Η παθητική ασφάλεια είναι βασικός παράγοντας της προστασίας που προσφέρει ένα αυτοκίνητο στους επιβαίνοντές του, όμως δεν είναι ο μόνος. Με τα προηγμένα ηλεκτρονικά συστήματα υποβοήθησης του οδηγού να παίζουν πια σημαντικό ρόλο στην τελική διαμόρφωση του επιπέδου της ασφάλειας των σύγχρονων αυτοκινήτων, δεν είναι παράξενο που ο γνωστότατος από τα περίφημα crash tests ανεξάρτητος οργανισμός Euro NCAP αποφάσισε να ασχοληθεί και με την αποτελεσματικότητα αυτών των συστημάτων που περιγράφονται διεθνώς ως Advanced Drivers Assistance Systems - ADAS.
Πριν αναφερθούμε στα αποτελέσματα των νέων δοκιμών του Euro NCAP, θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι με τον όρο Highway Assist εννοούμε το σύστημα εκείνο που διατηρεί από μόνο του σταθερή την ταχύτητα του αυτοκινήτου στον αυτοκινητόδρομο, φροντίζοντας ταυτοχρόνως να κρατά μια απόσταση ασφαλείας από το προπορευόμενο αυτοκίνητο και – ταυτοχρόνως - να διατηρεί το όχημα στο κέντρο της λωρίδας κυκλοφορίας. Στην πραγματικότητα έχουμε να κάνουμε με ένα συνδυασμό συστημάτων που είναι βέβαιο ότι με κάποιο τρόπο έχετε συναντήσει στις λίστες του εξοπλισμού μοντέλων που διατίθενται στην αγορά – και μάλιστα όχι απαραίτητα ακριβών, καθώς υπάρχει η τάση «εκδημοκρατισμού» της τεχνολογίας.
Εν προκειμένω, μιλάμε για το συνδυασμό του ευφυούς συστήματος διατήρησης ταχύτητας, του Adaptive Cruise Control (ACC) που ελέγχει γκάζι και φρένο, με το σύστημα που παρεμβαίνει στο σύστημα διεύθυνσης (κοινώς στρίβει το τιμόνι) για να μην παρεκκλίνει από τη λωρίδα κυκλοφορίας το αυτοκίνητο, δηλαδή το Lane Centering (LC). Για να λειτουργήσουν όλα αυτά, οι αυτοκινητοβιομηχανίες χρησιμοποιούν τα σετ αισθητήρων που έχουν τοποθετηθεί στα αυτοκίνητά τους για να παρέχουν πιο εκτεταμένη υποστήριξη της οδήγησης, ανοίγοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τον δρόμο για ένα μέλλον όπου το αυτοκίνητο θα μπορεί να κάνει ακόμα περισσότερα για λογαριασμό του οδηγού.
Σχετικό βίντεο μπορείτε να παρακολουθήσετε κάνοντας κλικ εδώ
Είναι, δε, προφανές ότι το Highway Assist είναι τεχνολογία που έχει σχεδιαστεί για να κάνει – σήμερα - την οδήγηση στον αυτοκινητόδρομο ασφαλέστερη, μειώνοντας την κόπωση και προάγοντας την ασφαλή οδήγηση. Και μπορεί ο καθένας να αντιληφθεί πόσο ευεργετικό είναι να μπορεί ο οδηγός να πάρει το δεξί του πόδι για λίγα λεπτά από το γκάζι στη διαδρομή Αθήνα-Θεσσαλονίκη, αλλά και πόσο ζωτικής σημασίας είναι να μπορεί το αυτοκίνητο να σε κρατήσει στη λωρίδα κυκλοφορίας, σε μια στιγμή που η κόπωση θα έχει ενδεχομένως μηδενίσει την προσοχή σου.
Ωστόσο, η ύπαρξη και η ενεργοποίηση του Highway Assist δεν απαλλάσσει – σε καμία περίπτωση - τον οδηγό από την ευθύνη του οχήματος και από υποχρέωση να έχει την προσοχή του στο δρόμο, ως ο υπ. αριθμόν ένα εμπλεκόμενος στο μεταφορικό έργο.
Όμως αυτό από την άλλη δεν σημαίνει ότι το Highway Assist δεν πρέπει να λειτουργεί και άψογα, και αποτελεσματικά. Και το πόσο καλά κάνει τη δουλειά του το εξελιγμένο αυτό σύστημα υποβοήθησης (στη σχετική αρθρογραφία, όταν μιλάμε για τα σύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας, γίνεται συχνά λόγος για ADAS: Advanced Driver Assistance Systems) είναι ένα ερώτημα στο οποίο έρχεται να απαντήσει με τις νέες του δοκιμές ο Euro NCAP.
Τα νέα πρωτόκολλα αξιολόγησης του Euro NCAP εστιάζουν, λοιπόν, σε δύο κύριους τομείς: α) Την επάρκεια της υποβοήθησης – την ισορροπία μεταξύ της τεχνικών δυνατοτήτων του συστήματος (υποβοήθηση οχήματος) και του βαθμού στον οποίο διατηρεί τον οδηγό σε εγρήγορση και συγκεντρωμένο στην οδήγηση (Driver Engagement) και
β) Τα αποθέματα ασφαλείας (Safety Backup) - το πλέγμα ασφαλείας του αυτοκινήτου (δηλαδή την παρέμβαση των ηλεκτρονικών του συστημάτων) σε κρίσιμες καταστάσεις.
