Του Κυριάκου Αθανασιάδη
Μία καλή φίλη έγραψε στη Σελίδα της χθες αυτό: «Βρες κάτι ν' αγαπήσεις πολύ και πιάσου απ' την ουρίτσα του, δεν αντέχεται αλλιώς αυτή η ζωή. Μακάρι να είναι ο Θεός, η Μουσική, η Λογοτεχνία, ο Άνθρωπος, τα λουλούδια, ο σκύλος σου». Είναι βέβαια ένας όμορφος απόηχος του μποντλερικού «Μεθύστε» («Enivrez-Vous»): Για να μη νιώθετε το φριχτό φορτίο του Χρόνου που τσακίζει τους ώμους σας και σας γέρνει στη γη, οφείλετε να μεθάτε αδιάκοπα. Με τι; Με κρασί, με ποίηση ή με αρετή — ό,τι κάνετε κέφι. Όμως μεθύστε. Ωραία λόγια, λόγια νεανικά.
Η αλήθεια, από την άλλη, είναι πως κανείς μας δεν είναι σε θέση να δεχτεί συμβουλές. Είναι κάτι που έχουμε μέσα μας, ένα φίλτρο, μια σίτα, κάτι, δεν ξέρω τι, που εμποδίζει κάθε νουθεσία, κάθε παραίνεση και κάθε προτροπή, όσο καλοπροαίρετες κι αν είναι, να γίνουν κάτι παραπάνω από όμορφα λόγια και να ριζώσουν μέσα μας. Σαν μηχανές, σαν «αυτόματα» προγραμματισμένα από τον εαυτό τους, προχωράμε όλοι μας ένα δρόμο που χαράχτηκε από παλιά, μόνο για εμάς. Δεν θα τον αλλάξουμε, ό,τι και να μας συμβεί. Και ό,τι κι αν συμβεί γύρω μας, ακόμη και αν δούμε με τα ίδια μας τα μάτια πως κάνουμε λάθος, και πως αυτό το λάθος μάς κάνει κακό.
Παρ' όλα αυτά, νά και μερικές δικές μου παραινέσεις, έτσι για να υπάρχουν:
1. Διαβάζετε κυριακάτικες («Καθημερινή» και «Βήμα»), διαβάζετε τους «Times», ή έστω γραφτείτε σε εκείνα τα newsletter τους που είναι πιο κοντά στα ενδιαφέροντά σας (Today's Headlines, Breaking News Alert, Opinion Today κ.ο.κ.), γραφτείτε οπωσδήποτε στο καθημερινό δελτίο του FACT, κάντε μία συνδρομή στο μηνιαίο περιοδικό «Atlantic» και στον εβδομαδιαίο «New Yorker» (είναι λεφτά που δεν θα κλάψετε), και βέβαια να επισκέπτεστε από καιρού εις καιρόν τα σάιτ της «Washington Post» και του «Guardian», αν μη τι άλλο — ή άλλων μεγάλων διεθνών Μέσων. Να αγοράζετε πού και πού και τον «Φιλελεύθερο».
2. Να πηγαίνετε μία φορά την εβδομάδα σε ένα βιβλιοπωλείο, εκείνο που σας βολεύει περισσότερο, είτε στη γειτονιά σας, είτε στο κέντρο — αν έχει και καφέ, ακόμη καλύτερα. Ξεφυλλίστε τις νέες εκδόσεις, χαζέψτε τα εξώφυλλα, διαβάστε τα κείμενα των οπισθοφύλλων, μυρίστε την κόλλα βιβλιοδεσίας από τα πιο φρέσκα. Αγοράστε και κάποιο βιβλίο. Βρείτε χρόνο να το διαβάσετε. Αφιερώστε 30 λεπτά την ημέρα στο διάβασμα. Δεν είναι τίποτα — και μπορεί να σημάνει τα πάντα. (Και να μην ντρέπεστε για τις επιλογές σας: αν σας αρέσει το χι είδος λογοτεχνίας, μη διαβάσετε ποτέ τίποτε άλλο).
