Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Η άνοδος των τιμών των τραπεζικών μετοχών από +60% έως +300%, κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου το 2019, έχει προσφέρει συγκινήσεις στους επενδυτές του χρηματιστηρίου, ανακούφιση στους στρατηγικούς μετόχους των τραπεζών και αισιοδοξία στην πολιτική, οικονομική και επιχειρηματική κοινότητα της χώρας.
Οι τραπεζικές μετοχές έχουν επιστρέψει στα προ δωδεκαμήνου επίπεδα τιμών, δηλαδή στις τιμές του Ιουνίου 2018 και όλοι ελπίζουν πως κάποια στιγμή σύντομα, οι τιμές θα πλησιάσουν και θα καταφέρουν να ξεπεράσουν τις τιμές της τελευταίας ανακεφαλαιοποίησης του 2015.
Παράλληλα οι ενέργειες των τραπεζών για την ενίσχυση των κεφαλαίων τους, με τις εκδόσεις ομολόγων μειωμένης εξασφάλισης Tier II, δίνουν έναν επιπλέον τόνο αισιοδοξίας. Ήδη η Τράπεζα Πειραιώς ολοκλήρωσε την κίνηση της και σύμφωνα με τις ανακοινώσεις που έχουν γίνει θα την ακολουθήσει η Εθνική Τράπεζα μέσα στον Ιούλιο και η Alpha Bank τον Σεπτέμβριο. Με αυτόν τον τρόπο και οι τρεις τράπεζες ακολουθούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα για την σύνθεση των εποπτικών τους κεφαλαίων.
Ταυτόχρονα εκκινούν και οι διαδικασίες για την πώληση των μεριδίων των συστημικών τραπεζών που ανήκουν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Οι συμμετοχές του ΤΧΣ στις τράπεζες από 35 δισ. ευρώ που άξιζαν το καλοκαίρι του 2014, σήμερα βρίσκονται στα 1,7 δισ. και κάτω από τις καλύτερες των συνθηκών και των εξελίξεων, θα μπορούσαν δυνητικά να αποτιμηθούν στα 3,5 δισ. ευρώ. Παρά ταύτα, το ΤΧΣ είναι δεσμευμένο να ρευστοποιήσει τις συμμετοχές του μέχρι το 2022. Η ραγδαία όμως αύξηση των τιμών, ίσως επιτρέψει στο ΤΧΣ να κινηθεί συντομότερο προς αυτήν την κατεύθυνση.
Θα αποτελέσει αυτή η μεταβίβαση, μια άμεση κεφαλαιακή ενίσχυση του μετοχικού κεφαλαίου των τραπεζών; Όχι. Απλά τις μετοχές που έχει στα χέρια του το ΤΧΣ, θα τις μεταβιβάσει σε ενδιαφερόμενους επενδυτές. Αρκεί όμως ένα τέτοιο γεγονός για να ξεκινήσει πλέον το άνοιγμα δανειοδοτήσεων και χρηματοδοτήσεων της οικονομίας, που είναι και η πεμπτουσία του τραπεζικού συστήματος; Φυσικά και όχι.
Το τραπεζικό ράλι, δεν οφείλεται στην πιστωτική επέκταση ή στο άνοιγμα των τραπεζών με νέες δανειοδοτήσει προς την πραγματική οικονομία. Το ανοδικό ράλι, στηρίζεται εν μέρει στις προσδοκίες για την επίλυση το γόρδιου δεσμού των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με πωλήσεις και συνδιαχειρίσεις με εξειδικευμένα funds, αλλά και στις προσδοκίες για την πολιτική αλλαγή και τον ερχομό των φιλοεπενδυτικών και φιλοαναπτυξιακών δυνάμεων στην κυβέρνηση. Οι επενδυτές είναι ευχαριστημένοι, που αποφεύχθηκαν τα χειρότερα και που μια νέα κυβέρνηση έρχεται στα πράγματα, με κάποιες νέες ιδέες για την εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών και για την προσέλκυση ξένων επενδυτών.
Όμως ακόμα, οι τράπεζες βρίσκονται στο στάδιο της εξυγίανσης και της ανασυγκρότησης. Ουδείς λησμονεί πως με όρους ιδίων κεφαλαίων, οι τράπεζες εξακολουθούν να βρίσκονται στην εντατική, με το οξυγόνο των 22 δισ. ευρώ που τους προσφέρει η αναβαλλόμενη φορολογία. Οι τράπεζες χρειάζονται καταθέσεις και ίδια κεφάλαια. Οι μεν καταθέσεις είναι σχεδόν σίγουρο πως θα συνεχίσουν να επιστρέφουν και μάλιστα με ταχύτερους ρυθμούς, τα δε ίδια κεφάλαια παραμένουν ο άγνωστος Χ. Πάνω σε αυτόν τον άγνωστο Χ, εδράζεται και στηρίζεται η ανάπτυξη της χώρας για τα επόμενα χρόνια. Διότι ανάπτυξη χωρίς εύρωστες τράπεζες και γενναίες πιστωτικές γραμμές δεν νοείται. Πάνω σε αυτόν τον άγνωστο Χ, θα πρέπει να βασίζονται και οι χρηματιστηριακές αποτιμήσεις των τραπεζών.
Καλές οι κωδωνοκρουσίες της χρηματιστηριακής χαράς. Όμως αυτός ο άγνωστος Χ που προαναφέραμε, αποτελεί την καρδιά του τραπεζικού συστήματος με όρους Ιατρικής και τον μοχλό ανάπτυξης με όρους Φυσικής. Δεν γνωρίζω πόσο αργά ή πόσο γρήγορα, θα τεθεί το θέμα αυτό προς συζήτηση. Δεν γνωρίζω τους συσχετισμούς ανάμεσα στους μετόχους και τις αρχές. Όμως ο άγνωστος Χ, αποτιμάται σε αριθμούς και ως γνωστόν οι αριθμοί λένε πάντα την αλήθεια.
*Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.