Ο κρατισμός είναι γερά θεμελιωμένος σε αυτή την χώρα. Έχει βαθιές ρίζες, ίσως από την εποχή που στο αρχαίο κράτος των Αθηνών η σίτιση δημοσίων προσώπων ήταν θέμα των σατυρικών ποιητών. Πασίγνωστοι εκσυγχρονιστές, από την στιγμή που ανέλαβαν δημόσια θέση έχουν μεταβληθεί μέσα σε μία νύκτα σε υπέρμαχους του κράτους – πατερούλη. Πάμε πάλι με τον ΔΟΑΤΑΠ! Ξέρω! Σε πολλούς δεν λέει τίποτα. Για όσους όμως φοιτούν σε κάποιοι ξένο Πανεπιστήμιο εξ αποστάσεως είναι ο τύραννός τους!
Καταρχήν να πούμε τι είναι ο ΔΟΑΤΑΠ. Για τους αμύητους πάντα. Το ακρωνύμιο σημαίνει Διεπιστημονικός Οργανισμός Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών και Πληροφόρησης. Το παλιό ΔΙΚΑΤΣΑ με άλλα λόγια. Το γιατί αλλάξαμε το ΔΙΚΑΤΣΑ σε ΔΟΑΤΑΠ, είναι ένα ερώτημα. Διότι από νοοτροπία οι δύο οργανισμοί δεν διαφέρουν σημαντικά.
Τον Ιούλιο είχαμε δημοσιεύσει ένα ιδιαίτερα σκληρό άρθρο -είναι η αλήθεια- για την απόφαση του ΔΟΑΤΑΠ που έθεσε ως προϋπόθεση για την αναγνώριση της ισοτιμίας των τίτλων σπουδών σε εξ αποστάσεως προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα ξένων πανεπιστημίων να γίνονται υποχρεωτικά μόνο δια ζώσης γραπτές εξετάσεις για κάθε μάθημα και μάλιστα στη χώρα της έδρας του πανεπιστημίου. Και εκτός από τις εξετάσεις και οι ομαδικές συναντήσεις στα πλαίσια των μαθημάτων να γίνονται υποχρεωτικά στην ξένη χώρα.
Λογικό; Εξαρτάται από ποια πλευρά το βλέπεις. Αν θέλεις να «σκοτώσεις» την πρόσβαση στα ξένα πανεπιστήμια και να υπερασπιστείς το μοναδικό στον πλανήτη ελληνικό σύστημα, τότε ναι! Είναι λογικό. Στέλνεις υποχρεωτικά τον εξ αποστάσεως σπουδαστή να «πετάγεται» πέντε – έξι φορές τον χρόνο στον Καναδά ή στην Αυστραλία.
Στην πράξη η απόφαση αυτή καταργούσε την αξία των εξ αποστάσεων μαθημάτων σε ξένα πανεπιστήμια. Αν κάποιος μπορεί να ταξιδεύει 4 φορές τον χρόνο στο Σίνδευ, τότε μπορεί και να πάει μία και καλή εκεί και να κάνει τα μαθήματά του δια ζώσης. Αν έχει τα χρήματα για τα τέσσερα ταξίδια, θα έχει λυμένα και άλλα προβλήματα της ζωής του. Κι όταν κάποιος χάνει και στην προκειμένη περίπτωση χάνουν τα ξένα πανεπιστήμια και οι σπουδαστές τους, κάποιος άλλος κερδίζει. Τι μένει μετά τα ξένα πανεπιστήμια; Απλό! Τα κολέγια. Κι όλα αυτά στο όνομα του Συντάγματος και της δημόσιας Παιδείας…
Η Ευρώπη, όμως, έχει άλλη άποψη. Την περασμένη εβδομάδα εκδόθηκε εναντίον της Ουγγαρίας μια ιστορική απόφαση από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που καταδικάζει την Ουγγαρία, επειδή με το να θέτει περιορισμούς στη λειτουργία αλλοδαπών ΑΕΙ στο έδαφός της παραβιάζει τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (το άρθρο 14 παρ. 3, το οποίο προστατεύει την ακαδημαϊκή ελευθερία και το άρθρο 16, το οποίο προστατεύει την επιχειρηματική ελευθερία) αλλά και το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης που κατοχυρώνεται στο άρθρο 10 της ΕΣΔΑ καθώς αυτή συνδέεται με την ακαδημαϊκή ελευθερία . Ουφ! Δύσκολο να είναι κανείς Ευρωπαίος σε αυτό τον κόσμο. Πρέπει να μάθει ένα σωρό Νόμους, όταν το να είσαι στα στενά όρια της Ελλάδας είναι αρκετό το «έτσι αποφασίσαμε».
Να επιστρέψουμε στο θέμα μας. Μετά από την πρώτη απόφαση του ΔΟΑΤΑΠ επενέβη το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους και αποφάνθηκε, έπειτα από ερώτημα του υφυπουργού Παιδείας κ. Διγαλάκη ότι το «πρακτικό του Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π. είναι διττώς παράνομο επειδή: α) έχει εκδοθεί κατά παράβαση του άρθρου 43 παρ. 2 του Συντάγματος (χωρίς νομοθετική εξουσιοδότηση) και β) είναι αντίθετο κατά το περιεχόμενο του προς το άρθρο 16 παρ. 1 του Συντάγματος (...). Επομένως, το ως άνω πρακτικό του Δ.Σ. του Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π. δεν υφίσταται στον νομικό κόσμο, δεν παράγει ουδέν έννομο αποτέλεσμα και η διοίκηση του Οργανισμού οφείλει άμεσα να το ανακαλέσει, η ανάκληση δε αυτή πρέπει να ανατρέχει στο χρονικό σημείο της έκδοσής του».
