Ο Green NCAP, «αδελφός» οργανισμός του περίφημου Euro NCAP, προχώρησε στην ανακοίνωση νέων αξιολογήσεων του οικολογικού προφίλ των νέων αυτοκινήτων. Πρόκειται για τους πρωτεύσαντες στον τομέα των εκπομπών Life Cycle Assessment (LCA) που αφορούν τις εκπομπές ρύπων σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής των οχημάτων – δείκτης ιδιαίτερα σημαντικός που λαμβάνει υπόψη του ένα ευρύτερο σύνολο επιπτώσεων στο περιβάλλον. Το ενδιαφέρον είναι ότι με βάση τα νέα δεδομένα φαίνεται ότι τα πλήρως ηλεκτρικά αυτοκίνητα γίνονται πιο πράσινα με την πάροδο του χρόνου.
Ο Green NCAP αποκάλυψε λοιπόν πριν από λίγες μέρες τους μεγάλους νικητές - δηλαδή τα οχήματα που επιτυγχάνουν τον χαμηλότερο περιβαλλοντικό αντίκτυπο σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής τους, από την παραγωγή και τη χρήση έως το τέλος της ζωής τους. Γιατί μπορεί ένα πλήρως ηλεκτρικό όχημα να εκπέμπει μηδενικούς ρύπους κατά την κίνησή του, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο ούτε κατά την παραγωγή του (ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη και την εξόρυξη των πρώτων υλών που χρειάζονται για τις μπαταρίες) ούτε κατά την παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας. Δηλαδή το βραβείο LCA υιοθετεί μια ολιστική προσέγγιση, αξιολογώντας ακόμα και το περιβαλλοντικό κόστος της συντήρησης και της απόσυρσής του.
Πάντως αυτό δεν εμπόδισε πέντε πλήρως ηλεκτρικά οχήματα (BEVs – Battery Electric Vehicles) να αξιολογηθούν με πέντε αστέρια το 2024. Πρόκειται για τα: BYD Dolphin, Hyundai KONA, Jeep Avenger, Opel/Vauxhall Corsa και Tesla Model 3.
Το όριο για το Βραβείο LCA 2024 ορίστηκε στα 100 g CO₂-eq/km (σε σύγκριση με τα 120 g CO₂-eq/km που είχαν τεθεί ως όριο για τους πρώτους βραβευθέντες), που σημαίνει ότι μόνο τα οχήματα με συνολικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου (GHG) ίσες ή χαμηλότερες από αυτό το επίπεδο λαμβάνουν την αναγνώριση. Από τα 18 ηλεκτρικά οχήματα που δοκιμάστηκαν πέρυσι, μόνο πέντε πληρούσαν αυτό το αυστηρό κριτήριο, αντιπροσωπεύοντας το 28% των αξιολογηθέντων μοντέλων. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα μικρά, αποδοτικά οχήματα με σχετικά συμπαγείς μπαταρίες έχουν την καλύτερη απόδοση. Οι φετινοί νικητές προέρχονται από κατασκευαστές την Κίνα, την Ευρώπη, τη Νότια Κορέα και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Τα τελευταία αποτελέσματα επιβεβαιώνουν επίσης την τάση ότι τα αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα συνεχίζουν να βελτιώνονται. Το ενεργειακό μείγμα που χρησιμοποιείται για τη φόρτιση γίνεται σταδιακά πιο πράσινο, οδηγώντας σε μείωση των εκπομπών που σχετίζονται με τη χρήση των ηλεκτρικών οχημάτων. Η παραγωγή μπαταριών έχει γίνει επίσης λιγότερο εντατική σε εκπομπές αερίων θερμοκηπίου (GHG), ενώ η κατανάλωση ενέργειας των ηλεκτρικών οχημάτων έχει βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια, συνεισφέροντας σε έναν καλύτερο συνολικό δείκτη LCA. Αυτές είναι θετικές εξελίξεις, ωστόσο, όταν τα οχήματα γίνονται μεγαλύτερα και βαρύτερα, αυξάνεται η ενεργειακή τους ζήτηση και το συνολικό ανθρακικό τους αποτύπωμα, μειώνοντας τα οφέλη της βελτίωσης της αποδοτικότητας.
