Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης στα τέλη της περασμένης δεκαετίας, που οφείλονταν στη έκρηξη της «φούσκας» της στεγαστικής πίστης στις ΗΠΑ, δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που προσπαθούν να ανιχνεύσουν την επόμενη αφορμή που θα οδηγήσει σε νέα κρίση τις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίων.
Αρκετοί εστίαζαν στον δανεισμό των εταιριών εξόρυξης σχιστολιθικού αερίου του γνωστού και ως shale gas, διότι οι ανάγκες σε κεφαλαιακό εξοπλισμό ήταν υψηλές και το ρίσκο των θετικών αποτελεσμάτων, εξ ίσου υψηλό. Αρκετοί εστίαζαν και εστιάζουν ακόμα στα φοιτητικά δάνεια, τα γνωστά και ως student loans που έχουν αυξήσει αισθητά τα μη εξυπηρετούμενα υπόλοιπά τους. Στο μικροσκόπιο βρίσκονται επίσης τα δάνεια για αγορά αυτοκινήτων τα οποία παρουσιάζουν σημαντική αύξηση στην μη εξυπηρέτησης τους, κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2018.
Όμως οι δηλώσεις του Αμερικανού Υπουργού Γεωργίας Σόνι Περντού, έριξαν φως σε έναν νέο κλάδο κόκκινων δανείων, που δεν είναι άλλος από τον αγροτικό. Όπως δήλωσε ο Σόνι Περντού στο πρακτορείο Reuters, ύψος του χρέους του αγροτικού τομέα στις ΗΠΑ, ανέρχεται στο ποσό των $410 δισ., από $385 το 2017, σε επίπεδα δηλαδή που παραπέμπουν στα μεγέθη που είχαν οδηγήσει στην εκτεταμένη αγροτική ύφεση του 1980.
Ως αγροτικό χρέος στις ΗΠΑ, υπολογίζεται το τμήμα των αγροτικών κεφαλαίων κίνησης που προσφέρουν οι τράπεζες στους αγρότες και το οποίο αδυνατεί να εξυπηρετηθεί κατά τη διάρκεια του ετήσιου αγροτικού κύκλου. Με αυτόν τον τρόπο η ανεπιτυχής κάλυψη της ετήσιας αποπληρωμής των τραπεζικών κεφαλαίων κίνησης που καλύπτουν την αγορά σπόρων, μηχανημάτων, καυσίμων, λιπασμάτων, φαρμάκων και μισθοδοσιών, μετατρέπει αυτά τα κεφάλαια, σε μακροπρόθεσμα χρέη. Το συνολικό αγροτικό χρέος έχει αυξηθεί κατά 30% από το 2013 μέχρι το τέλος του 2018, από τα $315 δισ., στα $410 δισ.
Η επιτροπή του Κογκρέσου που έχει επιληφθεί του θέματος, εκτιμά προς το παρόν ότι ο δείκτης του χρέους των αγροτών προς την αξία της υποθηκευμένης γης, βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα της τάξης του 13,5% και πως τα χαμηλά επιτόκια δε καθιστούν απαγορευτική την εξυπηρέτηση του αγροτικού χρέους. Παρ' όλα αυτά, το αρνητικό κλίμα μέσα στο οποίο επιχειρεί ο αγροτικός τομέας στις ΗΠΑ, εγείρει ερωτήματα για τη συνέχεια. Οι τιμές των αγροτικών προϊόντων έχουν μειωθεί κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας, η αγροτική παραγωγή παραμένει ευάλωτη στις καταστροφές από τις καιρικές συνθήκες και στα προβλήματα των εφοδιαστικών γραμμών προς το εξωτερικό, λόγω του εμπορικού πολέμου που έχει κηρύξει ο Πρόεδρος Τραμπ στην Κίνα.
H μετατροπή των πιστωτικών γραμμών κεφαλαίων κίνησης σε χρέος, συνεπικουρείται και από τη μείωση των τιμών των προς εξαγωγή αγροτικών προϊόντων, που γίνεται με σκοπό να απορροφηθεί μέρος του κόστους των δασμών που επιβάλλεται στην Κίνα. Ήδη το Υπουργείο Γεωργίας έχει προβλέψει πως μέσα στο 2019 οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων προς την Κίνα θα έχουν μια επιπλέον απώλεια της τάξης των $2 δισ.
Η Κίνα είναι ο βασικός εμπορικός συνέταιρος των ΗΠΑ στον χώρο του καλαμποκιού, της σόγιας και πολλών σημαντικών αγροτικών προϊόντων κατά την τελευταία τριακονταετία και η αγροτική παραγωγή των ΗΠΑ έχει αντίστοιχα προσαρμοστεί σε αυτά τα δεδομένα. Η έναρξη του εμπορικού πολέμου και οι πολιτικές προστατευτισμού που υιοθέτησαν οι ΗΠΑ, δεν έμεινα αναπάντητες από την Κίνα, η οποία επέβαλε δασμούς στα εισαγόμενα αγροτικά εμπορεύματα με αποτέλεσμα να επακολουθήσει μια επιβράδυνση των εμπορικών συναλλαγών. Οι ζημίες που υπέστησαν οι Αμερικανοί παραγωγοί σόγιας δεν αποκαταστάθηκαν από το πακέτο διάσωσης του Προέδρου Τραμπ, γεγονός που εκτιμάται πως θα οδηγήσει τους χρεωμένους Αμερικανούς αγρότες στην πτώχευση, με όλες τι ανάλογες επιπτώσεις στην αγροτική κοινότητα και το τραπεζικό σύστημα
Ήδη μεγάλος αριθμός ιδιωτών αγροτών αλλά και μεγάλων αγροτικών εταιριών έχει προσφύγει στον πτωχευτικό νόμο, γνωστό και ως «Chapter 12 bankruptcy», στις περιοχές του Wisconsin, της Minnesota, της North Dakota, της South Dakota και της Montana, δημιουργώντας προβλήματα όχι μόνο στις τράπεζες αλλά και σε όλες τις εφοδιαστικές εταιρίες των μονάδων αγροτικής παραγωγής.
*Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.
