Κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της G7 τον Ιούνιο στην Κορνουάλη συζητήθηκαν και συμφωνήθηκαν οι λεπτομέρειες της τριμερούς συμφωνίας για την ασφάλεια μεταξύ της Αυστραλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ, η οποία σήμανε την ακύρωση της σύμβασης που είχαν υπογράψει το Παρίσι και η Καμπέρα για την προμήθεια υποβρυχίων αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, όπως γράφει σήμερα η εφημερίδα The Telegraph.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, παρών στη σύνοδο, κρατήθηκε στο σκοτάδι ως προς την προετοιμασία της συμφωνίας.
Ο βρετανός τότε υπουργός Εξωτερικών Ντόμινικ Ράαμπ (πλέον υπουργός Δικαιοσύνης) είχε προειδοποιηθεί πως η συμφωνία θα επηρέαζε αρνητικά τις σχέσεις με την Κίνα και τη Γαλλία. Οι λεπτομέρειες της λεγόμενης AUKUS συζητήθηκαν πάντως λεπτομερώς κατά τη διάρκεια της συνόδου της G7, ενώ όλα τα έγγραφα γι’ αυτήν είχαν διαβάθμιση «άκρως απόρρητο», σύμφωνα με το εν λόγω δημοσίευμα.
Επιπροσθέτως η εφημερίδα The Guardian έγραψε χθες Σάββατο πως οι συνομιλίες για το ζήτημα διεξάγονταν επί μήνες με απόλυτη μυστικότητα και πρόσθεσε πως κατά τη διάρκεια της G7 στην Κορνουάλη δεν έγινε η παραμικρή νύξη στον Μακρόν ότι η κυβέρνηση της Αυστραλίας ετοιμαζόταν να ακυρώσει τη διμερή σύμβαση για την προμήθεια των υποβρυχίων, προκειμένου να αγοραστούν αντ’ αυτών αμερικανικά πυρηνοκίνητα υποβρύχια.
«Ψέματα, διπλοπροσωπία, μια σοβαρή διάρρηξη εμπιστοσύνης»
Υπενθυμίζεται ότι η Γαλλία θεωρεί ότι βρίσκεται σε «κρίση» με τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, αφού η Καμπέρα ακύρωσε τη σύμβαση για την προμήθεια γαλλικών υποβρυχίων, ύψους πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τηλεοπτικό κανάλι France 2 χτες.
Συγκεκριμένα ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας έκανε λόγο για «σοβαρή κρίση» που προκλήθηκε από τον τορπιλισμό αυτής της συμφωνίας, καταγγέλλοντας «τα ψέματα (…) τη διπλοπροσωπία (…) μια σοβαρή διάρρηξη εμπιστοσύνης» και τη «περιφρόνηση» εκ μέρους των συμμάχων της Γαλλίας.
Ο υπουργός έκρινε εξάλλου ότι «αυτό που συνέβη» θα έχει επιπτώσεις στον καθορισμό της νέας στρατηγικής αντίληψης του ΝΑΤΟ, χωρίς ωστόσο να φτάσει στο σημείο να μιλήσει για αποχώρηση της Γαλλίας από το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο.
Επιπροσθέτως, όταν ρωτήθηκε για την ανάκληση των Γάλλων πρεσβευτών από την Ουάσινγκτον και την Καμπέρα, ο Λε Ντριάν δικαιολόγησε την απόφαση λέγοντας ότι «υπάρχει μια σοβαρή κρίση μεταξύ μας».
«Το γεγονός ότι, για πρώτη φορά στην ιστορία των σχέσεων των ΗΠΑ με τη Γαλλία, ανακαλούμε για διαβουλεύσεις τον πρεσβευτή μας, είναι μια σοβαρή πολιτική πράξη που δείχνει την ένταση της σημερινής κρίσης μεταξύ των δύο χωρών μας και επίσης με την Αυστραλία», είπε. Η ανάκληση του πρεσβευτή από το Λονδίνο κρίθηκε άσκοπη: «Γνωρίζουμε τον μόνιμο καιροσκοπισμό» των Βρετανών, ειρωνεύτηκε ο Γάλλος υπουργός, χαρακτηρίζοντας το Ηνωμένο Βασίλειο «ρεζέρβα» της τριμερούς πρωτοβουλίας.