Αυτά είπε το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Εγώ αν ήμουν ΔΣ του ΔΟΑΤΑΠ θα είχα υποβάλλει την παραίτησή μου. Πιο άγριο άδειασμα δεν θα μπορούσε να είχε συμβεί. Με ποιο κύρος θα αποφάσιζα αύριο έχοντας στην πλάτη μου ένα τέτοιο περιστατικό; Μνημειώδης η απόφαση του Νομικού Συμβουλίου. Κόλαφος για εμένα, το ΔΣ του ΔΟΑΤΑΠ. Αν ήμουν εγώ αυτό το περίφημο ΔΣ. Αλλά δεν είμαι! Και έτσι οι άνθρωποι παρέμειναν στην θέση τους. Επειδή δεν παραιτήθηκαν. Και στην συνέχεια η υπουργός, η κυρία Κεραμέως, δήλωσε ότι «σε συνεννόηση και συνεργασία με τη διοίκηση του Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π. θα προχωρήσουμε σύντομα στην αλλαγή του νομικού πλαισίου που διέπει την αναγνώριση ακαδημαϊκών τίτλων στη χώρα μας, στην κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού του, της προσαρμογής του στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στον ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο ανώτατης εκπαίδευσης και της ευθυγράμμισής του με το διεθνές ακαδημαϊκό γίγνεσθαι.». Βάλτε τώρα με το νου σας ποιοι θα άλλαζαν το νομικό πλαίσιο. Αυτοί που υπερασπίστηκαν το προηγούμενο. Η αλήθεια είναι ότι το υπουργείο και προσωπικά η Νίκη Κεραμέως έκαναν τα δέοντα. Η υπουργός έκανε αποδεκτή την απόφαση του Νομικού Συμβουλίου, γεγονός που ανάγκασε και το ΔΣ του ΔΟΑΤΑΠ να αποφασίσει να αλλάξει την αρχική του απόφαση … κατά πλειοψηφία και μόλις την προηγούμενη εβδομάδα. Κι αφού είχε προηγηθεί η απόφαση της Υπουργού!
Φίλοι εκσυγχρονιστές και πιονέροι του φιλελευθερισμού. Καλά διαβάσατε! Η απόφαση που άλλαξε μετά βασάνων και κόπων την προηγούμενη, η οποία προηγούμενη χαρακτηρίστηκε όπως χαρακτηρίστηκε από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, άλλαξε με απόφαση της πλειοψηφίας. Και όχι αμέσως. Διότι στο ΔΣ του ΔΟΑΤΑΠ πρέπει να υπάρχει μία ισχυρή άποψη ότι ξέρουν καλύτερα. Ότι έχουν καλύτερη επιστημοσύνη από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους και γι' αυτό εξακολουθούν να έχουν αναρτημένη την προηγούμενη απόφασή του στην επίσημη ιστοσελίδα τους. Μέχρι, λέει, να «καθαρογραφτεί» η νέα απόφαση, η οποία, σημειωτέον, ελήφθη με πλειοψηφία και όχι ομόφωνα. Κι αφού πήραν την απόφαση, προς τι οι νέες «διαμαρτυρίες»;
Κανονικά θα έπρεπε να έχουν συνεδριάσει την επομένη ημέρα που έγινε γνωστή η γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και να έχουν πάρει την απόφαση που πήραν μόλις προχτές και μάλιστα όχι ομόφωνα. Αλλά δεν το έκαναν έτσι. Καθυστέρησαν όλη την διαδικασία μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου. Όταν θα μπορούσαν να το έχουν κάνει νωρίτερα ή έστω να έχουν μία άλλη ανάρτηση στην επίσημη ιστοσελίδα τους που να σημειώνουν ότι αυτή η απόφαση ανακλήθηκε από τις 20 Σεπτεμβρίου με την σχετική απόφαση της υπουργού Παιδείας. Από σύμπτωση (καθαρή σύμπτωση) οι εγγραφές στα ξένα πανεπιστήμια υπονομεύτηκαν. Εις όφελος κάποιων κολεγίων που βρίσκονται στην Ελλάδα. Από σύμπτωση. Βεβαίως, βεβαίως…
Με άλλα λόγια, υπάρχει ένα γαλατικό χωριό που αρνείται να δεχτεί τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κι αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα. Τα γαλατικά χωριά στον χώρο της Παιδείας που το ένα μετά το άλλο ναρκοθετούν οποιαδήποτε προσπάθεια μεταρρύθμισης. Είναι αυτό, είναι το άλλο με την ΟΛΜΕ και την τηλεκπαίδευση, είναι εκείνο με τις καταλήψεις στα σχολεία, με την βία στα πανεπιστήμια και τελειωμό δεν έχει.
Θέλω ως πολίτης να δω μεγάλες αλλαγές στον χώρο της Παιδείας. Και δεν αποτελεί γι αυτές εμπόδιο το Σύνταγμα, αλλά αυτά τα λεγόμενα «γαλατικά χωριά» . Θέλω, όμως, ως Ευρωπαίος πολίτης να καταλάβω την διαφορά του να ζει κανείς στην Ελλάδα απ’ ότι στην Ουγγαρία ή ακόμη και στην Τουρκία του Ερντογάν. Τα είπαμε όλα αυτά για να ξέρετε γιατί η Νίκη Κεραμέως έχει τελικά πιο δύσκολο έργο απ’ ότι φαίνεται και γιατί τα πράγματα στην Παιδεία δεν πρόκειται να αλλάξουν με … ένα άρθρο και έναν Νόμο. Ίσως τελικά η Παιδεία θα είναι το τελευταίο οχυρό του κρατισμού στην Ελλάδα. Για να μην πούμε στην Ευρώπη…
Θανάσης Μαυρίδης