Οι πρόσφατες εκδηλώσεις θαυμασμού και συμπαράστασης προς τη δράση της Χαμάς από το κοινό του αρχαίου θέατρου της Επιδαύρου, σχεδόν συνέπεσαν χρονικά με την επέτειο των 17 ετών από τη λήξη του εμφυλίου πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, ανάμεσα στην Χαμάς και τη Φατάχ.
17 χρόνια από την εγκαθίδρυση ενός βίαιου τρομοκρατικού καθεστώτος, που ως άξονα δεν έχει την ευημερία των Παλαιστινίων, αλλά την εξαφάνιση του Ισραήλ. Ο εμφύλιος πόλεμος του θέρους του 2007, ήταν αποτέλεσμα της εκλογικής νίκης της Χαμάς στις εκλογές του 2006. Η Χαμάς είχε καταλάβει τις 74 από τις 132 έδρες του κοινοβουλίου. Ακολούθησε η συστηματική εξόντωση των εκπροσώπων της Φατάχ και της Παλαιστινιακής Αρχής από τη Γάζα. Μέχρι που ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος. Σύμφωνα με το Παλαιστινιακό Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κατά τη διάρκεια των επταήμερων εχθροπραξιών είχαν σκοτωθεί περισσότεροι από 160 εκπρόσωποι της Φατάχ, είχαν τραυματιστεί περίπου 700 και περισσότεροι από 1.000 είχαν φυλακιστεί και βασανιστεί από τις παραστρατιωτικές οργανώσεις της Χαμάς.
Η Χαμάς κυβερνά χωρίς εκλογές από το 2006 την Λωρίδα της Γάζας που έχει έκταση 365 τετραγωνικά χιλιόμετρα και 2,2 εκατ. κατοίκους. Το ΑΕΠ ανέρχεται στα 2,7 δισ. δολάρια Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, από τον ηλικιακά ενεργό πληθυσμό που ανέρχεται στις 531 χιλιάδες, εργάζονται μόλις 110 χιλιάδες. Από αυτούς οι 50 χιλιάδες εργάζονται απευθείας για λογαριασμό τη Χαμάς, οι 18,5 χιλιάδες εργάζονται στο Ισραήλ, οι 13 χιλιάδες εργάζονται για την UNRWA και μόλις 28,5 χιλιάδες εργάζονται στη πραγματική οικονομία της Γάζας.
Το πραγματικό κατά κεφαλή ΑΕΠ στη Γάζα από τα 1.994 δολάρια που ήταν το 2006, σήμερα βρίσκεται στα 929 δολάρια. Και το ποσοστό του πληθυσμού που ζει στην ακραία φτώχεια από 39% το 2006, σήμερα βρίσκεται στο 65%.
Η Χαμάς είχε ιδρυθεί το 1987 σαν το Παλαιστινιακό παρακλάδι των Αδερφών Μουσουλμάνων της Αιγύπτου, αμέσως μετά το ξεκίνημα της πρώτης Ιντιφάντας, υιοθετώντας το κλασσικό σλόγκαν ότι «ο Αλλάχ είναι ο στόχος, τα λόγια του Προφήτη είναι το μέσο, το Κοράνι είναι το Σύνταγμα, η Τζιχάντ είναι η διαδρομή και ο θάνατος για χάρη του Αλλάχ είναι η υπέρτατη επιθυμία».
Η Χαμάς σε καμία φάση της ιστορικής διαδρομής της, δεν είχε αποδεχθεί τις συμφωνίες του Όσλο (1993-1995), σύμφωνα με τις οποίες ο Γιάσερ Αραφάτ και η PLO, είχαν αποδεχθεί το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ και το Ισραήλ είχε αναγνωρίσει την PLO ως το νόμιμο εκπρόσωπο του Παλαιστινιακού λαού.
Ο σύντομος αλλά αιματηρός «εκκαθαριστικός» εμφύλιος πόλεμος έθεσε ένα τέλος στις ενδοπαλαιστινικές διαφωνίες με την απόλυτη κυριαρχία της Χαμάς στη Γάζα και την αμφισβητούμενη κυριαρχία της Παλαιστινιακής Αρχής στη Δυτική Όχθη.
