Του Ηλία Π. Παπαγεωργιάδη*
To 2017 η Ρουμανία προσπέρασε την Ελλάδα σε μέγεθος ΑΕΠ, με 188 δισ. ευρώ και αύξηση +6,9%. Φέτος στοχεύει να περάσει την Τσεχία (192 δισ.) και την Πορτογαλία (193 δισ.) και ως τώρα φαίνεται ότι κινείται προς την κατεύθυνση αυτή. Παράλληλα η αγοραστική δύναμη των Ρουμάνων πλησιάζει τα 1.200 ευρώ κατά κεφαλή, με τις μεγάλες της πόλεις να βιώνουν ανεργία κοντά στο 0,5 – 2%. Όλα αυτά έχουν ως βάση την πολύ χαμηλή φορολογία, ως και 1% επί του τζίρου, για τζίρο ως 1.000.000 ευρώ.
Αλήθεια, τι έγινε με τους φτωχούς της χώρας; Ισχύει άραγε η προπαγάνδα ότι «οι χαμηλοί φόροι ωφελούν τους λίγους, ενώ το 95% των πολιτών δεν έχουν να φάνε;»
Ανάπτυξη βασισμένη σε χαμηλούς φόρους: +13,7% η Βιομηχανία, +9,8% οι εξαγωγές
Το πρώτο τρίμηνο του 2018 η βιομηχανική παραγωγή στη Ρουμανία αυξήθηκε κατά 13,7%, ενώ οι παραγγελίες κατά 15,8%. Άρα η ανάπτυξη δεν προέρχεται από δανεικά και απλώς αυξήσεις στο δημόσιο, αλλά κυρίως από τη Βιομηχανία, που αντιπροσωπεύει το 24,2% του ΑΕΠ (2017).
Την ίδια ώρα οι εξαγωγές αυξήθηκαν σχεδόν κατά 10% (+9,8%), όταν πέρσι είχαν φτάσει στο ύψος ρεκόρ των 62 δισ. ευρώ. Με το διαθέσιμο εισόδημα να αυξάνεται, ήταν λογικό να αυξηθούν και οι εισαγωγές κατά 10,8%.
Λιγότεροι άνεργοι, λιγότεροι φτωχοί
Η χαμηλή φορολογία βοηθάει τις επιχειρήσεις να προσλάβουν και να αυξήσουν μισθούς, ενώ σταδιακά βγάζει από τη φτώχεια εκατομμύρια κόσμο. Είναι ενδεικτικό πως οι άνεργοι μειώθηκαν κατά 92.000 από τον Δεκέμβριο ως τον Μάρτιο, με το εθνικό ποσοστό της ανεργίας να αγγίζει το 4%.
Ο μέσος μισθός έχει αυξηθεί από τα 521 στα 581 ευρώ μέσα σε 15 μήνες, με το Βουκουρέστι να προηγείται κατά πολύ αλλά και άλλες μεγάλες πόλεις να προσφέρουν μισθούς πολύ πιο πάνω από το ποσό αυτό (και πολλούς κλάδους να κινούνται άνω των 1.000 ευρώ/μήνα).
O αριθμός αυτών που βρίσκονταν σε σοβαρή οικονομική αδυναμία και έλλειψη αγαθών μειώθηκε μέσα σε 5 χρόνια από τα 6.287.000 στα 3.831.000 ανθρώπους. «Δεν είναι αρκετό, υπάρχουν ακόμη πολλοί φτωχοί» θα πει κάποιος. Σωστά, όμως η επιλογή της Ρουμανίας να μειώσει τους φόρους αντί να τους αυξήσει με τα μνημόνια τη βοήθησε εντός πενταετίας να μειώσει τον αριθμό όσων «βρίσκονται σε σοβαρή υλική στέρηση» κατά σχεδόν 2,5 εκατ. ανθρώπους! Και ας μην ξεχνάμε ότι η χώρα αυτή είναι «3 χώρες σε μία»!
