Τη στιγμή που έως και 10.000 άνδρες της Wagner «μετακομίζουν» στη Λευκορωσία μετά την ανταρσία της 23ης Ιουνίου, χαμηλόβαθμος διοικητής του διαβόητου στρατού του Γεβγκένι Πριγκόζιν δηλώνει στη ρωσική υπηρεσία του BBC πως ο ίδιος και οι μισθοφόροι που αιφνιδίως κλήθηκαν να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους σε κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη και να εισέλθουν στη ρωσική επικράτεια «δεν είχαν καμία ιδέα» τι πραγματικά συνέβαινε.
Σε διάστημα μόλις 24 ωρών, ο αρχηγός της Wagner, Γεβγκένι Πριγκόζιν, οργάνωσε «εξέγερση» κατά της ρωσικής στρατιωτικής ηγεσίας -και όχι του ίδιου του Βλαντιμίρ Πούτιν, όπως επιμένει-, στέλνοντας στρατεύματα στη νότια πόλη Ροστόφ-ον-Οντόν και στη συνέχεια προς τη Μόσχα.
Οι μαχητές της Wagner σπάνια μιλούν στα μέσα ενημέρωσης, ωστόσο το BBC Russian κατάφερε να συνομιλήσει με έναν χαμηλόβαθμο διοικητή που μετείχε, μάλλον χωρίς να το γνωρίζει, στη βραχύβια ανταρσία του μισθοφορικού στρατού.
Ο Γκλεμπ (δεν είναι το πραγματικό του όνομα) είχε συμμετάσχει στις σκληρές μάχες για την κατάληψη του Μπαχμούτ στην ανατολική Ουκρανία, και κατόπιν αναπαυόταν με τη μονάδα του σε στρατώνες σε ρωσοκρατούμενα εδάφη του Λουχάνσκ.
Νωρίς το πρωί της 23ης Ιουνίου ειδοποιήθηκαν να ενωθούν με φάλαγγα μαχητών της Wagner που εγκατέλειπαν την Ουκρανία. Η εντολή προήλθε από έναν διοικητή της Wagner, τον οποίο ο Γκλεμπ διστάζει να κατονομάσει για λόγους ασφαλείας, αλλά ο οποίος ενεργούσε κατόπιν εντολών του Πριγκόζιν και του διοικητικού συμβουλίου της Wagner. «Είναι πλήρης ανάπτυξη. Σχηματίζουν φάλαγγα, φεύγουμε», του είπαν.
Ο ίδιος αναφέρει ότι ουδείς ενημερώθηκε πού κατευθυνόταν η φάλλαγα, αλλά εξεπλάγη όταν συνειδητοποίησε ότι απομακρύνονταν από την πρώτη γραμμή. Οι μαχητές της Wagner δεν συνάντησαν καμία απολύτως αντίσταση, λέει, καθώς διέσχισαν τα ρωσικά σύνορα στην περιοχή του Ροστόφ. «Δεν είδα κανέναν συνοριοφύλακα», αναφέρει προσθέτοντας: «Αλλά οι άνδρες της Τροχαίας μας χαιρετούσαν στην πορεία».
Κανάλια που συνδέονται με τη Wagner στην εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram ισχυρίστηκαν αργότερα ότι οι συνοριοφύλακες στο σημείο ελέγχου Μπουγκαγιέβκα είχαν αφήσει τα όπλα τους καθώς έφταναν οι μισθοφόροι. Τα ίδια κανάλια είχαν δημοσιοποιήσει μία φωτογραφία που φέρεται να έδειχνε δεκάδες άοπλους άνδρες με στολές παραλλαγής στο σημείο.
Καθώς πλησίαζαν το Ρστόφ-ον-Ντον, δόθηκε εντολή στους μαχητές να περικυκλώσουν όλα τα κτήρια των υπηρεσιών επιβολής του νόμου στην πόλη και να καταλάβουν το στρατιωτικό αεροδρόμιο. Στη μονάδα του Γκλεμπ, πάντα κατά τα λεγόμενά του, δόθηκε η εντολή να πάρει τον έλεγχο των περιφερειακών γραφείων της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB).
Καθώς πλησίασαν, το κτίριο φαινόταν να είναι εντελώς κλειδωμένο και άδειο. Τελικά μετά από μισή ώρα, μια πόρτα άνοιξε και δύο άτομα βγήκαν στο δρόμο. «Είπαν, 'ας κάνουμε μια συμφωνία'» αφηγείται ο Γκλεμπ. «Για ποιο πράγμα να κάνουμε συμφωνία; Αυτή είναι η πόλη μας», απάντησε. «Έτσι απλά συμφωνήσαμε ότι θα αφήσουμε ο ένας τον άλλο ήσυχο. Κατά διαστήματα έβγαιναν έξω να καπνίσουν», συνέχισε.
Οι δημοσιογράφοι του Ροστόφ είχαν μεταδώσει ότι ανάλογες σκηνές εκτυλίχθηκαν σε πολλά κυβερνητικά κτήρια μέσα και γύρω από την πόλη. Οι μισθοφόροι της Wagner πρώτα έστελναν drones πάνω από τα κτήρια για να ελέγξουν την κατάσταση και μετά τα περικύκλωναν. Κανείς δεν επιτρεπόταν να φύγει, αλλά επιτρεπόταν η είσοδος ταχυμεταφορών με φαγητό.