Η Χαμάς διοικείται από ένα δεκαπενταμελές πολιτικό γραφείο, η έδρα του οποίου βρίσκεται στο Κατάρ. Η εκλογή του πολιτικού γραφείου γίνεται από το «Συμβούλιο Σούρα» που αποτελείται από 320 μέλη. Μέσω αυτών των οργάνων η Χαμάς διοικεί τη Λωρίδα της Γάζας, τη Δυτική Όχθη, τη Διασπορά και την ομάδα των τρομοκρατών που κρατούνται στις φυλακές του Ισραήλ. Από το 2006 μέχρι σήμερα δεν έχουν γίνει εκλογές τόσο για τα όργανα διοίκησης, όσο και για την κυβέρνηση της Χαμάς.
Τα έσοδα της Χαμάς υπερβαίνουν σε ετήσια βάση το 1 δισ. δολάρια. Σύμφωνα με οικονομικά στοιχεία του Bloomberg και του Euronews, τα έσοδα από τη φορολόγηση των Παλαιστινίων ανέρχονται στα $620 εκατ. Το Κατάρ διαθέτει για την υποστήριξη της Χαμάς $180 εκατ. ετησίως. Το Ιράν μέσω του λιβανέζικου ανταλλακτηρίου συναλλάγματος Nabil Chouman & Co, ενισχύει τη Χαμάς με $100 εκατ.
Η Τουρκία σύμφωνα με τις ΗΠΑ αποτελεί ένα σημαντικό χρηματοδοτικό πυλώνα της Χαμάς. Η τουρκική εταιρεία real estate “Trend GYO”, σύμφωνα με δυτικές μυστικές υπηρεσίες, θεωρείται τμήμα των επενδύσεων της Χαμάς στο εξωτερικό. Η Χαμάς δραστηριοποιείται έντονα στο χώρο των κρυπτονομισμάτων με αποτέλεσμα να έχει λάβει χρηματοδότηση ύψους $41 εκατ, σε crypto κατά τη διάρκεια της περιόδου 2020 -2023. Τέλος η Ισλαμική Τζιχάντ της Παλαιστίνης διαθέτει crypto wallets ύψους $93 εκατ.
Η δικαιοσύνη στη Λωρίδα της Γάζας ακολουθεί ένα σύστημα νόμων που συνδυάζει την Οθωμανική, τη Βρετανική και την Αιγυπτιακή νομοθεσία, αν και τα τελευταία χρόνια ο Ισλαμικός νόμος έχει γίνει κυρίαρχος. Με αποτέλεσμα το δικαστικό σύστημα της Γάζας, να είναι αυτονομημένο σε σχέση με το αντίστοιχο της Δυτικής Όχθης.
Οι ένοπλες δυνάμεις της Χαμάς, οι λεγόμενες Μπριγάδες Αλ-Κασσάμ, υπολογίζεται ότι τον Οκτώβριο του 2023, διέθεταν 40.000 μέλη. Οι δυνάμεις ασφαλείας της Χαμάς ανέρχονται στις 19 χιλιάδες. Αποτελούνται από την πολιτική αστυνομία, τις εσωτερικές δυνάμεις ασφαλείας, την πολιτική άμυνα, τις εθνικές δυνάμεις ασφαλείας και από την στρατιωτική αστυνομία.
Τι είναι λοιπόν, η Λωρίδα της Γάζας μετά από 17 χρόνια διακυβέρνησης από το καθεστώς της Χαμάς; Ένα ανελεύθερο αστυνομικό κράτος, ένας πάμπτωχος τόπος, με μηδενική ανάπτυξη, με ένα πληθυσμό οποίος εξαρτάται από την εξωτερική βοήθεια που κατευθύνεται αποκλειστικά προς τη Χαμάς και με κατοίκους που εργάζονται με έμμεσο ή άμεσο τρόπο για λογαριασμό της Χαμάς. Της Χαμάς, της οποίας ο μοναδικός στόχος είναι η εξαφάνιση του Ισραήλ και όχι η ευημερία των κατοίκων της Γάζας.
