Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Πίσω από τη βιτρίνα των χαμόγελων και των κοκτέιλ πάρτι των γραφειοκρατών των Βρυξελλών, κρύβεται μια άλλη Ευρώπη, καθόλου αισιόδοξη. Εκείνη της χρεοκοπίας όχι μόνο των κρατών-μελών, αλλά και των ίδιων των εταιρειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Φαίνεται ότι πλέον το γερμανικό μοντέλο διακυβέρνησης της Ευρώπης έχει ρίξει όλο το οικοδόμημα στα βράχια! Και αν αυτά φαίνονται σε κάποιους υπερβολικά, δυστυχώς, δεν είναι!
Τα κράτη είναι, 8 χρόνια μετά την κρίση του 2008, υπερχρεωμένα, και σε χειρότερο βαθμό από ό,τι ήταν πριν την κρίση! Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία, που είναι οι τρεις μεγαλύτερες οικονομίες, έχουν ακόμη χρέος που ξεπερνάει το 80% του ΑΕΠ. Η Γερμανία έχει χρέος που είναι 20% του ΑΕΠ μεγαλύτερο από εκείνο που είχε το 2008! Της Ιταλίας είναι 30% υψηλότερο και είναι στο… 130% του ΑΕΠ! Της Γαλλίας είναι επίσης 25% του ΑΕΠ υψηλότερο εκείνου του 2008! Το πραγματικό χρέος, μάλιστα, της πανίσχυρης Γερμανίας ίσως ξεπερνάει σε πραγματικό ύψος εκείνο της Ελλάδος ως ποσοστό του ΑΕΠ, καθώς το περισσότερο χρέος λαμβάνεται από τα Ομόσπονδα… κρατίδια και όχι από την κεντρική κυβέρνηση!
Πίσω από τη γυάλινη βιτρίνα της γερμανικής ευμάρειας κρύβεται η χρεοκοπία, αλλά και η ανισότητα. Όλοι έχουμε αντιληφθεί ότι η Γερμανία χρησιμοποιεί τόσο το Ευρώ όσο και τον θεσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να λύνει τα δικά της προβλήματα, εις βάρος των άλλων. Έχει το σύστημα του «μουτζούρη»! Εκείνο που όμως δεν έχουμε συνειδητοποιήσει είναι πώς συμβαίνει αυτό, τον μηχανισμό! Γίνεται με τη χρηματοδότηση! Τόσο απλά! Η Ελλάδα, για παράδειγμα χρηματοδοτεί, με χρήματα που καταβάλλονται κάθε χρόνο, το 2% του προϋπολογισμού δηλαδή των δαπανών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση του γερμανοελεγχόμενου Ντράγκι με την Ποσοτική Χαλάρωση αγοράζει μόνο 2 δισ. από 1 τρισ. από την Ελλάδα, δηλαδή 0,2% των χρημάτων ελληνικά ομόλογα! Από την άλλη, η Γερμανία δίνει 15% των χρημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ το… 25% (!) της Ποσοτικής Χαλάρωσης των 1 τρισ. της ποσοτικής χαλάρωσης πάει στη Γερμανία, κάθε μήνα 20 δισ. από τα 80 δισ.! Ουσιαστικά, λοιπόν, η Γερμανία δεν επιβάλλει μόνο πολιτικούς όρους, επιβάλλοντας με μια βάρβαρη ατζέντα λιτότητας τη βίαιη, απότομη, φτωχοποίηση των περιφερειακών χωρών! Έχει περάσει σε ένα βήμα παραπέρα! Χρησιμοποιεί άμεσα τους πόρους, τα χρήματα των φτωχών κρατών, όπως της Ελλάδος στη δική της οικονομία! Απροκάλυπτη μεταφορά πλούτου! Όπως έκλεβε τον χρυσό άλλων κρατών επί κατοχής!
Αν, έστω, το γερμανικό μοντέλο οδηγούσε σε μια πλουσιότερη Ευρώπη στο σύνολό της, μια Ευρωπαϊκή Ένωση που γίνεται οικονομικά ισχυρότερη συνολικά, τότε, έστω, θα ελπίζαμε ότι κάποια στιγμή ίσως, στη φαντασία μας φυσικά, ένα κομμάτι του πλούτου θα γυρίσει και σε μικρά κράτη όπως στην Ελλάδα! Δυστυχώς όμως ούτε καν αυτό συμβαίνει! Η υποβάθμιση της Deutsche Bank, της μεγαλύτερης γερμανικής τράπεζας πριν δύο μέρες σε κατηγορία λίγο πάνω από εκείνη των «σκουπιδιών», από τον πιο αξιόλογο οίκο αξιολόγησης του κόσμου, τη Moody''s, είναι απλή απεικόνιση της θλιβερής πραγματικότητας. Είναι ένα ηχηρό καμπανάκι, ότι η μεγαλύτερη τράπεζα της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της υπεροπτικής Γερμανίας του Σόιμπλε, βρίσκεται υπό κατάρρευση! Ακόμη χειρότερα, δεν είναι η μόνη!
Οι μετοχές όλων των μεγάλων τραπεζών στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν χρηματιστηριακά καταρρεύσει από τα υψηλά επίπεδα που ήταν και βρίσκονται σε μη αντιστρέψιμη πτωτική τροχιά αξιών! Η χρηματιστηριακή κατάρρευση, υπόψιν, προηγείται πάντα της τυπικής, διότι οι επενδυτές πρώτοι φεύγουν σαν τα ποντίκια από το πλοίο που βουλιάζει! Όχι όμως μόνο αυτό, αλλά πλέον παραιτούνται ή εξωθούνται και σε παραίτηση και τα αφεντικά των τραπεζών! Τελευταίο επεισόδιο ήταν η χτεσινή εξέλιξη στην Ιταλία. Καρατόμησαν οι επενδυτές - μέτοχοι χτες βράδυ τον τραπεζίτη της UniCredit, της γιγαντιαίας αυτής ιταλικής τράπεζας, καθώς είχε συμφωνήσει να διαθέσει 1,5 δισ. ευρώ για να διασώσει μια άλλη μικρή ιταλική τράπεζα (την Popolare di Vicenza), καθώς, αν χρεοκοπούσε εκείνη η μικρότερη, η τρύπα στην ίδια την UniCredit θα ξεπερνούσε τα... 20 δισ. ευρώ!
Το σύστημα είναι άρρωστο! Όταν καρατομούνται μέσα στη νύχτα οι μεγαλοτραπεζίτες, τα απόλυτα αφεντικά του συστήματος ας ετοιμαζόμαστε για τα χειρότερα! Αυτήν τη φορά δεν θα υπάρξει κανένας να διασώσει φαλιρισμένες τράπεζες ή χρεοκοπημένα κράτη... το bail in σημαίνει ότι το «καμένο» σύστημα του κυρίου Σόιμπλε και του πανγερμανικού του μοντέλου οδηγεί σε απόλυτη καταστροφή, όχι μόνο εργαζόμενους, αλλά και ομολογιούχους και καταθέτες στις μεγάλες χώρες της Ευρώπης, καίει όλες τις αξίες, όλες τις βάσεις του οικοδομήματος… Η Ευρώπη οδεύει σε βαθιά κρίση… Και δεν συζητάμε για το τι σημαίνει αυτό για τα χρηματιστήρια…
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.
