Παλιότερα το λέγαν οι παππάδες και οι στρατιωτικοί -μετρούσαν το ποίμνιό τους.
Στη συνέχεια μπήκε και η Ακαδημία Αθηνών με φόρα στη συζήτηση -μετρούσε κεφάλια για την εθνική επιβίωση. Πήρε πάσα και η εθνικοφροσύνη -μετρούσε τους «δικούς» μας και τους «ξένους».
Και μέσα σε αυτόν το ορυμαγδό, έπαιξαν και πλούτισαν γιατροί, εταιρίες και Κέντρα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Ο τέλειος βάλτος του Λαϊκισμού: γεννάτε γιατί χανόμαστε. Έχουμε ‘υπογονιμότητα’… Βρήκαμε τον ιδανικό αντίπαλο.
Σοβαρά; Ποιος καθορίζει την «κανονική» ή την «άριστη» γονιμότητα; Ο ιερωμένος; Ο στρατολόγος; Ο θεός των ορμονών; Ή ο συμπλεγματικός «μέσος άνθρωπος» (εννοείται, άνδρας); Αυτός, δηλαδή, που θα τον βόλευε πολύ να κάνει το χόμπι του επάγγελμα, να γλυτώσει από τον ανταγωνισμό των γυναικών συναδέλφων του στα κρίσιμα χρόνια της καριέρας, να τσιμπήσει και κανένα επιπλέον επίδομα. Και, βεβαίως, να θυμίσει σε μικρές και μεγάλες ποιος τελικά φοράει το παντελόνι στο σπίτι.
Όλοι κάνουν τους υπολογισμούς τους. Τα έσοδα από τις βαφτίσεις απαιτούν πολλά παιδιά… δεν είναι όπως ο γάμος, που ο κάθε άνθρωπος μπορεί να κάνει 2-3.
Οι παρελάσεις και οι πολεμικές κρεατομηχανές, χρειάζονται κι αυτές τα δικά τους εφόδια. Και οι πολιτικοί που θέλουν να κολακέψουν το ακροατήριό τους (χωρίς να κοπιάσουν και πολύ) προσπαθούν να συντονιστούν με όλες τις μικρές και μεγάλες υποκρισίες της καθημερινής ζωής.
Εδώ δεν πρόκειται απλώς για υποκρισία. Μιλάμε και για μεγάλη δειλία. Ένα βίντεο συνοψίζει με αφέλεια αυτά που εννοούν όλοι για το πώς εξατομικεύεται η ευθύνη για την «υπογονιμότητα».
Μόλις ξεκίνησε ο θόρυβος από το βίντεο, βγαίνουν ένας-ένας οι συντελεστές και εξηγούν ότι εκείνοι απλώς ήθελαν να «καταπολεμήσουν την υπογονιμότητα», όχι να υποβαθμίσουν τις γυναίκες σε εκκολαπτήρια υπέρ της πατρίδος!
Σαν τα παιδιά που λένε ότι θέλουν να γίνουν γιατροί αλλά δεν θέλουν να διαβάσουν και να δώσουν εξετάσεις. Από τη στιγμή που αποδέχεσαι ότι υφίσταται «πρόβλημα υπογονιμότητας», ανοίγεις την πόρτα σε όλα αυτά τα φρικαλέα που λέγονται και γράφονται. Να συμφωνείς με την ταμπέλα, αλλά να διαφωνείς με την επεξήγηση, προδίδει ρηχότητα, ίσως και υποκρισία.
Όταν ανοίγει αυτή η συζήτηση, ο αντίλογος δεν πρέπει να είναι ότι οι γυναίκες έχουν διπλό φορτίο και τριπλές υποχρεώσεις (κι ας έχουν).
Δεν είναι η κατάλληλη στιγμή να λέμε «πού είναι το κράτος» για να το οδηγήσουμε μέσα στην κρεβατοκάμαρα.
Δεν είναι η στιγμή να μιλήσουμε για το πόσο πιο ευτυχή είναι τα παιδιά που πραγματικά είναι επιλογή των γονιών τους – ασχέτως αριθμού.
Δεν είναι η στιγμή να ζυγίσουμε τους νόμους, τις νοοτροπίες, τις αξίες και τις οικονομικές επιδόσεις.
Δεν πρέπει να δεχόμαστε ότι υπάρχει πρόβλημα και να αναζητούμε δικαιολογίες.
Τώρα, αντιθέτως, είναι η στιγμή να στηρίξουμε την θέση αρχής: ο τρόπος που χρησιμοποιεί η γυναίκα το σώμα της είναι δικό της θέμα.
Ούτε του παπά, ούτε του μπαμπά, ούτε του λοχία, ούτε του ακαδημαϊκού, ούτε του ειδικού της υποβοηθούμενης εγκυμοσύνης. Είναι θέμα δικό της και καλά θα κάνουν όλοι οι υπόλοιποι να μην της προκαλούν τύψεις, ενοχές και περισσότερα εμπόδια από αυτά που ήδη έχει να αντιμετωπίσει.
Και για όποιον πραγματικά ανησυχεί για τον αριθμό των Ελλήνων πολιτών νεαρής ή ωριμότερης ηλικίας, έχω καλά νέα: υπάρχουν πολλά παιδιά στον κόσμο χωρίς γονείς και πολλοί ενήλικες χωρίς πατρίδα. Ιδού η Ρόδος, ιδού και το …
* Η Αντιγόνη Λυμπεράκη είναι Καθηγήτρια Οικονομικών στο Πάντειο και Γενική Διευθύντρια στο SolidarityNow, πρώην βουλευτής