Σημειώνεται ότι την Παρασκευή, η Γαλλία ανακάλεσε τους πρεσβευτές της από τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, με αφορμή την τριμερή συμφωνία αμυντικής συνεργασίας (AUKUS) που περιλαμβάνει τις δύο αυτές χώρες και τη Βρετανία.
Ο Λε Ντριάν τόνισε ότι ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεν έχει συζητήσει με τον Αμερικανό ομόλογό του, τον Τζο Μπάιντεν, για το θέμα των υποβρυχίων.
Να «χρυσώσουν το χάπι» στη Γαλλία προσπαθούν τώρα οι ΗΠΑ, Αυστραλία και Βρετανία
Να «χρυσώσουν το χάπι» στη Γαλλία προσπαθούν τώρα οι ΗΠΑ, Αυστραλία και Βρετανία επιχειρώντας να μετριάσουν την ένταση της γαλλικής οργής μετά και την ανάκληση των πρεσβευτών της Γαλλίας από τις χώρες της AUKUS.
Σημειώνεται ότι προχθες από την Αθήνα ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν υπογράμμισε τον περιφερειακό ρόλο της Γαλλίας στην Ανατολική Μεσόγειο και την ανάγκη οικοδόμησης συμμαχιών στη Σύνοδο EUMED9 στην Αθήνα, την ίδια στιγμή που ο Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών, Ζαν Ιβ Λε Ντριάν ανακαλούσε τους επικεφαλής των διπλωματικών Αρχών της Γαλλίας σε ΗΠΑ και Αυστραλία.
Το κλίμα, άλλωστε, που επικρατεί στις γαλλικές διπλωματικές αποστολές στις χώρες του AUKUS συνοψίζεται στη φράση «πισώπλατη μαχαιριά», φράση με την οποία αποτίμησε ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας Ζαν-Ιβ Λεντριάν στον France Info από την πρώτη στιγμή το νέο αγγλοσαξωνικό σύμφωνο ασφάλειας.
«Αυτή η μονομερής, ωμή, απρόβλεπτη απόφαση μοιάζει πολύ με ό,τι έκανε ο (πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ) Τραμπ», πρόσθεσε, λέγοντας ότι «αισθάνεται θυμό, μαζί με πολλή πικρία», πρόσθεσε.
«Είχαμε οικοδομήσει με την Αυστραλία μια σχέση εμπιστοσύνης. Η εμπιστοσύνη αυτή προδόθηκε», σημείωσε επίσης ο Λεντριάν, ο οποίος είχε συνάψει ο ίδιος αυτό το «συμβόλαιο του αιώνα» για τα υποβρύχια με την Αυστραλία όταν ήταν υπουργός Άμυνας.
«Σοβαρό» γεγονός συνιστά η ακύρωση από την Αυστραλία του γιγάντιου συμβολαίου με τη Γαλλία για την παράδοση συμβατικών υποβρυχίων, αντέδρασε παράλληλα η Γαλλίδα υπουργός Άμυνας Φλοράνς Παρλί υπογραμμίζοντας πως η Αυστραλία αθέτησε το λόγο της.
«Από γεωπολιτικής άποψης και διεθνούς πολιτικής, είναι σοβαρό», κατήγγειλε σε δηλώσεις που έκανε στον ραδιοσταθμό RFI η Παρλί, η οποία είπε επίσης ότι δείχνει «ξεκάθαρα τον τρόπο που οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν τους συμμάχους τους», μετά την ανακοίνωση από την Ουάσινγκτον ότι σύναψε συμφωνία για την παράδοση στην Καμπέρα υποβρυχίων πυρηνικής πρόωσης, μαζί με τη Βρετανία, αλλά χωρίς τη Γαλλία.
Το Παρίσι θα προσπαθήσει να περιορίσει το οικονομικό πλήγμα στον Naval Group από την ακύρωση της συμφωνίας αυτής από την Αυστραλία, σημείωσε επίσης η Παρλί, η οποία δεν απέκλεισε τη διεκδίκηση αποζημίωσης από την Καμπέρα.
«Μελετάμε όλες τις κατευθύνσεις» και θα προσπαθήσουμε «να περιορίσουμε τις πιο πιθανές συνέπειες για τον Naval Group», υπογράμμισε στις δηλώσεις που έκανε στον ραδιοσταθμό RFI, απαντώντας σε ερώτηση για το αν η Γαλλία μπορεί να επιδιώξει να λάβει αποζημίωση.
