αποτελεί αντικείμενο έντονης αντιπαράθεσης μεταξύ της Τουρκίας και 
οποιασδήποτε τρίτης χώρας προχωρά στην αναγνώρισή του, όπως συνέβη με τη Γερμανία το 2016, λόγω σχετικής απόφασης του Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου. Η έντονη αντίδραση της γειτονικής μας χώρας δεν σχετίζεται με το γόητρο της Οθωμανικής νομιμότητας μόνον, αν αναλογιστεί κανείς ότι από την αναγνώριση της γενοκτονίας προκύπτουν πλήθος νομικά – οικονομικά ζητήματα και σχετιζόμενες επανορθώσεις για τα εγκλήματα εις βάρος των Αρμενίων, των Ασσυρίων και των Ποντίων. Για παράδειγμα ο Πατριάρχης του Μεγάλου Οίκου της Κιλικίας προσέφυγε στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Τουρκίας, ζητώντας να επιστραφεί το Πατριαρχείο που βρισκόταν στο Σις της Κιλικίας στο Πατριαρχείο του Αντελιάς, με την υπόθεση να οδηγείται στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Ευρώπης.
Στο πλαίσιο αυτό, η υιοθέτηση της αναγνώρισης από τη Βουλή των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ της γενοκτονίας των Αρμενίων αποτελεί μία απόφαση με ισχυρό συμβολικό και πολιτικό χαρακτήρα. Οι ήδη τεταμένες σχέσεις των δύο χωρών επιβαρύνονται από την εξέλιξη αυτή, που συνδυαστικά με τις εξελίξεις στη Συρία, έρχεται να προστεθεί στις πρόσφατες κρίσεις για τον πάστορα, Άντριου Μπράνσον και αυτή με τους S-400, που οδήγησε την Τουρκία εκτός του προγράμματος των F-35.
Γνώριζαν αδιαμφισβήτητα τα μέλη του σώματος ότι η απόφαση αυτή θα εξόργιζε την Τουρκία και θα έστελνε ένα ισχυρό μήνυμα από την Αμερικανική ήπειρο για τη δράση της δεύτερης στη Συρία. Συνάμα με την αναγνώριση, οδεύει προς τη Γερουσία προς έγκριση η επιβολή κυρώσεων και περιοριστικών μέτρων κατά της Τουρκίας από την αμερικανική διοίκηση. Πριν μερικές ημέρες προηγήθηκε συναίνεση στο ίδιο σώμα και οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικάνοι καταδίκασαν την απόφαση του Προέδρου Τραμπ να αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από τη Συρία.
Γίνεται ολοένα και πιο φανερό ότι οι ΗΠΑ ζουν την πολιτική διχοτόμηση της νομοθετικής από την εκτελεστική εξουσία. Η Βουλή των Αντιπροσώπων υιοθετεί σταθερά αρνητικές πρωτοβουλίες απέναντι στο Τουρκικό φλερτ με τη Ρωσία, με τον Πρόεδρο Τραμπ να παλινδρομεί απρόβλεπτα σε αντικρουόμενες αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συχνά αναδιπλωμένος από την πίεση της Αμερικανικής διοίκησης. Είναι ίσως η πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της υπερδύναμης που η πολιτική κατεύθυνση σε καίρια σημεία της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ είναι τόσο απρόβλεπτη και ασαφής.
