Σε πολύ χαμηλούς τόνους έχει κυλήσει η προεκλογική περίοδος των προεδρικών εκλογών που διεξάγονται σήμερα στο νησί της Αφροδίτης. Στους δρόμους δεν υπάρχουν αφίσες, ούτε φυλλάδια. Το ενδιαφέρον των πολιτών χαμηλό, παρά το ότι το πολιτικό σύστημα της Κύπρου είναι προεδρικό, άρα ο νέος Πρόεδρος θα έχει όλη την εξουσία στα χέρια του.
Ο νυν Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, δεν διεκδικεί την επανεκλογή του. Ο Νίκος Αναστασιάδης, πέραν της προεδρίας της χώρας, ήταν ιδρυτικό μέλος του κεντροδεξιού κόμματος Δημοκρατικού Συναγερμού (ΔΗΣΥ), πρόεδρος του κόμματος από το 1997 μέχρι το 2013 και επικεφαλής του σε τρεις βουλευτικές αναμετρήσεις. Μετά από 10 χρόνια στην προεδρία και τη σχετική φθορά του χρόνου, σε συνδυασμό με κάποια σκάνδαλα που έπληξαν τη διακυβέρνησή του, την αποτυχία στο Γκραν Μοντανά, αλλά και την ανάταξη της κυπριακής οικονομίας, αποχωρεί. Τρεις είναι οι βασικοί υποψήφιοί διεκδικητές. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, ο Αβέρωφ Νεοφύτου και ο Ανδρέας Μαυρογιάννης. Και οι τρεις σχετίζονται με την προηγούμενη διακυβέρνηση.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος είναι και ο επικρατέστερος υποψήφιος με ποσοστό 32,7% σύμφωνα με τελευταίες δημοσκοπήσεις, εισήλθε στην κυπριακή Διπλωματική Υπηρεσία το 1999, διορίστηκε διευθυντής του Διπλωματικού Γραφείου του κ. Αναστασιάδη το 2013, παράλληλα το 2014 έγινε Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, ενώ το 2018 ανέλαβε ως Υπουργός Εξωτερικών. (1) Ο κ. Χριστοδουλίδης, παρότι προέρχεται από το ΔΗΣΥ κατεβαίνει σε αυτές τις εκλογές ως ανεξάρτητος. Την υποψηφιότητά του στηρίζει ο «ενδιάμεσος» χώρος, δηλαδή το Δημοκρατικό Κόμμα (ΔΗΚΟ), το Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών - ΕΔΕΚ, η Δημοκρατική Παράταξη (ΔΗΠΑ) και η Αλληλεγγύη.
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου, έχει εμπειρία ως οικονομολόγος, είναι ο νυν πρόεδρος του ΔΗΣΥ και κατεβαίνει με την επίσημη στήριξη του κόμματός του. Ο κ. Νεοφύτου διαδέχτηκε τον Νίκο Αναστασιάδη στην προεδρία του ΔΗΣΥ το 2013. Εκλέγεται βουλευτής στη Λευκωσία από το 2006.
Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης, διπλωμάτης καριέρας με εξειδίκευση στο Διεθνές Δίκαιο, ο οποίος τέλεσε διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής πλευράς στις συνομιλίες για το Κυπριακό επί 9 χρόνια, κατεβαίνει ως ανεξάρτητος υποψήφιος και στηρίζεται από το αριστερό Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού (ΑΚΕΛ).
Σύμφωνα με τις προεκλογικές μετρήσεις, το θέμα που απασχολεί περισσότερο σήμερα του Κύπριους πολίτες είναι η πορεία της οικονομίας. Το Κυπριακό έρχεται δεύτερο και ακολουθούν το μεταναστευτικό και τα σκάνδαλα και η διαφθορά. Στην ανάγκη ανάκαμψης της οικονομίας και των συνεργασιών στην τομέα της ενέργειας αναφέρθηκαν και οι τρεις υποψήφιοι, χωρίς όμως, σε πρώτη ανάγνωση, να υπάρχουν εξειδικευμένες προτάσεις.
Ως προς το Κυπριακό και οι τρεις υποψήφιοι υποστηρίζουν τη λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, δίχως όμως να διαφαίνεται άμεσα τρόπος να φτάσει η χώρα σε αυτή τη λύση.
Το Κυπριακό είναι υπαρξιακό ζήτημα. Μετά το ναυάγιο των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά το 2017, δεν έχουν γίνει νέες προσπάθειες συνομιλιών. Σημειώνεται ότι τον Απρίλιο του 2021, στην άτυπη πενταμερή, ο ηγέτης του ψευδοκράτους των τουρκοκυπρίων Ερσίν Τατάρ και η Τουρκία μίλησαν για λύση στη βάση δύο ισότιμων κρατών, πρόταση που φυσικά δεν είναι αποδεκτή από την ελληνοκυπριακή πλευρά.
«Η μεγαλύτερη πρόκληση αυτών των εκλογών θα είναι η διαχείριση του Κυπριακού» δήλωσε στο Liberal ο δημοσιογράφος και συνιδρυτής του Geopolitical Cyprus, Γιάννης Ιωάννου. Ο κ. Ιωάννου εκτιμά ότι η Διεθνής Κοινότητα, με προεξέχουσα την Αμερική, θα πιέσει για να υπάρξει προσπάθεια επανέναρξης του διαλόγου στα τέλη του 2023- 2024.
Ο κ. Χριστοδουλίδης αναφέρεται στην επίλυση του Κυπριακού επικεντρώνοντας στην αποκλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας και δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης, ο κ. Χριστοδουλίδης δίνει έμφαση στην ανάγκη ανακούφισης των νοικοκυριών από το αυξημένο κόστος ζωής. Έχει δηλώσει ότι, εφόσον εκλεγεί, θέλει να σχηματίσει κυβέρνηση ευρείας κοινωνικής αποδοχής και έχει κάνει έκκληση προς όλες τις πολιτικές δυνάμεις.
Ο κ. Νεοφύτου καταλογίζει στον κ. Μαυρογιάννη ότι «κουβαλάει τα βαρίδια της Αριστεράς», ενώ για τον κ. Χριστοδουλίδη λέει ότι «αδυνατεί να πάρει θέση σε οποιοδήποτε ζήτημα και πολύ περισσότερο στο Κυπριακό». Ο ίδιος ο κ. Νεοφύτου δίνει έμφαση στη συνεργασία της Κύπρου με τους ευρω-ατλαντικούς θεσμούς. «Στις προεδρικές δεν υπάρχει χαμένη ή χαλαρή ψήφος. Δεν χωράνε πειραματισμοί ή τιμωρίες. Αυτός που θα σταλεί στο Προεδρικό θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα σοβαρά ζητήματα της καθημερινότητας των πολιτών, το άλυτο εθνικό μας θέμα και μια μεγάλη παγκόσμια οικονομική κρίση», δήλωσε, μέσω εκπροσώπου του, στο Liberal.
Ο κ. Μαυρογιάννης, δίνει έμφαση στην επίλυση του Κυπριακού, στο οποίο άλλωστε έχει μεγάλη εμπειρία, στην προστασία των εργαζομένων, των συνταξιούχων και των ευάλωτων ομάδων και στο να παίξει η Κύπρος πρωταγωνιστικό ρόλο στα ενεργειακά. Ο ίδιος ο κ. Μαυρογιάννης δεν προέρχεται από την αριστερά. Το ΑΚΕΛ επαναλαμβάνει το μοτίβο του 2013 και του 2018 στο να στηρίζει υποψήφιο που δεν προέρχεται από στελέχη του.
Σε μία πρώτη ανάγνωση οι υποψήφιοι διαφέρουν λίγο στις αποχρώσεις, αλλά η βάση τους παραμένει κοινή. Πέραν του ότι οι προγραμματικές δηλώσεις εκ πρώτης όψεως δεν περιέχουν λεπτομέρειες, με ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν γνωρίζουμε ποιους Υπουργούς σκοπεύουν ορίσουν για να κυβερνήσουν. Η επιλογή προέδρου φαίνεται να είναι καθαρά προσωποκεντρική.