Σήμα αντεπίθεσης
«Κατόπιν αιτήματος του προέδρου της Δημοκρατίας, αποφάσισα να ανακαλέσω αμέσως στο Παρίσι για διαβουλεύσεις τους δύο πρεσβευτές μας στις ΗΠΑ και την Αυστραλία. Αυτή η ασυνήθιστη απόφαση δικαιολογείται από την ασυνήθιστη σοβαρότητα των ανακοινώσεων που έγιναν στις 15 Σεπτεμβρίου από την Αυστραλία και τις ΗΠΑ», τόνισε χθες το βράδυ, σε ανακοίνωσή του ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν, δίνοντας το σήμα για τη γαλλική επίθεση αντιμέτρων μετά την ακύρωση της «συμφωνίας του αιώνα», δηλαδή της προμήθειας υποβρυχίων της Αυστραλίας από το Παρίσι.
Η οργισμένη πρώτη αντίδραση του Παρισιού, αλλά και η απόσυρση των διπλωματικών του αποστολών από την Αυστραλία και τις ΗΠΑ είχε ως αποτέλεσμα να εγερθούν αντανακλαστικά κατευνασμού από τις χώρες της AUKUS.
Συγκεκριμένα σε μια προσπάθεια να μείνουν ανοιχτές οι γέφυρες επικοινωνίας, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επανέλαβε ότι η Ουάσινγκτον θεωρεί τη Γαλλία «σύμμαχο ζωτικής σημασίας», εμμένοντας στη διαχρονική διμερή τους σχέση.
«Η Γαλλία είναι εταίρος ζωτικής σημασίας και ο παλαιότερος σύμμαχός μας» και «αποδίδουμε τη μέγιστη αξία στη σχέση μας», τόνισε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σε δελτίο Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα, ενώ πρόσθεσε ότι η Ουάσινγκτον ευελπιστεί η συζήτηση να συνεχιστεί στο ανώτερο επίπεδο τις επόμενες ημέρες, ιδίως στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη την ερχόμενη εβδομάδα.
Στο άλλο μέτωπο, αυτό της Μεγάλης Βρετανίας, η Γαλλία κρατά χαμηλότερους τόνους μεν, λόγω και των αναπτυγμένων μεταξύ τους διμερών σχέσεων, υποστηρίζοντας, εντούτοις, ότι το Λονδίνο κινήθηκε με «οπορτουνιστικό τρόπο», ρισκάροντας στην πραγματικότητα τη διατάραξη των ιστορικών και οικονομικών κυρίως δεσμών του με το Παρίσι, στη μετά Brexit εποχή, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η γαλλική διπλωματική πηγή. «Δεν χρειάζεται να διαβουλευθούμε στο Παρίσι με τον πρεσβευτή μας (σ.σ. στο Λονδίνο) για να κατανοήσουμε την κατάσταση και να αντλήσουμε συμπεράσματα», πρόσθεσε.
Η Αυστραλία έκανε ένα «τεράστιο» διπλωματικό λάθος, δήλωσε σήμερα ο πρεσβευτής της Γαλλίας στην Αυστραλία, τον οποίο ανακάλεσε το Παρίσι, αφότου η Καμπέρα αποσύρθηκε από μια παραγγελία ύψους πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων γαλλικών υποβρυχίων για να συνάψει μια εναλλακτική συμφωνία με τις ΗΠΑ και τη Βρετανία.
«Νομίζω ότι αυτό ήταν ένα τεράστιο λάθος, μια πολύ, πολύ καλή διαχείριση της εταιρικής σχέσης, διότι δεν ήταν ένα συμβόλαιο, ήταν μια εταιρική σχέση, η οποία υποτίθεται ότι βασιζόταν στην εμπιστοσύνη, την αμοιβαία κατανόηση και την ειλικρίνεια», δήλωσε ο πρεσβευτής Ζαν Πιερ Τεμπόλ σε δημοσιογράφους στην Καμπέρα.
«Θα ήθελα να βρεθώ σε μια μηχανή του χρόνου, εάν θα ήταν δυνατόν, και σε μια κατάσταση, όπου δεν θα καταλήγαμε σε μια τόσο απίστευτη, αδέξια, ακατάλληλη, κατά της Αυστραλίας κατάσταση», είπε ο Τεμπόλ.
