Την αυστηροποίηση των όρων εισόδου στο έδαφός της, πολιτών κάποιων χωρών ανακοίνωσε τη Δευτέρα (26/08) η Βραζιλία.
Η εν λόγω απόφαση αποτελεί κομμάτι της στρατηγικής της για τον περιορισμό των μεταναστών που φτάνουν στο διεθνές αεροδρόμιο του Σάο Πάολο με σκοπό να πάνε πεζοί ως τις ΗΠΑ.
Η Βραζιλία είναι μέρος της διαδρομής που προτιμούν «εγκληματικές οργανώσεις που επιδίδονται στη διακίνηση μεταναστών και προσώπων», κατήγγειλε το υπουργείο Δικαιοσύνης της Βραζιλίας σε ανακοίνωσή του προς το AFP. Οι αφίξεις μεταναστών καταγράφονται κυρίως στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας, το Γκουαρούλιος, κοντά στο Σάο Πάολο.
Η ομοσπονδιακή αστυνομία της Βραζιλίας επεσήμανε ότι παρατήρησε «εκθετική» αύξηση των αφίξεων ταξιδιωτών που κανονικά απλώς θα διέρχονταν από το Γκουαρούλιος, αλλά τελικά μένουν εκεί με στόχο να εισέλθουν στη Βραζιλία αντί να προχωρήσουν για τον τελικό προορισμό τους, όπως αυτός αναγράφεται στα εισιτήριά τους. Περιμένοντας, πολλές φορές μένουν επί εβδομάδες στο αεροδρόμιο σε επικίνδυνες συνθήκες.
Οι περισσότεροι μετανάστες προέρχονται από ασιατικές χώρες και διαθέτουν εισιτήρια που αναγράφουν ως τελικό προορισμό τους άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής. «Εγκληματικές οργανώσεις τους ωθούν να ζητήσουν άσυλο για να εισέλθουν στο βραζιλιάνικο έδαφος», εξήγησε η ομοσπονδιακή αστυνομία.
Αν το καταφέρουν, συνεχίζουν το ταξίδι τους διά της χερσαίας οδού περνώντας από την Κολομβία, τον Παναμά και την επικίνδυνη ζούγκλα Νταριέν, ελπίζοντας να φτάσουν στις ΗΠΑ ή στον Καναδά.
Για τον λόγο αυτό η κυβέρνηση του προέδρου, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα αποφάσισε από τη Δευτέρα (26/08) να απαιτεί από τους πολίτες των χωρών που είναι υποχρεωμένοι να εκδίδουν βίζα για να ταξιδέψουν στη Βραζιλία να έχουν στην κατοχή τους θεώρηση εισόδου ακόμη κι αν δεν σκοπεύουν να παραμείνουν στη χώρα, αλλά απλώς να περάσουν από εκεί. Επιπλέον, με βάση τους νέους κανονισμούς οι αιτούντες άσυλο θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι είναι θύματα πολιτικών διώξεων ή βίας στη χώρα καταγωγής τους.
Το αεροδρόμιο Γκουαρούλιος είναι ένα από τα πιο πολυσύχναστα της Λατινικής Αμερικής, με περίπου 35 εκατ. ταξιδιώτες ετησίως. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της βραζιλιάνικης κυβέρνησης, ο αριθμός των αιτήσεων ασύλου που έχουν κατατεθεί στο αεροδρόμιο αυτό έχει πολλαπλασιαστεί μέσα σε δέκα χρόνια, περνώντας από τις 69 το 2013 στις 4.239 το 2023.
Εξάλλου, ο αριθμός τους εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατακόρυφα φέτος: από τον Ιανουάριο ως τον Ιούλιο κατατέθηκαν 5.428 αιτήματα για την παροχή ασύλου, δηλαδή κατά μέσο όρο 25 την ημέρα. Από την 1η ως τις 21η Αυγούστου κατατέθηκαν 864 αιτήματα, δηλαδή 41 την ημέρα κατά μέσο όρο.
Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης: εκατοντάδες μετανάστες είναι στοιβαγμένοι σε μια ζώνη τράνζιτ του αεροδρομίου η οποία δεν διαθέτει τις απαραίτητες υποδομές. Σύμφωνα με την τελευταία καταμέτρηση των αρχών την προηγούμενη Τετάρτη, 481 άνθρωποι παρέμεναν εκεί.
Ο θάνατος στις 13 Αυγούστου ενός άνδρα από την Γκάνα ο οποίος είχε φτάσει στο αεροδρόμιο πέντε ημέρες νωρίτερα έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου.
«Αισθάνθηκε αδιαθεσία, έλαβε φροντίδα από ιατρική ομάδα και διακομίστηκε στο δημόσιο νοσοκομείο, όπου πέθανε αφού υπέστη ανακοπή», επεσήμανε η ομοσπονδιακή αστυνομία, χωρίς να δώσει άλλες λεπτομέρειες.
Τοπικό τηλεοπτικό δίκτυο μετέδωσε την προηγούμενη εβδομάδα εικόνες από δεκάδες ανθρώπους με μάσκες προστασίας να περιμένουν σε μια μεγάλη ουρά για να πάρουν τρόφιμα.
Έκθεση του οργανισμού της Βραζιλίας που παρέχει νομική βοήθεια σε ευάλωτα πρόσωπα έκανε λόγο για «επαναλαμβανόμενες καταστάσεις παραβίασης των ανθρώπινων δικαιωμάτων», που αφορούσαν κυρίως παιδιά, ασυνόδευτους εφήβους ή γυναίκες «σε κατάσταση ακραίας ευαλωτότητας».
Οι μετανάστες «κοιμούνται ακόμη και στο πάτωμα» και «τα αιτήματα για παροχή ιατρικής φροντίδας συνεχώς αυξάνονται», διευκρίνισε ο οργανισμός, ο οποίος αναφέρθηκε και σε «πολύ κακές συνθήκες υγιεινής και τροφοδοσίας».
Έπειτα από έκτακτη σύσκεψη που συγκάλεσε την προηγούμενη εβδομάδα η εισαγγελία, οι αρχές της Βραζιλίας αύξησαν τον αριθμό των ομάδων που εξετάζουν τα αιτήματα παροχής ασύλου προκειμένου να περιοριστούν οι καθυστερήσεις.
Ο Οργανισμός Βοήθειας Προσφύγων από το Αφγανιστάν, με έδρα το Σάο Πάολο, επέκρινε την απόφαση της Βραζιλίας να αντιμετωπίσει «αυτή την ανθρώπινη τραγωδία» απαιτώντας βίζα από τους μετανάστες.
«Η διακίνηση ανθρώπων πρέπει να καταπολεμηθεί και τα άτομα σε ευάλωτη κατάσταση θα πρέπει να χαίρουν προστασίας και όχι να αντιμετωπίζονται σαν εγκληματίες», πρόσθεσε.
