Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Παρότι πολλοί πολιτικοί παράγοντες της ΕΕ απεύθυναν σημαντικές προειδοποιήσεις προς την Βρετανία για τις επιπτώσεις εξόδου της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι πρώτες ενδείξεις, όπως προκύπτουν από την συμπεριφορά των χρηματιστηριακών αγορών, δείχνουν ότι παρότι έχουν δίκιο, οι σημαντικότεροι κίνδυνοι από την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ δεν βρίσκονται στο γήπεδο της Βρετανίας, αλλά κάπου αλλού!
Η απόφαση του 52% των Βρετανών να ψηφίσουν υπέρ της εξόδου της χώρας από την ΕΕ οδήγησε πράγματι σε πτώση 3% του βρετανικού δείκτη Ftse100. Όμως, παράλληλα οδήγησε σε πτώση τιμών 6% στη Γερμανία, 8% στη Γαλλία και 12% στην Ισπανία. Ακόμη περισσότερο, οδήγησε σε πτώση 8%. στην Ιαπωνία αλλά μόλις 1,3% στο Χρηματιστήριο της Σαγκάης στην Κίνα. Τι ακριβώς συνέβη;
Εκείνο που συνέβη, είναι εκείνο που ακριβώς εκτιμήσαμε πριν περίπου μια εβδομάδα. Η έξοδος της Βρετανίας από την ΕΕ έχει έναν σίγουρο χαμένο, την τάση για παγκοσμιοποίηση και τις εταιρείες που κερδίζουν από αυτή, τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, που έχουν μεγάλη βαρύτητα π.χ. στο Χρηματιστήριο της Ιαπωνίας, αλλά όχι της Κίνας, όπου υπάρχουν εθνικές κινεζικές εταιρείες. Οι εταιρείες που χάνουν από την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ είναι κυρίως αυτές οι μεγάλες εταιρείες.
Όχι όμως μόνο αυτές.
Χαμένη βγαίνει και η Βρετανία, καθώς η πτώση 3% του χρηματιστηρίου του Λονδίνου, συνοδεύτηκε από πτώση της ισοτιμίας της βρετανικής λίρας κατά 5%. Η Αγγλία θα χάσει, και θα συνεχίσει να χάνει έξω από την ΕΕ περίπου 0,5% του ΑΕΠ ετησίως, όμως οι απώλειες για τη Γερμανία και τις μεγάλες πολυεθνικές της όπως και εκείνες άλλων χωρών όπως της Γαλλίας θα είναι πολύ μεγαλύτερες. Καθώς το 12% των Γερμανικών πωλήσεων κατευθύνονται στη Βρετανία, η Γερμανία είναι ένας πολύ μεγάλος χαμένος από την εξέλιξη, καθώς κομμάτι αυτών των πωλήσεων θα χαθεί εις όφελος Αμερικανικών, Ρωσικών η Κινεζικών εταιρειών.
Για την Ελλάδα οι επιπτώσεις θα είναι μικτές. Η Ελλάς χάνει από την συρρίκνωση της ΕΕ, όμως η αποδυνάμωση της Γερμανίας στην ΕΕ, αποτέλεσμα του brexit, βγάζει την Ελλάδα ωφελημένη στη διαπραγμάτευση για τα δάνεια καθώς οι Γερμανοί λογικά θα υποχρεωθούν να μαλακώσουν τη στάση τους στην Ελλάδα και άλλες χώρες για να αποφύγουν νέες απώλειες μελών.
Η έξοδος της Βρετανίας δίνει σήμα και σε άλλες χώρες να αμφισβητήσουν την παντοκρατορία των Γερμανών. Η Γερμανική ηγεσία, με μια απίστευτα τραγική κίνηση έκανε κοινή σύσκεψη και δήλωση με άλλες 5 ιδρυτικές χώρες της ΕΕ που ουσιαστικά παρέκαμψε τις διαδικασίες στην ΕΕ και προσπάθησε να υποχρεώσει τους Βρετανούς να επισπεύσουν την έξοδο, κάτι βαθύτατα αντιδημοκρατικό και προσβλητικό προς την απόφαση των Βρετανών πολιτών και την κυβέρνηση τους.
Όμως η ανόητη συμπεριφορά της Γερμανίας αντί να λύνει το πρόβλημα, το χειροτερεύει. Αν η έξοδος των Βρετανών από την ΕΕ δείχνει το δρόμο και σε άλλους λαούς, όπως σε Σκανδιναβικές ή Μεσογειακές χώρες, να φύγουν από την ΕΕ, κάτι όχι απαραίτητα επωφελές γι'' αυτούς, η πρόσφατη κίνηση των Γερμανών επισπεύδει αυτές τις εξελίξεις. Υπό αυτή την έννοια, η απόφαση της Βρετανίας να φύγει από την ΕΕ μεγεθύνεται από τις Γερμανικές γκάφες και ίσως αποδειχτεί μοιραία για το μέλλον της ΕΕ σε πολύ σύντομο διάστημα. Εξελίξεις που είναι αρνητικές για τις εθνικές οικονομίες, που δεν κερδίζουν από κλειστές αγορές, αλλά κυρίως αρνητικές για την ΕΕ και τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες. Υπό αυτή την έννοια, ίσως είμαστε στην αρχή εξελίξεων που, αν συνεχιστούν από αδέξιους γερμανικούς χειρισμούς, ίσως οδηγήσουν ταχύτερα από ότι περιμέναμε σε νευρικότητα σε συναλλαγματικές ισοτιμίες και ομόλογα, και μεγάλη πτώση αποτιμήσεων στις χρηματιστηριακές αγορές παγκοσμίως και τελικά σε παγκόσμια ύφεση.
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.