«Λυπάμαι πολύ που αναγκάζομαι να φύγω, αλλά πρέπει να γίνουν κάποιες επανεκτιμήσεις», πρόσθεσε.
Οργή για την Καμπέρα
Το Παρίσι «βράζει» κυρίως με την Αυστραλία, αφού η απόφαση της να ακυρώσει τα συμφωνηθέντα και μαζί την παραγγελία για γαλλικά υποβρύχια, προκρίνοντας μέσω της AUKUS την αμερικανική πολεμική βιομηχανία, συνιστά βιομηχανική και κυρίως οικονομική υποχώρηση για τη Γαλλία, αλλά και υποβάθμιση της ισχύος της στον Ειρηνικό.
Ως εκ τούτου η ανάκληση των Γάλλων πρεσβευτών στην Καμπέρα είχε ως αποτέλεσμα τη γραπτή αντίδραση της Καμπέρα, η οποία εκφράζει δημόσια τη «λύπη» της, σε μια προσπάθεια να περισώσει την εικόνα της στη γαλλική κοινή γνώμη.
«Καταγράφουμε με λύπη την απόφαση της Γαλλίας να ανακαλέσει τον πρεσβευτή της στην Αυστραλία», επεσήμανε εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Αυστραλίας, σε σχετική ανακοίνωση. «Η Αυστραλία θεωρεί πολύτιμη τη σχέση της με τη Γαλλία (…). Θα επιδιώξουμε να διεξαγάγουμε διάλογο με τη Γαλλία και πάλι για πολλά ζητήματα αμοιβαίου συμφέροντος βάσει αξιών που μοιραζόμαστε», όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, με την Καμπέρα να επιχειρεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις.
«Βρισκόμαστε σε εμπορικές διαπραγματεύσεις με την Αυστραλία, δεν βλέπω πώς μπορούμε να εμπιστευτούμε τον Αυστραλό εταίρο», απάντησε ωστόσο ο Γάλλος υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Κλεμάν Μπον, θέτοντας ευθέως θέμα εμπιστοσύνης στις εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών.
Συγκεκριμένα μιλώντας στο ραδιοφωνικό δίκτυο RFI και στα τηλεοπτικά δίκτυα France24 και Public Sénat, ο ίδιος ανέφερε χαρακτηριστικά «πρόκειται για μια μεγάλη διάρρηξη της εμπιστοσύνης εκ μέρους της Αυστραλίας», ενώ πρόσθεσε ότι «οι διεθνείς σχέσεις δεν έχουν να κάνουν με την αφέλεια, τις καλές προθέσεις, όμως ο λόγος, η υπογραφή μιας σύμβασης μετράνε. Εάν δεν υπάρχει πλέον εμπιστοσύνη, δεν μπορούμε πλέον να προχωρήσουμε».
Από την άλλη πλευρά προχτές ο υπουργός Άμυνας της Βρετανίας Μπεν Ουάλας, ανέφερε ότι κατανοεί την απογοήτευση του Παρισιού για την απώλεια του συμβολαίου τονίζοντας ωστόσο ότι "δεν πρόκειται για μια στρατηγική διαφορά ανάμεσα στη Βρετανία και τη Γαλλία".
«Θα υπάρξει μια ενίσχυση για τη βρετανική αμυντική βιομηχανία με αυτή τη συνεργασία επειδή εμείς έχουμε συστήματα υποβρυχίων που δεν έχει η Αυστραλία και θα μπορέσουμε να προσφέρουμε πράγματα πάνω σ'αυτό», κατέληξε στις δηλώσεις που έκανε στο BBC, υπογραμμίζοντας ότι το σύμφωνο δεν συνιστά «προδοσία» σε βάρος των Γάλλων.
Αυστραλία: «Ειλικρινής, ανοικτή και έντιμη» με τη Γαλλία
Η Αυστραλία ήταν «ειλικρινής, ανοικτή και έντιμη» με τη Γαλλία για τις ανησυχίες σε σχέση με τη συμφωνία για τα γαλλικά υποβρύχια, διαβεβαίωσε σήμερα ο Αυστραλός υπουργός Άμυνας, καθώς η συμφωνία με τις ΗΠΑ και τη Βρετανία συνεχίζει να τροφοδοτεί τη διεθνή διπλωματική κρίση.
