«Το πέμπτο, υπό έκδοση, βιβλίο μου δίνει φωνή σε έναν άντρα ο οποίος βρίσκεται σε κώμα και επικοινωνεί με τον κόσμο μέσω της όσφρησης και της ακοής. Το έργο είχε ξεκινήσει να γράφεται προτού μπω η ίδια στο νοσοκομείο, προτού βρεθώ έγκλειστη για καιρό μες στο σώμα, προτού βιώσω την υποταγή στους νόμους της φύσης, της αδυναμίας, της σάρκας. Κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης, συνέχισα τη συγγραφή του εν λόγω έργου και ο ήρωας με παρηγόρησε όπως κανένας άλλος άνθρωπος εν ζωή».
Η Τζούλια Γκανάσου αποτελεί φαινόμενο στον κόσμο της λογοτεχνίας. Φωνή εσωτερική, θέματα οδυνηρά που δύσκολα αγγίζει κανείς, λυτρωτική και παρηγορητική συγχρόνως, έχει αφήσει βαθιά σημάδια στους αναγνώστες της ήδη από τον «Ομφάλιο λώρο», «Τα μαύρα πλήκτρα», «Ως το τέλος» και τους «Γονυπετείς». Μιλώντας στο Liberal.gr για τα μύχια και άδηλά της στη γραφή, αποκαλύπτει τα πάντα για το καινούργιο βιβλίο της που θα κυκλοφορήσει, όπως και τα άλλα βιβλία της, από τις εκδόσεις Γκοβόστη με τίτλο «Γόνιμες Μέρες», τις ιστορίες, τους ήρωές της, τις εμμονές και την τελετουργία της γραφής.
Συνέντευξη στην Ελένη Γκίκα
-Κυρία Γκανάσου, υπάρχει τελετουργία γραφής [συγκεκριμένος χώρος, χρόνος, συνήθειες] ή παντού μπορείτε να γράψετε εσείς;
Όταν υπάρχει ελεύθερος εσωτερικός χώρος και επιτακτική ανάγκη έκφρασης, μπορώ να γράψω παντού. Αρκεί να εξασφαλίσω ησυχία αν πρόκειται για το σπίτι ή κάποιον αδιάφορο θόρυβο σε αγαπημένο καφέ.
-Για να ξεκινήσετε μια ιστορία, χρειάζεστε πλάνο, να ξέρετε και την αρχή και το τέλος της, ή αρκούν μια εικόνα ή η αρχική φράση;
Συνήθως, ξεκινάω με διάσπαρτες εικόνες οι οποίες αντιστοιχούν στον «κορμό» του έργου. Στη συνέχεια, έρχεται αθόρυβα αλλά μαγικά, η σκηνή του τέλους. Όλο το υπόλοιπο δημιουργείται την ώρα στης συγγραφής.
-Ποιο βιβλίο σας γράφτηκε με πιο παράξενο και αλλόκοτο τρόπο;
Το πέμπτο, υπό έκδοση, βιβλίο μου δίνει φωνή σε έναν άντρα ο οποίος βρίσκεται σε κώμα και επικοινωνεί με τον κόσμο μέσω της όσφρησης και της ακοής. Το έργο είχε ξεκινήσει να γράφεται προτού μπω η ίδια στο νοσοκομείο, προτού βρεθώ έγκλειστη για καιρό μες στο σώμα, προτού βιώσω την υποταγή στους νόμους της φύσης, της αδυναμίας, της σάρκας. Κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης, συνέχισα τη συγγραφή του εν λόγω έργου και ο ήρωας με παρηγόρησε όπως κανένας άλλος άνθρωπος εν ζωή.
-Υπάρχουν συγγραφικές εμμονές; Θέματα στα οποία επανέρχεστε, τεχνικές που χρησιμοποιείτε και ξαναχρησιμοποιείτε, γρίφους και αινίγματα που προσπαθείτε μια ζωή γράφοντας να επιλύσετε;
Θεματικά, επιστρέφω πάντα στην διαπραγμάτευση των ζητημάτων που σχετίζονται με το σώμα, τον χρόνο, την απώλεια, τη μοναξιά, την απανταχού παρούσα επιστήμη, το εν δυνάμει θαύμα που κυοφορεί η ζωή.
Τεχνικά, προσφεύγω σε μια μηχανή του χρόνου ώστε να μεταφέρομαι σε διαφορετικές εποχές της ζωής των ηρώων, γοητεύομαι από μια ποιητική χροιά στην αφήγηση, χρησιμοποιώ διερωτήσεις και απευθύνσεις στον αναγνώστη ώστε να διασφαλίζω την εμπλοκή του ποικιλοτρόπως.
- Τι πρέπει να έχει μια ιστορία για να γίνει ιστορία σας;
Να με «καίει»...
- Ένας ήρωας ή μια ηρωίδα για να γίνει ήρωάς σας ή ηρωίδα σας;
Να συνομιλεί με κάποια πτυχή του εαυτού μου, συνήθως κρυφή.