Ένα νέο σύστημα βαθμολόγησης, παρόμοιο με τα γνωστά - και πολυπόθητα από κάθε κατασκευαστή αυτοκινήτων – πέντε αστέρια ασφάλειας υπόσχεται να βοηθήσει τους καταναλωτές να κατανοήσουν τα συμπεράσματα των δοκιμών και να συγκρίνουν την απόδοση των συστημάτων υποβοήθησης. Στη συγκεκριμένη «εξέταση» του Euro NCAP έχουμε βαθμολογία από το 1 έως το 4: 1-Βάση, 2-Μέτρια, 3-Καλά και 4-Πολύ καλά (Entry, Moderate, Good & Very Good).
Τρία αυτοκίνητα της premium κατηγορίας - η Mercedes-Benz GLE, η BMW Σειρά 3 και το Audi Q8 – έλαβαν λοιπόν βαθμολογία «Πολύ καλά», επιτυγχάνοντας μια καλή ισορροπία μεταξύ προσφοράς υψηλού επιπέδου υποβοήθησης και διατήρησης του οδηγού σε εγρήγορση. Τα αυτοκίνητα αυτά παρέχουν επίσης καλά αποθέματα ασφαλείας για αποφυγή σύγκρουσης και παρεμβαίνουν αποτελεσματικά εάν ο οδηγός δεν μπορέσει να αντιδράσει σε μια κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Το γεγονός τώρα ότι αυτοκίνητο πιο μαζικής παραγωγής (όπως τα Volkswagen Passat, Nissan Juke, Renault Clio και Peugeot 2008) πήραν χαμηλότερη βαθμολογία μπορεί κανείς να το συνδέσει με την τεράστια διαφορά τιμής πώλησης, καθώς είναι γενικά λογικό τα πιο ακριβά αυτοκίνητα να έχουν και πιο εξελιγμένα συστήματα. Πάντως, στην ανακοίνωση του Euro NCAP γίνεται λόγος για συστήματα μικρότερης παρεμβατικότητας, που απαιτούν μεγαλύτερη εμπλοκή του οδηγού.
«Μέτρια» πήρε και το Model 3 της Tesla, παρόλο που η εταιρία είναι πρωτοπόρος στην τεχνολογία αυτόνομης οδήγησης – κάτι που αντικατοπτρίζεται στις κορυφαίες βαθμολογίες του Model 3 για την υποβοήθηση του οχήματος και τα αποθέματα ασφαλείας. Ωστόσο, το πολυσυζητημένο σύστημα αυτόματου πιλότου “Autopilot” φαίνεται ότι δεν τα καταφέρνει να διατηρήσει τον οδηγό «στο παιχνίδι». Η στρατηγική ελέγχου του συστήματος διεύθυνσης δίνει την εντύπωση ότι είτε το αυτοκίνητο κινείται αυτόνομα είτε ο οδηγός έχει τον πλήρη έλεγχο, οπότε το συγκεκριμένο σύστημα είναι περισσότερο «αυταρχικό» παρά συνεργατικό. Αυτός είναι και ο λόγος που το Tesla βαθμολογήθηκε με 2. Από την άλλη πλευρά, η Tesla προσφέρει over-the-air ενημερώσεις και μπορεί ενδεχομένως να βελτιώσει την απόδοση του συστήματος.
Τέλος, την έκπληξη μεταξύ των «μαζικών» αυτοκινήτων έκανε το Kuga, το νέο SUV της Ford, που έλαβε βαθμό «Καλά», αποδεικνύοντας ότι καλά ισορροπημένα, προηγμένα συστήματα είναι επίσης διαθέσιμα και σε πιο προσιτά μοντέλα.
Με αφορμή την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, ο Δρ. Michiel van Ratingen, Γενικός Γραμματέας του Euro NCAP, έκανε την παρακάτω δήλωση:
«Οι τεχνολογίες υποβοηθούμενης οδήγησης προσφέρουν τεράστια οφέλη μειώνοντας την κόπωση και ενθαρρύνοντας την ασφαλή οδήγηση. Ωστόσο, οι κατασκευαστές πρέπει να διασφαλίσουν ότι η τεχνολογία υποβοηθούμενης οδήγησης δεν αυξάνει την ζημία που προκαλούν οι οδηγοί ή οι άλλοι χρήστες του δρόμου σε σύγκριση με τη συμβατική οδήγηση. Τα καλύτερα συστήματα προσφέρουν ισορροπία μεταξύ του βαθμού υποβοήθησης που παρέχουν και του επιπέδου εμπλοκής του οδηγού - και πρέπει να υποστηρίζονται από αποτελεσματικά αποθέματα ασφαλείας. Τα αποτελέσματα αυτού του γύρου δοκιμών δείχνουν ότι η υποβοήθηση της οδήγησης βελτιώνεται με γρήγορους ρυθμούς.»
Η τελευταία σειρά δοκιμών του Euro NCAP περιλαμβάνει δέκα αυτοκίνητα που προσφέρουν Highway Assist: τα Audi Q8, BMW σειρά 3, Ford Kuga, Mercedes GLE, Nissan Juke, Peugeot 2008, Renault Clio, Tesla Model 3, Volkswagen Passat και Volvo V60. Λεπτομερή αποτελέσματα των δοκιμών μπορείτε να δείτε ΕΔΩ.