Της Μαρίας Χούκλη
Στις Κοινοβουλευτικές Δημοκρατίες, εφόσον οι κυβερνώντες αναδεικνύονται με αδιάβλητες εκλογές, οφείλει να γίνει σεβαστό το αποτέλεσμα, έστω και αν δεν αρέσουν οι πολιτικές που υιοθετούν οι νικητές της κάλπης. Αυτό επιβάλει η Δημοκρατία. Το αποτέλεσμα πρέπει να είναι σεβαστό ακόμη και στην περίπτωση που το κόμμα κέρδισε την πλειοψηφία υποσχόμενο οικονομικές και πολιτικές παρεμβάσεις με αριστερό πρόσημο, όντας στην πραγματικότητα συντηρητικό και ευρωσκεπτικιστικό.
Πότε θα πρέπει να εξεγείρονται οι πολίτες; Όταν η ομάδα που κέρδισε χρησιμοποιεί την κοινοβουλευτική πλειοψηφία μονομερώς, για να αλλάξει τους κανόνες ολόκληρου του δημοκρατικού παιχνιδιού. Η αλλοίωση των κανόνων απονομής της Δικαιοσύνης, η φαλκίδευση της ανεξαρτησίας των Μέσων Ενημέρωσης και η τοποθέτηση κομματικών στελεχών σε δημόσιες θέσεις ευθύνης διαβρώνουν την έννοια του πολιτεύματος έτσι όπως περιγράφεται από τον Συνταγματικό Χάρτη.
Από τον καιρό του Πολύβιου ήταν θεμελιώδους σημασίας ο διαχωρισμός της νομοθετικής, της εκτελεστικής και της δικαστικής εξουσίας. Η νεωτερικότητα καθιέρωσε την αρχή checks and balances, τα θεσμικά αντίβαρα που ελέγχουν, εξισορροπούν και αποτρέπουν τους φορείς των εξουσιών να τις καταχρώνται. Η αρχή είναι υπέρτερη των στρεβλώσεων που τυχόν εμφανίζουν τα θεσμικά αντίβαρα.
Οι ανησυχητικές παραβιάσεις δημοκρατικών αρχών και αξιών τι μπορεί να κρύβουν; Μήπως τη στρατηγική του πολιτικού blitzkrieg; Έχοντας προϋπάρξει στην εξουσία και γνωρίζοντας ότι δεν παρουσιάζεται συχνά τρίτη ευκαιρία, είναι πιθανό να έχουν σκεφθεί οι κυβερνώντες όπως ο Macbeth; «Αν έπρεπε να γίνει αυτή η δουλειά και να τελειώνει, τότε ας γίνει το ταχύτερο…». Όσο είναι νωπή η λαϊκή εντολή και μουδιασμένη η αντιπολίτευση, να γίνουν αστραπιαία οι «χρήσιμες» αλλαγές για την εδραίωση της εξουσίας και στη συνέχεια –με τη δημοκρατία κομμένη και ραμμένη πλέον στις επιδιώξεις των κυβερνώντων– να υλοποιηθεί εκ του ασφαλούς η «κρυφή» ατζέντα;
Εκτός από τους πολίτες και την αντιπολίτευση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας οφείλει να αντιδράσει ως ρυθμιστής του πολιτεύματος; Ακόμη και ο επιβλέπων τη διατριβή του ανώτατου Άρχοντα σε θέματα δικαίου υποστηρίζει ότι το Σύνταγμα έχει παραβιαστεί. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δικαιούνται να αντιδράσουν ή είναι αποκλειστικώς εσωτερικό θέμα της κάθε χώρας και προνόμιο κάθε εθνικής κυβέρνησης να συμπεριφέρεται ως «αιρετή δικτατορία»; (Ο όρος εφευρέθηκε από Βρετανό συντηρητικό βουλευτή, για να περιγράψει το πρωθυπουργικό- κεντρικό πολιτικό σύστημα της πατρίδας του).
Δεν ξέρω τι νομίσατε. Αναφέρομαι στην Πολωνία και στις παρεμβάσεις της κυβέρνησης Kaczynski/Szydlo στη λειτουργία του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου, στη διοίκηση των δημοσίων Μέσων Ενημέρωσης και στη στελέχωση του κρατικού μηχανισμού.
Θα μου πείτε, άλλες χώρες, άλλα ήθη…