3. Κατεβάστε αυτό το δωρεάν προγραμματάκι που σας λέει πόσες ώρες την ημέρα είστε online. Θα εκπλαγείτε από αυτό που θα μάθετε, και σίγουρα θα κάνετε κάτι για να το περιορίσετε: είστε πολύ περισσότερο χρόνο από όσο νομίζετε εδώ, και αυτός ο χρόνος είναι το μόνο που έχετε πραγματικά δικό σας. Όλα τα άλλα είναι δανεικά. Αποσυνδεθείτε.
4. Να φροντίζετε να μην είστε σίγουρος για τίποτε. Να αμφισβητείτε αυτά που σκέφτεστε και αυτά που λέει ο πολιτικός αρχηγός σας ή το κόμμα σας. Όχι φωναχτά: έστω από μέσα σας. Κάντε το για καθετί αυτό, σαν άσκηση. Για να βοηθηθείτε, ακολουθήστε δυο-τρεις ψευδώνυμους λογαριασμούς ομοϊδεατών σας για λίγες ημέρες στο Twitter. Θα σιχαθείτε την ώρα και τη στιγμή.
5. Αν μένετε μόνος, πάρτε μία γάτα. Αν συζείτε, πάρτε ένα σκύλο. Σε κάθε περίπτωση, να σέβεστε το κατοικίδιό σας σε βαθμό υπερβολικό. Αλλιώς μην το υιοθετήσετε, δεν θα περνάτε καλά εσείς, και θα υποφέρει κι εκείνο. Και οι σκύλοι και οι γάτες θέλουν παρέα σχεδόν όλη τη μέρα.
6. Χωρίς να το πείτε σε κανέναν, πάρτε δωρεάν διαδικτυακά μαθήματα μιας ξένης γλώσσας. Κάθε γλώσσα που μαθαίνουμε είναι ένας επιπλέον κόσμος. Δεν το λέω εγώ, έτσι είναι. Μετά από έξι μήνες ολιγόλεπτης καθημερινής άσκησης, θα τη μιλάτε με σχετική επάρκεια και θα ενθουσιαστείτε.
7. Για κάθε καινούργια σειρά που παρακολουθείτε στο Netflix ή αλλού, να βλέπετε (ξανά) μία κλασική ταινία. Το παρελθόν δεν έχει πεθάνει. (Επίσης, μην κατεβάζετε, σας παρακαλώ, όλες τις νέες σειρές και ταινίες που ανεβαίνουν στα πειρατικά torrents, είναι πολύ κακό για μία σειρά από λόγους, και για μία σειρά από ανθρώπους. Με εσάς πρώτο-πρώτο. Μία μηνιαία συνδρομή σε ένα κανάλι με ταινίες, σίριαλ και ντοκιμαντέρ δεν κοστίζει πολλά, και συνήθως αρκεί).
8. Να μαγειρεύετε μία φορά την εβδομάδα, ή μια φορά στο τόσο, αλλά τέλος πάντων τακτικά, για έναν φίλο, ή και για περισσότερους. Το μεγαλύτερο κέρδος θα το αποκομίσετε τις ώρες τις προετοιμασίας του δείπνου: από τα ψώνια μέχρι το μαγείρεμα και το στρώσιμο του τραπεζιού. Πάντα να συνοδεύετε το φαγητό αυτό με ένα κάπως καλό, ή έστω τίμιο, κρασί. Όχι με μπίρα. (Έχετε και ένα εκλεκτό ποτό για εσάς κάπου. Να το δοκιμάζετε τις δύσκολες νύχτες).
9. Κάντε αυτό που θέλετε, αλλά κάντε το καλά. Πολύ καλά. Πιο καλά από κάθε άλλον. Έχει μεγάλη σημασία να είστε #1 σε κάτι.
10. Να σκέφτεστε πού και πού τους ξένους.