Του Βασίλη Τσικνάκου*
Η απόρριψη της πρότασης της αντιπολίτευσης για την αναθεώρηση του άρθρου 106 του Συντάγματος πέρασε σχεδόν απαρατήρητη, με τη συζήτηση να περιορίζεται αποκλειστικά και μόνο γύρω από την ίδρυση ή μη, ιδιωτικών πανεπιστημίων - σημαντικότατο δεν αντιλέγω. Ένα άρθρο όμως, το όποιο σύμφωνα με το φιλελεύθερο καθηγητή Γιώργο Μπήτρο «άνοιξε το κουτί της Πανδώρας» για τον εκτροχιασμό της ελληνικής οικονομίας. Για όσους δεν το γνωρίζουν στην πρώτη πρόταση της πρώτης παραγράφου ορίζεται ότι «Για την εδραίωση της κοινωνικής ειρήνης και την προστασία του γενικού συμφέροντος το Kράτος προγραμματίζει και συντονίζει την οικονομική δραστηριότητα στη Xώρα…». Η ωμή και συνεχής παρέμβαση του κράτους στην οικονομική ζωή λοιπόν, ο κρατισμός, είναι συνταγματικά κατοχυρωμένος από το 1975!!!
Η πολυνομία και οι συνεχείς τους τροποποιήσεις, οι ρυθμίσεις, οι παρεμβάσεις, αποτυπώνοντας το πνεύμα του Συντάγματος, είναι στην καθημερινότητα όλων. Στο όνομα της «προστασίας» σελίδες κανονιστικών διατάξεων και υποχρεώσεων, χωρίς καμία ουσία και νόημα, σπαταλούν χρόνο και χρήμα από τις επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρόσφατη νέα τροποποίηση των Κανόνων ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ. (Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών), αυτού που κάποτε ονομάζαμε Αγορανομικός Κώδικας. Είναι αλήθεια βέβαια ότι ο νέος νόμος που βρίσκεται σε ισχύ από το 2013, είναι πολύ καλύτερος του παλαιότερου – κατόπιν συστάσεως και των δανειστών – αφού ανάμεσα στ' άλλα απάλειψε όλες τις παλιές διατάξεις περί κανόνων αγορανομικής κοστολόγησης. Οι παλιότεροι θα θυμούνται τις αλήστου μνήμης εποχές όπου ήταν υποχρεωτική η υποβολή τιμοκαταλόγων στο Υπουργείο Εμπορίου, συνοδευόμενοι από αναλυτικά κοστολόγια για να τεκμαίρεται η όποια αύξηση τιμών και τα οποία συνοδευόμενα από τον απαραίτητο αριθμό πρωτοκόλλου, κατέληγαν σε κάποιο αραχνιασμένο ντουλάπι, μιας και ήταν άσκοπη και κυρίως αδύνατη η όποια αξιοποίηση τους. Όλα αυτά βέβαια με πρόσχημα την προστασία του καταναλωτή.
Παρά τις όποιες βελτιώσεις όμως, η πολιτεία εξακολουθεί να ορίζει απόλυτα όχι μόνο το πλαίσιο, αλλά και τις διαδικασίες μέσα στις οποίες πραγματοποιείται η εμπορική δραστηριότητα στη χώρα. Σε μία αντιστοιχία με την ορθόδοξη ελληνική δοξολογία, μέσα στις 180 περίπου σελίδες του νόμου, φαίνεται ξεκάθαρα η ιδιότυπη τριαδικότητα του ελληνικού κράτους. Αυτές του πατερούλη, του παντογνώστη, του τιμωρού.
Παρακολουθώντας από κοντά λόγω επαγγέλματος τα αγορανομικά ζητήματα τα τελευταία δεκαπέντε περίπου χρόνια, διαπιστώνω ότι κάθε καινούργιος υπουργός, ανεξαρτήτως κομματικής προέλευσης, θέλοντας να προβάλει έναν φιλολαϊκό χαρακτήρα, τροποποιεί ή αναθεωρεί την υπάρχουσα κάθε φορά νομοθεσία ανακυκλώνοντας όμως πάντα την ίδια πατερναλιστική φιλοσοφία. Αυτό όμως που ουδείς φαίνεται να αντιλαμβάνεται, είναι ότι δεν χρειάζονται σελίδες νόμων παρά μόνο συνειδητοποιημένοι καταναλωτές και ελεύθερο επιχειρείν. Άλλωστε ένα πολύ μεγάλο μέρος των υποχρεωτικών εμπορικών πρακτικών καλύπτεται από το κοινοτικό πλαίσιο. Οι μόνες υποχρεώσεις που απομένουν στην πολιτεία είναι η ενίσχυση της Επιτροπής Ανταγωνισμού ούτως ώστε να επιτελεί με επιτυχία το έργο της, η απλοποίηση όλων των διαδικασιών και η διασφάλιση της σωστής ενημέρωσης των πολιτών. Και βέβαια επιτέλους να τροποποιήσει ή να καταργήσει το περιβόητο άρθρο 106.
Καταναλωτές που θα επιβραβεύουν ή θα αποδοκιμάζουν επιχειρηματικές και εμπορικές πρακτικές και επιχειρήσεις που θα ανταγωνίζονται για να καλύψουν τις ανάγκες και τις επιθυμίες των πελατών τους, χρειάζεται η χώρα για να λειτουργήσει σωστά η αγορά. Μέχρι τότε θα ζούμε διάφορες κωμικοτραγικές καταστάσεις όπως τότε που ο συμπαθής Κίμων Κουλούρης, κυνηγούσε την ακρίβεια και την αισχροκέρδεια από πάγκο σε πάγκο στις λαϊκές αγορές..
*Ο κ. Βασίλης Τσικνάκος είναι μέλος της Μόνιμης Γενικής Συνέλευσης της Φιλελεύθερης Συμμαχίας.