Καμία εξήγηση
Ενώ όλα αυτά συνέβαιναν, ο αρχηγός της Wagner, Γεβγκένι Πριγκόζιν, βρισκόταν στο αρχηγείο της Νότιας Στρατιωτικής Περιφέρειας του ρωσικού στρατού συναντώντας τον αναπληρωτή υπουργό Άμυνας της Ρωσίας, αντιστράτηγο Γιουνούς-μπεκ Γιεβκούροφ, και τον αναπληρωτή Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου, αντιστράτηγο Βλαντιμίρ Αλεξέγιεφ.
Ο Πριγκόζιν απαίτησε να παραδώσουν τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου, Βαλέρι Γκερασίμοφ, και τον υπουργό Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού.
Την ώρα των συνομιλιών Πριγκόζιν, μία άλλη φάλαγγα μισθοφόρων της Wagner ήταν εν κινήσει. Ο Γκλεμπ επιβεβαιώνει τις αναφορές των μέσων ενημέρωσης ότι στην κεφαλή της φάλαγγας βρισκόταν ο ιδρυτής της Wagner, Ντμίτρι Ούτκιν, πρώην αξιωματικός των ειδικών δυνάμεων της Γενικής Διεύθυνσης Πληροφοριών (GRU), ο οποίος σπάνια εμφανίζεται δημόσια.
Οι μισθοφόροι κινούνταν στον κεντρικό αυτοκινητόδρομο προς το Βορονέζ και προφανώς κατευθύνονταν προς τη Μόσχα. Γνώριζε ο Γκλεμπ το σχέδιο -τι σκόπευε ή σχεδίαζε να κάνει ο Πριγκόζιν; Ο ίδιος «ορκίζεται» πως δεν είχε ιδέα. «Μάθαμε τι συνέβαινε από το Telegram, όπως κι εσείς», λέει στο BBC.
Καθώς οι ώρες κυλούσαν, φωτογραφίες από όσα συνέβαιναν στο Ροστόφ έκαναν τον γύρο του κόσμου, και προκάλεσαν έκπληξη οι εικόνες κατοίκων, ακόμη και ντόπιων δημοσιογράφων, να χαμογελούν και να συνομιλούν με μερικούς από τους «άγριους» μισθοφόρους της Wagner που έμπαιναν στην πόλη τους.
«Ήταν οι πρώην κατάδικοι», λέει ο Γκλεμπ, αναφερόμενος στους πολλούς κρατούμενους ή κατάδικους που στρατολογήθηκαν από τη Wagner πέρυσι. «Κανείς δεν τους είπε να μην το κάνουν, κανείς δεν νοιάζεται για αυτούς», ανέφερε.
Για επαγγελματίες μαχητές όπως ο Γκλεμπ, που προσλήφθηκαν πολύ πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι κανόνες είναι πολύ πιο ξεκάθαροι. Ο ίδιος είπε στο BBC ότι την άνοιξη, τους είχαν προειδοποιήσει από την ανώτερη διοίκηση ότι όποιος μιλούσε στα μέσα ενημέρωσης θα «ακυρωνόταν», δηλαδή θα τον σκότωναν. Αρκετοί πρώην μαχητές της Wagner δήλωσαν το ίδιο στο βρετανικό δίκτυο.
Το βράδυ της 24ης Ιουνίου, ένας από τους ανωτέρους του επικοινώνησε με τον Γκλεμπ και του είπε, χωρίς καμία εξήγηση, ότι αυτός και η μονάδα του θα έπρεπε τώρα να επιστρέψουν στη βάση του Λουχάνσκ. Καθώς επέστρεφαν στους στρατώνες, παρακολουθούσαν τις ειδήσεις στο Telegram.
Διάβασαν ότι είχαν ασκηθεί ποινικές διώξεις εναντίον του Γεβγκένι Πριγκόζιν, στη συνέχεια ότι αποσύρθηκαν και ότι εκείνος επρόκειτο να μετακομίσει στη Λευκορωσία. Στη συνέχεια διάβασαν ότι οι μαχητές της Wagner δεν θα λογοδοτήσουν για τον ρόλο τους στην ανταρσία λόγω της «μαχητικής τους ικανότητας», σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ.
Για τον Γκλεμπ και τη μονάδα του, το μέλλον είναι άγνωστο. Τους είπαν να μείνουν στους στρατώνες τους στο Λουχάνσκ και να περιμένουν περαιτέρω εντολές. Οι κατοχικές αρχές της αυτοαποκαλούμενης Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουχάνσκ’ ανυπομονούν να μάθουν περισσότερα για τα μελλοντικά τους σχέδια και τι θα συμβεί με τον εξοπλισμό και τα πυρομαχικά τους, λέει.
Ερωτηθείς ο ίδιος γιατί δεν αφήνει τη Wagner, ο Γκλεμπ έχει μια απλή απάντηση: «Το συμβόλαιό μου δεν έχει λήξει ακόμα»...
Διαβάστε επίσης
Η πρώτη συνάντηση Πούτιν - Λουκασένκο μετά την αναρσία της Wagner
Wagner: Στους 10.000 οι μισθοφόροι που θα φτάσουν στη Λευκορωσία
Πριγκόζιν προς μαχητές Wagner στη Λευκορωσία: «Δεν θα συμμετέχετε άλλο στον πόλεμο στην Ουκρανία»
Μετά τη Wagner: Μπορεί ο ρωσικός στρατός να στραφεί κατά του Πούτιν;