Μείωση φορολογίας 37,5% = μείωση εσόδων 14,9% (και αύξηση του χρόνου)
Η Ρουμανία έλαβε μία κατά πολλούς πολύ επιθετική απόφαση: Να μειώσει τη flat tax φορολογία για κάθε μισθωτό από το 16% στο 10%, ανεξαρτήτως ύψους εισοδήματος. Το ΔΝΤ και όλοι περίμεναν μείωση εσόδων κατά 31% (αφού ο φόρος μειώθηκε κατά 37,5%), όμως εισπράχτηκαν μόλις 14,9% λιγότεροι φόροι στην κατηγορία αυτή. Εκτιμάται πως ως το τέλος της χρονιάς η πτώση αυτή θα μειωθεί περαιτέρω και του χρόνου θα φτάσουμε σε αύξηση εσόδων πάνω από το περσινό όριο.
Την ίδια στιγμή, λόγω της απλοποίησης και της ταυτόχρονης ποινικοποίησης της μη πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών, τα έσοδα του συγκεκριμένου κωδικού εκτοξεύθηκαν στο +31,1% = προστασία των εργαζομένων στην πράξη.
Χαμηλοί φόροι = νέες επενδύσεις = αύξηση μισθών και μείωση ανεργίας
Οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις +21% στο πρώτο τρίμηνο
Την ίδια ώρα οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις στη χώρα αυξήθηκαν το πρώτο τρίμηνο του 2018 κατά +21% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017, φτάνοντας τα 1,378 δισ. ευρώ και καλύπτοντας έτσι μεγάλο μέρος της «τρύπας» που αφήνουν οι μεγαλύτερες εισαγωγές σε σχέση με τις εξαγωγές.
Αυτές οι επενδύσεις, προστιθέμενες στις επενδύσεις δισ. ευρώ που πραγματοποιούν και οι ίδιοι οι Ρουμάνοι + χιλιάδες ξένοι ήδη τοποθετημένοι στη χώρα αποτελούν τον βασικό λόγο πτώσης της ανεργίας και αύξησης των μισθών. (Γιατί στον κανονικό κόσμο έτσι αυξάνονται οι μισθοί, από τη μεγαλύτερη ζήτηση υπαλλήλων, όχι με νόμους και χαρτιά).
Είναι τέλεια η Ρουμανία; Σε καμία περίπτωση.
Εκμεταλλεύεται τη χαμηλή φορολογία για να προσφέρει καλύτερη ζωή στους κατοίκους της; Απολύτως
Δεν πάνε όλα καλά στη Ρουμανία. Η κατάσταση βελτιώνεται ραγδαία, αλλα ξεκινώντας από πολύ χαμηλά και όντας μόλις 10 χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει ακόμη πολλά να διορθώσει, να κατασκευάσει κλπ. Ούτε είναι μία χώρα που όλα γίνονται με το πάτημα ενός κουμπιού. Θέλει καλούς συνεργάτες, ανθρώπους με εμπειρία κλπ για να καθοδηγήσουν κάθε ενδιαφερόμενο επενδυτή που θα μπει σε αυτή. Όμως η πρόοδός της είναι εντυπωσιακή. Βασισμένη στους χαμηλούς φόρους, αποτελεί μία από τις πρώτες 10 χώρες στον κόσμο στο κεφάλαιο της τρομακτικής βελτίωσης του επιπέδου διαβίωσης των πολιτών της την τελευταία πενταετία. Και με κινήσεις όπως το πρόγραμμα Startup Nation που δίνει 43.000 Ευρώ σε νέες επιχειρηματικές ιδέες και άλλες πολλές, το μέλλον συνεχίζει να προδιαγράφεται ευοίωνο.
* Ο κ. Ηλίας Π. Παπαγεωργιάδης είναι διευθύνων σύμβουλος της MORE στη Ρουμανία, Πρόεδρος του Ρουμανικού Συνδέσμου Βιομάζας και Βιοαερίου (ARBIO), εκλεγμένο μέλος του δ.σ. του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιομάζας (AEBIOM) και Αντιπρόεδρος της Αγροτικής Ομοσπονδίας ProAgro (Ρουμανική ΠΑΣΕΓΕΣ).