Υπενθυμίζεται ότι η Αυστραλία εγκατέλειψε τη συμφωνία του 2016 με τον γαλλικό όμιλο Naval για την προμήθεια στόλου συμβατικών υποβρυχίων, ανακοινώνοντας την Πέμπτη το σχέδιό της να κατασκευάσει τουλάχιστον οκτώ πυρηνοκίνητα υποβρύχια με αμερικανική και βρετανική τεχνολογία στο πλαίσιο της τριμερούς συνεργασίας για την ασφάλεια, τη λεγόμενη AUKUS. Η κίνηση εξόργισε τη Γαλλία, σύμμαχο των ΗΠΑ και της Βρετανίας στο ΝΑΤΟ, και την οδήγησε να ανακαλέσει τους πρεσβευτές της από την Ουάσινγκτον και την Καμπέρα, ενώ ενόχλησε την Κίνα, τη μεγάλη δύναμη στην περιοχή του Ινδικού-Ειρηνικού Ωκεανού.
Η συμφωνία οδήγησε την Ουάσινγκτον σε άνευ προηγουμένου διπλωματική κρίση με το Παρίσι, που σύμφωνα με αναλυτές θα μπορούσε να προκαλέσει ζημιά διαρκείας στη συμμαχία των ΗΠΑ με τη Γαλλία και την Ευρώπη, θέτοντας επίσης εν αμφιβόλω το ενωμένο μέτωπο που προσπαθεί να δημιουργήσει η κυβέρνηση του Μπάιντεν απέναντι στην Κίνα. Το Παρίσι χαρακτήρισε την ακύρωση της συμφωνίας πισώπλατη μαχαιριά, με τον υπουργό Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν να δηλώνει ότι οι σχέσεις με τις ΗΠΑ και την Αυστραλία εισήλθαν σε «κρίση».
Μολαταύτα, ο υπουργός Άμυνας Πίτερ Ντάτον δήλωσε σήμερα ότι η Αυστραλία εξέφραζε τις ανησυχίες της στη Γαλλία αναφορικά με την παραγγελία – αποτιμήθηκε στα 40 δισεκ. δολάρια το 2016, θεωρήθηκε ότι θα κόστιζε πολύ περισσότερα σήμερα – επί περίπου 2 χρόνια.
«Οι ισχυρισμοί ότι οι ανησυχίες δεν είχαν διατυπωθεί από την αυστραλιανή κυβέρνηση, απλά αψηφούν, ειλικρινά, ό,τι είναι δημόσια καταγεγραμμένο και σίγουρα ό,τι λέγαμε δημοσίως για μεγάλο διάστημα», δήλωσε ο Ντάτον στο Sky News.
Αξίζει να επισημανθεί ότι ο πρωθυπουργός Σκοτ Μόρισον δήλωσε την Παρασκευή ότι είχε εκφράσει «πολύ σημαντικές ανησυχίες» για τη συμφωνία στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν τον Ιούνιο και είχε ξεκαθαρίσει ότι η Αυστραλία «θα χρειαστεί να λάβει μια απόφαση με βάση το εθνικό μας συμφέρον». Ο υπουργός Οικονομικών Σάιμον Μπέρμιγχαμ δήλωσε ότι η Αυστραλία είχε ενημερώσει τη Γαλλία για τη συμφωνία αλλά σε σημερινές του δηλώσεις αναγνώρισε ότι οι διαπραγματεύσεις ήταν μυστικές, δεδομένου του πόσο ευαίσθητο ήταν το ζήτημα. Ο Ντάτον και ο Μπέρμιγχαμ αρνήθηκαν να αποκαλύψουν το κόστος της νέας συμφωνίας, πάντως ο Ντάτον παραδέχθηκε ότι «δεν πρόκειται να είναι ένα φθηνό πρόγραμμα» εξοπλισμών.
Διαβάστε ακόμα:
Γάλλος πρέσβης για Αυστραλία: Νομίζαμε πως ήμασταν φίλοι, αλλά «μας μαχαίρωσαν πισώπλατα»
Γαλλική αντεπίθεση: Στροφή προς Ινδία μετά τη συμφωνία AUKUS - Τι ανακοίνωσαν Παρίσι και Νέο Δελχί
DW: Ανεβάζει τους τόνους το Λονδίνο υπέρ της συμφωνίας AUKUS
Μαλαισία: Προειδοποιεί ότι το σύμφωνο AUKUS θα προκαλέσει κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών
