Του Γιώργου Παυλόπουλου
Το καλό νέο είναι ότι το μέχρι πρότινος συγκυβερνών ακροδεξιό Κόμμα του Λαού της Δανίας είδε το ποσοστό του να βυθίζεται για μια ακόμη φορά, κοντά στο 11%, που είναι περίπου το μισό σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές του 2015 (21%) και σχεδόν ίδιο με το αντίστοιχο των πρόσφατων ευρωεκλογών. Κι αυτό είναι αναμφίβολα σημαντικό, παρά το ανησυχητικό 4,2% που φέρεται να συγκεντρώνουν δύο ακόμη πιο ακραία μορφώματα – η Νέα Δεξιά (με 2,4% εκπροσωπείται και στη βουλή) και η Σκληρή Γραμμή.
Το κακό νέο είναι ότι το στρατόπεδο που θριάμβευσε στη χθεσινή αναμέτρηση έχει ως επικεφαλής τους Σοσιαλδημοκράτες, οι οποίοι έφτασαν να κατακτήσουν την πρωτιά με ποσοστό κοντά στο 26% (σταθεροί σε σύγκριση με το 2015) – πιθανότατα δε και την ηγεσία της επόμενης κυβέρνησης – έχοντας στις σημαίες τους κάποιες θέσεις οι οποίες, μέχρι πριν λίγα χρόνια, θεωρούνταν σήμα κατατεθέν της Ακροδεξιάς, στη Δανία και σε ολόκληρη την Ευρώπη.
«Δεν μπορεί κανείς να θεωρείται κακός άνθρωπος μόνο και μόνο επειδή ανησυχεί για τη μετανάστευση», δήλωνε κατά την προεκλογική περίοδο η Μέτε Φρέντερικσεν, επικεφαλής του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και φαβορί για να αναλάβει την θέση του πρωθυπουργού, διαδεχόμενη τον φιλελεύθερο Λαρς Λόκε Ράσμουσεν. «Πιστεύουμε πως είναι πολύ σημαντικό για τη Δανία να συνεχίσει να εφαρμόζει μια σταθερή και ρεαλιστική πολιτική στο μεταναστευτικό», δήλωσε ένα ακόμη κορυφαίο στέλεχος του κόμματος, αιτιολογώντας τη στήριξη που ουσιαστικά έχει προσφέρει στις 114 (!) αλλαγές που έχουν πραγματοποιηθεί στο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη μετανάστευση – κυρίως πολιτών από χώρες εκτός ΕΕ – στη θητεία της απερχόμενης κυβέρνησης.
«Η ανεξέλεγκτη παγκοσμιοποίηση, η μαζική μετανάστευση και η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων είναι επιζήμια για τους πολίτες», γράφει επίσης το βιογραφικό της, όπου τα λέει πιο... χοντρά σε σύγκριση με τις προεκλογικές ομιλίες και υποσχέσεις.
«Οι πολιτικοί κινούνται πολύ κοντά στα όρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», σχολίασε πρόσφατα ο αναπληρωτής πρόεδρος του Ινστιτούτου της Δανίας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, διαπιστώνοντας τη συνολική μετατόπιση του πολιτικού σκηνικού προς την κατεύθυνση της Ακροδεξιάς. Αλλά όχι μόνο του πολιτικού σκηνικού, αλλά και της κοινωνίας, όπως δείχνει η σημαντική αύξηση των εγκληματικών πράξεων που καταγράφονται στη χώρα και έχουν διαπιστωμένα ρατσιστικά ή θρησκευτικά κίνητρα, οι οποίες πέρυσι σχεδόν ήταν διπλάσιες σε σύγκριση με το 2016.
Οι «ιππότες» του κράτους-πρόνοιας
Βεβαίως, οι Σοσιαλδημοκράτες της Φρέντερικσεν δεν οφείλουν τη νίκη τους μόνο στην υιοθέτηση των παραπάνω θέσεων, που τους επέτρεψαν να αντλήσουν ψήφους και από τα καθαρά ακροδεξιά κόμματα, όπως έδειξαν και οι δημοσκοπήσεις. Παράλληλα έκαναν σημαία τους τον λαϊκισμό υποσχόμενοι αποκατάσταση των “πληγών” που προκλήθηκαν την τελευταία δεκαετία από την αποδυνάμωση του φημισμένου κοινωνικού κράτους της χώρας.
Οι μεταρρυθμίσεις στην Υγεία και την Ασφάλιση που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια στη Δανία οδήγησαν σε «λουκέτο» ένα στα τέσσερα δημόσια νοσοκομεία και άνοιξαν τον δρόμο ώστε να ενταχθεί το ένα τρίτο του πληθυσμού σε προγράμματα ιδιωτικής ασφάλισης, έναντι μόλις 4% το 2003. Κάτι ανάλογο συνέβη και με τα δημόσια σχολεία, καθώς έκλεισε το ένα πέμπτο των υπαρχόντων.
Προφανώς, όλα τα παραπάνω συνιστούσαν ένα μεγάλο και πρωτοφανές σοκ για την κοινωνία της μίας εκ των σκανδιναβικών χωρών – μεγάλο τμήμα της οποίας, πάντως, αποδέχθηκε το «αφήγημα» που δείχνει ως υπεύθυνους τους πρόσφυγες και μετανάστες που έφταναν κατά χιλιάδες στο έδαφος της χώρας – με αποτέλεσμα σήμερα, το 5,5% του πληθυσμού (κάπου 320.000 άνθρωποι) να είναι μουσουλμάνοι.
Κι αυτό παρά το γεγονός ότι στο τέλος του 2018, το 43% των προσφύγων που βρίσκονται στη Δανία για τρία τουλάχιστον χρόνια έχουν θέση εργασίας, ποσοστό υπερδιπλάσιο σε σύγκριση με το 20% στα τέλη του 2015.