Ο κ. Χριστοδουλίδης, σύμφωνα με τελευταίες δημοσκοπήσεις, διατηρεί το προβάδισμα και συγκεντρώνει ψήφους απ’ όλες τις «δεξαμενές». Ο κ. Χριστοδουλίδης είναι επικοινωνιακός και ο δημοφιλέστερος υποψήφιος, ωστόσο, μερικοί είναι σκεπτικοί απέναντί του επειδή μέχρι σήμερα δεν έχει εκλεγεί ποτέ και δεν έχει εμπειρία σε τεχνοκρατικά πόστα. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Χριστοδουλίδης είναι ο πρώτος πολιτικός που χρησιμοποιεί τη δημοφιλία του για να προσεγγίσει ψηφοφόρους από όλους του πολιτικούς χώρους και η υποψηφιότητα του δεν υποδεικνύεται από κάποιο κόμμα/κόμματα. Η υποψηφιότητά του έχει διασπάσει το ΔΗΣΥ.
Ο κ. Νεοφύτου είναι δεύτερος με 26,4,%, και έχει δύο περίπου μονάδες διαφορά με τον κ. Μαυρογιάννη. Ο κ. Νεοφύτου δυσκολεύεται να συσπειρώσει τους ψηφοφόρους του ΔΗΣΥ, λόγω και της υποψηφιότητας του κ. Χριστοδουλίδη που προέρχεται επίσης από το ΔΗΣΥ και δεν φαίνεται να στηρίζεται από άλλες κομματικές δεξαμενές. Ο κ. Μαυρογιάννης φαίνεται να συσπειρώνει σε ικανοποιητικό βαθμό το ΑΚΕΛ και να εισπράττει εισροές και από άλλους κομματικούς χώρους.
Τα παραδοσιακά δύο μεγάλα κόμματα, το ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ, τα οποία διαγράφουν πτωτική πορεία τα τελευταία χρόνια, έλαβαν στις βουλευτικές εκλογές του 2021, το πρώτο 27.78%, και το δεύτερο 22,34%, ενώ το ΔΗΚΟ ήρθε τρίτο με 11,29%. Το εθνικιστικό Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο (ΕΛΑΜ), το οποίο διαφωνεί στη λύση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, έλαβε 6,78% το 2021, σημειώνοντας σημαντική άνοδο από τις βουλευτικές του 2016 και εκτόπισε για λίγες ψήφους το ΕΔΕΚ από την 3η θέση, το οποίο έλαβε 6,72%. Η αποχή στις βουλευτικές του 2021, σε περίοδο πανδημίας, έφτασε 34,28%, το υψηλότερο ιστορικά ποσοστό.
Σε κάθε περίπτωση ο κ. Χριστοδουλίδης φαίνεται να έχει το προβάδισμα δεδομένου ότι παίρνει ψήφους από παντού. Με αυτά τα δεδομένα δημοσκοπικά διαφαίνεται ότι ο κ. Χριστοδουλίδης θα περάσει στο 2ο γύρο των εκλογών, απέναντι είτε στον κ. Νεοφύτου, είτε στον κ. Μαυρογιάννη. Σε περίπτωση που ο κ. Νεοφύτου περάσει στο 2ο γύρο, ο κ. Χριστοδουλίδης υπολογίζεται ότι θα διατηρήσει το 30% των ψηφοφόρων του ΔΗΣΥ.
Σε περίπτωση που περάσει ο κ. Μαυρογιάννης στο 2ο γύρο, θα υπάρξουν σημαντικές εξελίξεις στο ΔΗΣΥ, που είναι και το μεγαλύτερο κόμμα. Σύμφωνα με αναλυτές στη Λευκωσία, σε αυτή την περίπτωση πιθανώς ο κ. Νεοφύτου θα οδηγηθεί σε παραίτηση. Σε περίπτωση που υπάρχει νέα ηγεσία θα διευκολυνθεί η δυνατότητα συμμετοχής του ΔΗΣΥ στο νέο κυβερνητικό σχήμα.
https://www.offsite.com.cy/eidiseis/politiki/proedrikes-2023-dimoskopisi-28012023-politis
Διαβάστε επίσης: Τα παράδοξα της κάλπης στην Κύπρο και το μοναδικό φαβορί
