Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Πολλές φορές, ξεκινάμε μία συζήτηση που οι άλλοι την έχουν κάνει πριν από 20, 30, 40 χρόνια. Σε κάποιες περιπτώσεις, και πριν από αιώνες. Σαν να σταματάμε τον χρόνο, όταν πρόκειται να αλλάξουμε συνήθειες και να κατοχυρώσουμε ανθρώπινα δικαιώματα. Όταν πρέπει να βελτιώσουμε θεσμούς, συντάγματα, κανόνες, αρχές, αξίες. Όταν προκύπτει ζήτημα με τον μετασχηματισμό της κοινωνίας ή της δημοκρατίας μας προς όφελος των ανθρώπων και των πολιτών.
Πάντα σιωπούμε ή καθυστερούμε επίτηδες να φτάσουμε στο αποτέλεσμα.
Κάθε φορά, που επιστρέφουμε από την Ευρώπη, θα έπρεπε κάτι να φέρνουμε πίσω. Για το αυτοκίνητα, τα πεζοδρόμια, τα κτίρια, το κάπνισμα, τους νόμους, την συμπεριφορά, τα όρια, τον σεβασμό. Έστω αυτή την αστική υποκρισία, την τόσο αναγκαία όμως, για την συνύπαρξη των ανθρώπων στις κοινωνίες.
Όταν όμως γέρνει το αεροπλάνο από την Αίγινα προς το αεροδρόμιο, το αττικό φως αρχίζει να μας παρασύρει ξανά στα εσώψυχα «διονυσιακά» μας τερτίπια. Και ξεχνάμε όλα όσα είχαμε στις σημειώσεις μας.
Φταίει όμως και κάτι άλλο. Στην Ελλάδα έχουμε δύο θρησκείες: Την Ορθοδοξία και την Αριστερά. Και όπως όλες οι θρησκείες που σέβονται τις ρίζες τους, είναι υποχρεωμένες να προστατεύουν την ιδεολογία και τον κώδικα αξιών τους. Κυρίως όμως έχουν χρέος αυτοσυντήρησης και αυτοπροστασίας.
Και τις δύο τις τρέφει η απομόνωση, η απομάκρυνση και η απόσταση. Από τη Δύση και τον αστικό πολιτισμό. Από τον νομικό πολιτισμό του κράτους δικαίου και από κάθε ρήτρα έλλογης αποτίμησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι μεν ανατολικοί Χριστιανοί, σχισματικοί όπως είναι αποστρέφονται την Δύση και προασπίζουν το πριμιτιβίστικο DNA τους. Ενάντια σε θεσμούς και πολιτικές αξίες. Οι δε Αριστεροί, ως ηττημένοι του Εμφυλίου, συνεχίζουν να αποζητούν εκδίκηση, πετώντας στρακαστρούκες για προσομοίωση επανάστασης.
Και όλοι μαζί, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, ζούμε μια μέθεξη στο θυμικό μας που άλλοι την λένε ελευθερία και άλλοι αναρχία. Σπανίως θα βρεις κάποιον να την πει ασυδοσία και βαρβαρότητα.
Όλες οι χώρες του πολιτισμένου κόσμου έκοψαν το τσιγάρο στους κλειστούς χώρους. Εμείς ακόμα το συζητάμε. Σε όλες τις χώρες, κανείς δεν παρκάρει στα πεζοδρόμια. Εμείς ούτε καν το συζητάμε. Παντού, τα πανεπιστήμια, έχουν μόνο φοιτητές, καθηγητές και ερευνητές. Εμείς έχουμε και επαγγελματίες επαναστάτες!
Και τώρα πια, με αντιπολίτευση την Αριστερά, αρχίσαμε να μιλάμε για «χούντες»! Όλα όσα κάνουν φυσικά στην Ευρώπη, όλα όσα θεωρούν αυτονόητα, όλα όσα οι θεσμοί, οι νόμοι και το σύνταγμά καθορίζουν εμείς τα λέμε «χούντα»!
Όσα η αστική δημοκρατία προβλέπει χαρακτηρίζονται από την Αριστερά «χούντα» και «φασισμός»! Λες και είναι αναγκασμένες οι κοινωνίες να αλλάξουν το Σύνταγμα και να επιβάλουν τον «λαϊκό νόμο» της Αριστεράς. Ή τουλάχιστον ένα «θεοκρατικό καθεστώς» προσαρμοσμένο στις επιθυμίες των ιερών «ποιμένων» του…
Παλεύουμε για τα αυτονόητα και είμαστε όλοι συνένοχοι. Γιατί όλοι πασχίζουμε για την αλλαγή αλλά κανείς μας δεν θέλει να αλλάξει. Γιατί συνηθίσαμε να απολαμβάνουμε την ανωριμότητα και την αυθαιρεσία μας, χωρίς να υπολογίζουμε το ρίσκο που παίρνουμε για την υγεία, την ασφάλεια, την ανάπτυξη την ίδια μας τη ζωή.
Έχουμε δρόμο ακόμα. Αλλά που θα πάει, θα γυρίσει πάλι η ιστορία σε μας. Κι αφήνοντας πίσω τις ανατολίτικες «θρησκείες» μας, θα ξαναθυμηθούμε ότι οι θεσμοί και οι νόμοι γεννήθηκαν εδώ. Και δεν είναι έξω από τον χαρακτήρα και τη δική μας φύση, την ελληνική…