Τα δεδομένα από τα αυτοκίνητα που δοκιμάστηκαν από το Green NCAP δείχνουν ότι από το 2020-2021, η μέση χωρητικότητα της μπαταρίας έχει αυξηθεί περίπου στα 70 kWh το 2024, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη εξισορρόπησης της ενεργειακής αποδοτικότητας με τη ζήτηση των καταναλωτών για μεγαλύτερη αυτονομία οδήγησης.
Η βελτίωση στις μέσες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου μεταξύ των 14 αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων που δοκιμάστηκαν το 2020-2022 και των 26 EVs που δοκιμάστηκαν το 2023-2024 παρουσιάζεται στο Γράφημα 1.
Γράφημα 1: Μέσες εκπομπές GHG στον κύκλο ζωής μεταξύ των 14 αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων που δοκιμάστηκαν το 2020-2022 και των 26 που δοκιμάστηκαν το 2023-2024
Παρόλο που η μείωση των εκπομπών CO₂ στα νέα EVs είναι σημαντική και υπογραμμίζει τη δυνατότητα περαιτέρω βελτιώσεων, το Green NCAP δεν παρατηρεί καμία αλλαγή στις εκπομπές κύκλου ζωής των συμβατικών οχημάτων που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα. Το Γράφημα 2 δείχνει τη διαφορά μεταξύ των 26 EVs και των 28 συμβατικών βενζινοκίνητων και πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων που δοκιμάστηκαν το 2023-2024.
Γράφημα 2: Η διαφορά μεταξύ των 26 EVs και των 28 συμβατικών βενζινοκίνητων και πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων που δοκιμάστηκαν το 2023-2024
Πράγματι, οι πρόσφατες εξελίξεις συνέβαλαν στη μείωση των συνολικών εκπομπών. Ωστόσο, το Green NCAP τονίζει ότι κανένα όχημα δεν είναι απαλλαγμένο από περιβαλλοντικό αντίκτυπο, και απαιτούνται συνεχείς βελτιώσεις σε όλη τη βιομηχανία για να καταστεί η κινητικότητα πιο βιώσιμη.
Με αφορμή τα εν λόγω αποτελέσματα, ο Δρ. Aleksandar Damyanov, Τεχνικός Διευθυντής του Green NCAP δήλωσε ότι:
«Τα τελευταία μας αποτελέσματα αποκαλύπτουν ότι, ενώ τα αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα επωφελούνται από ένα πιο πράσινο ενεργειακό μείγμα και βελτιωμένες διαδικασίες παραγωγής μπαταριών, δεν αποτελούν μια λύση που ταιριάζει σε όλους. Οι εκπομπές του κύκλου ζωής εξακολουθούν να διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με παράγοντες όπως η μάζα του οχήματος, η πηγή ενέργειας, το μέγεθος της μπαταρίας και η απόδοση του συστήματος κίνησης.
Ωστόσο, αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι τα συμβατικά οχήματα αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες προκλήσεις στη μείωση του συνολικού τους αντίκτυπου στο κλίμα, καθώς οι εκπομπές τους σχετίζονται κυρίως με τη χρήση ορυκτών καυσίμων και την περιορισμένη δυνατότητα βελτίωσης της απόδοσης των κινητήρων τους.»
Αυτή η ανακοίνωση σηματοδοτεί το τελευταίο Βραβείο LCA στο πλαίσιο του τρέχοντος συστήματος αξιολόγησης του Green NCAP. Το καλοκαίρι του 2025, τα νέα πρωτόκολλα βαθμολόγησης θα ενσωματώσουν πλήρως τα αποτελέσματα του LCA στις βαθμολογίες Green Star, διασφαλίζοντας ότι οι καταναλωτές και οι κατασκευαστές θα εστιάσουν περισσότερο στον συνολικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο ενός οχήματος αντί να επικεντρώνονται μόνο στις εκπομπές καυσαερίων.
