Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Τις τελευταίες ημέρες ξεκίνησε δραματική πτώση τιμών στις τράπεζες. Η τιμή της γερμανικής Deutsche Bank σχεδόν κατέρρευσε, χάνοντας πάνω από 15% σε λίγες μόνο μέρες, ενώ ήταν μεγάλες οι απώλειες και σε ιταλικές, αγγλικές και άλλες τράπεζες. Εύλογο είναι το ερώτημα αν αυτή η πτώση θα συνεχιστεί ή θα ακολουθήσει ανάκαμψη.
Η πτώση που συνέβη τις προηγούμενες ημέρες αντικατοπτρίζει αλλαγή στις πραγματικές προσδοκίες των επενδυτών για τα κέρδη των εταιρειών. Ενδεχόμενη απομάκρυνση της Βρετανίας από την Ε.Ε. οδηγεί σε υποβάθμιση της Ε.Ε. και μεγαλύτερο κίνδυνο αποχώρησης και άλλων κρατών από την Ε.Ε. Είναι φυσικά άσχημη είδηση και για την ίδια τη Βρετανία, για τη θέση της στο επιχειρείν.
Αυτός ο κίνδυνος οδηγεί σε ευρωπαϊκά κράτη με μικρότερη ανάπτυξη, αλλά και εταιρείες με μικρότερη δυνατότητα ανάπτυξης τζίρου και κερδών. Αυτό αναμφίβολα επηρεάζει τις τιμές μετοχών των εταιρειών που είναι στο χρηματιστήριο. Ίσως μάλιστα η επίπτωση των εξελίξεων στις χρηματιστηριακές τιμές είναι πολύ μεγαλύτερη από τη μέση επίπτωση των εξελίξεων αυτών στα μέσα κέρδη των εταιρειών στην πραγματική οικονομία. Ο λόγος είναι απλός. Οι εταιρείες με τη μεγαλύτερη βαρύτητα στους δείκτες τιμών των χρηματιστηρίων δεν είναι οι μικρές εταιρείες. Δεν είναι το «μπακάλικο» της γειτονιάς, μικρές βιομηχανικές ή βιοτεχνικές μονάδες! Οι χρηματιστηριακοί δείκτες επηρεάζονται κυρίως από την εξέλιξη των κερδών στις μεγάλες εταιρείες. Εταιρείες με κυρίαρχη δραστηριότητα στα κράτη ή και με πολυεθνικές δραστηριότητες. Όμως ακριβώς αυτές είναι που θα πληγούν περισσότερο από τις εξελίξεις από ένα πιθανό Brexit, οι εταιρείες που κέρδιζαν τα μέγιστα από τις ανοικτές αγορές, οι μεγάλες.
Όμως οι μετοχές των τραπεζών δεν πέφτουν μόνο λόγω Brexit. Οι ειδήσεις που έχουν διαρρεύσει ως τώρα για την εξέλιξη των μεγεθών τους δεν είναι σε καμιά περίπτωση ενθαρρυντικές. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν πολλούς «κρυμμένους σκελετούς» στις ντουλάπες τους. Πολλά «κόκκινα» δάνεια. Και, ακόμη και αν η Βρετανία μείνει στην Ε.Ε., που λογικά είναι το πιθανότερο και η λογικότερη εξέλιξη, η κρίση που φαίνεται ότι θα ξεκινήσει παγκοσμίως, και σημάδια της έχουμε από τη Νότια Κορέα ως τη Βενεζουέλα, και από την Αφρική ως τη Γαλλία και την Ιταλία, δεν πρόκειται να «λυθεί» σε λίγες εβδομάδες ή μήνες, δεν θα λυθεί δια μαγείας! Οι πρώτες εταιρείες, μάλιστα, που θα πληρώσουν την κρίση θα είναι οι τράπεζες, καθώς εκεί «χτυπάνε», μέσα από διευρυμένα «κόκκινα» δάνεια, τα προβλήματα της οικονομίας, στις τράπεζες αντικατοπτρίζονται πρώτες οι επιπτώσεις της κρίσης στα νοικοκυριά και τις εταιρείες.
Άρα, η όποια ανάκαμψη τιμών και να δούμε στις τράπεζες θα είναι ευκαιρία μάλλον για πώληση μετοχών, παρά για αγορά. Έρχονται, πολύ σύντομα, τα χειρότερα…
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.