-Ποιος ήρωας ή ποια ηρωίδα σας έφτασαν ως εσάς με τον πιο αλλόκοτο τρόπο;
Στο δεύτερο βιβλίο μου, «Ομφάλιος λώρος», ο ακροβάτης ο οποίος έχανε σταδιακά τον έλεγχο των κάτω άκρων του, με επισκέφτηκε με τη μορφή ενός πλανόδιου clochard ο οποίος έκανε μια performance στο κέντρο της πόλης υπερ τονίζοντας τον αφόρητο πόνο που βίωνε στους αστραγάλους.
-Το πρώτο βιβλίο που διαβάσατε και σας εντυπωσίασε;
«Η ναυτία». Το πρώτο μυθιστόρημα του Ζαν Πωλ Σαρτρ. Το πρώτο και τελευταίο βιβλίο που μου έδωσε ο πατέρας μου.
-Υπάρχει βιβλίο που μπορείτε να πείτε ότι σας άλλαξε τη ζωή ή βιβλίο στο οποίο συχνά επιστρέφετε;
Επιστρέφω συχνά στο «Σατανικοί στίχοι» του Σαλμάν Ρουσντί. Εμπεριέχει συγκεντρωμένη την παγκόσμια μυθολογία συνδυασμένη με την κλασική παραμυθία και την τρυφερότητα του μαγικού ρεαλισμού, στοιχεία τα οποία με γοητεύουν και με κανακεύουν. Ανακαλύπτω πάντα κάτι καινούργιο όταν ανατρέχω σε αυτό το μυθιστόρημα - κολοσσό. Πρόσφατο εύρημα η φράση: «Κάποιος ερωτεύεται τη μητέρα του για άλλη μια φορά και τότε μαθαίνει πώς να την φροντίζει. Είναι άδικο να ερωτεύεσαι ξανά τον γονιό σου λίγο πριν πείτε αντίο.»
-Αγαπημένοι σας συγγραφείς και ποιητές;
Εν μέσω καραντίνας: Γεώργιος Βιζυηνός, Νίκος Εγγονόπουλος, Ντόρις Λέσσινγκ, Φραντς Κάφκα, Ελφρίντε Γέλινεκ, Τζέιμς Μπάλντουιν.
-Κατά την διαδικασία της συγγραφής, ακούτε μουσική, έχετε ανάγκη από απόλυτη σιωπή, διαβάζετε άλλα βιβλία ή ποιητές, καταφεύγετε σε εικαστικά έργα;
Συνήθως, με ελκύουν ταινίες μεγάλων auteur του παγκόσμιου σινεμά και εικαστικά έργα της εποχής του μοντερνισμού με τα οποία, εκείνη την περίοδο, νιώθω ότι συνομιλώ.
-Να αναφερθούμε σε εκείνο που γράφετε σήμερα;
Παρέδωσα πρόσφατα το πέμπτο πεζογραφικό έργο μου με τίτλο: «Γόνιμες Μέρες». Το βιβλίο ξεκινάει με την εικόνα ενός άντρα ο οποίος βρίσκεται αναίσθητος δίπλα σε έναν νεκρό. Χαρακτηρίζεται ως ύποπτος. Του χορηγείται φάρμακο ώστε να συνέλθει από το κώμα και να δώσει κατάθεση. Θυμάται την τελευταία αίσθηση προτού κλείσει τα μάτια: γινωμένο πορτοκάλι, γλυκό. Θυμάται έναν άντρα αιμόφυρτο και έναν σκελετό, σχεδόν βλοσυρό. Ξαφνικά, αποκτά πρόσβαση στην εποχή πριν από τα πέντε του χρόνια, πριν απ' τη μνήμη, στην αχαρτογράφητη ζώνη της ύπαρξης. Εκεί κυριαρχεί μια γυναίκα της οποίας αρχίζει να αναζητά τη μορφή, ένα μυστικό που του κλέβει, τελικά, τη φωνή. Την ίδια ώρα, ακούει τους δικούς του να ομολογούν όσα έπρεπε να αγνοεί.
* Η Τζούλια Γκανάσου σπούδασε Πληροφορική (Ο.Π.Α. & Παν/μιο Λονδίνου), Λογοτεχνία (ως υπότροφος, Παν/μιο Σορβόννης & Παν/μιο Εδιμβούργου) & Ευρωπαϊκό Πολιτισμό (Ε.Α.Π.). Εκδόσεις: «Σε μαύρα πλήκτρα» (Μυθιστόρημα, Γκοβόστης 2006 & Παν/μιο Εδιμβούργου, συλλογή «Παγκοσμιουπόλεις» 2007). «Ομφάλιος λώρος» (Μυθιστόρημα, Γκοβόστης 2011 - 4ο Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Dasein, 1ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών Αθήνας, 9ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών Γλασκώβης). «Ως το τέλος» (Νουβέλα, Γκοβόστης 2013 – υποψήφιο για το «Βραβείο Νέου Λογοτέχνη 2013» Λογοτ. Περιοδικό «Κλεψύδρα» & για το «Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας 2014»). «Γονυπετείς» (Νουβέλα, Γκοβόστης 2017, Γ? Έκδοση – «Βραβείο Αφηγήματος Μεσόγειος 2018» Παν/μιο Έξιτερ & «Βραβείο Διηγήματος» Βραβεία Βιβλίου Public 2018).
