Στις δημοτικές εκλογές που διεξήχθησαν την Κυριακή σ' ολόκληρη την Τουρκία, δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου στο Ντιγιάρμπακιρ, τη μεγαλύτερη κουρδική πόλη της Τουρκίας, διαπίστωσαν πως τα εκλογικά τμήματα στην ανατολική Τουρκία, άνοιξαν πρώτα στις 07:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας)
Στις μεγάλες πόλεις, όπως η Άγκυρα και η Κωνσταντινούπολη, η ψηφοφορία άρχισε μια ώρα αργότερα.
💢 61.4 million registered voters
— Anadolu English (@anadoluagency) March 31, 2024
💢 1.32 million first-time voters
💢 Over 206,000 ballot boxes
🗳️ Counting begins as voting concludes in Türkiye’s local elections https://t.co/dG7DZaYziq pic.twitter.com/NbYc42Z3Ym
Τα εκλογικά τμήματα στην ανατολική Τουρκία έκλεισαν την Κυριακή καθώς η ψηφοφορία για τις τοπικές εκλογές της χώρας ολοκληρώθηκε στις 5 μ.μ.
Με πληροφορίες από το Anadolu, στις εκλογές συμμετείχαν υποψήφιοι από συνολικά 34 πολιτικά κόμματα, με πάνω από 206.000 εκλογικά τμήματα σε όλη τη χώρα.
Οι ψηφοφόροι που ζουν στις μεγαλύτερες πόλεις της Τουρκίας ψήφισαν για δήμαρχο μητροπολιτικού δήμου, δήμαρχο δήμου, μέλη δημοτικών συμβουλίων και συμβούλια πρεσβυτέρων.
Αυτές οι πόλεις περιλαμβάνουν την πρωτεύουσα Άγκυρα, την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη – τις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας σε πληθυσμό - όπως: Άδανα, Αττάλεια, Αϊντίν, Μπαλικεσίρ, Προύσα, Ντενιζλί, Ντιγιαρμπακίρ, Ερζερούμ, Εσκισεχίρ, Γκαζιαντέπ, Χατάι, Καχραμανμάρας, Καϊσέρι, Κοτζαέλι, κ.α.
Τα σημαντικότερα κόμματα είναι το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AK), το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης (CHP), το Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), το Κόμμα του Καλού (IYI) και το Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (DEM).
Άλλα πολιτικά κόμματα περιλαμβάνουν το Αριστερό Κόμμα, το Κόμμα Μεγάλης Ενότητας, το Κόμμα Πατρίδας, το Κόμμα Μητέρας Πατρίδας, το Δημοκρατικό Αριστερό Κόμμα, το Κόμμα Ευημερίας, το Κομμουνιστικό Κόμμα Τουρκίας, το Κόμμα της Ανατολίας, το Κόμμα της Νίκης, το Λαϊκό Κόμμα Απελευθέρωσης, το Κομμουνιστικό Κίνημα της Τουρκίας, το Ανεξάρτητο Κόμμα Τουρκίας , Κόμμα του Μέλλοντος, Κόμμα Νέας Τουρκίας, Εργατικό Κόμμα, Κόμμα Ελεύθερης Αιτίας, Κόμμα Δικαιωμάτων και Ελευθεριών, Κόμμα Ocak, Κόμμα Ένωσης Δικαιοσύνης, Δημοκρατικό Κόμμα, Κόμμα Ενωσης Εξουσίας, Κόμμα Εθνικού Μονοπατιού, Κόμμα Δικαιοσύνης, Κόμμα Φωτεινής Δημοκρατίας, Εργατικό Κόμμα Τουρκίας, Κόμμα Δημοκρατίας και Προόδου, Κόμμα Ευτυχίας και Κόμμα Πατρίδας.
Το αδύναμο σημείο Ερντογάν και οι στόχοι του Ιμάμογλου
Χαρακτηριστική της στόχευσης, αλλά και των προθέσεων του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είναι η δήλωσή του, μετά την άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος, ότι «αυτές οι εκλογές σηματοδοτούν την αρχή μιας νέας εποχής στη χώρα.
Αν κερδίσει ο εκλεκτός του Τούρκου προέδρου, Μουράτ Κουρούμ, τότε ο ίδιος αποκτά πολιτικό εκτόπισμα για να χαλυβδώσει ακόμη περισσότερο την εξουσία του, ίσως και με Συνταγματική αλλαγή. Οικοδομεί αυτό που εμμονικά δηλώνει, δηλ. το Turkiye Yuzyili, τον αιώνα της Τουρκίας.
Ο Ερντογάν έχει αναλάβει προσωπικά το βάρος της προεκλογικής εκστρατείας. Μόνο το τελευταίο 48ωρο πριν από τις εκλογές οργάνωσε έξι προεκλογικές συγκεντρώσεις, όλες στην Κωνσταντινούπολη. Το ίδιο πράττουν και οι υπουργοί του που «όργωσαν» την τελευταία εβδομάδα πριν από τις εκλογές την Κωνσταντινούπολη, γεγονός που οδήγησε όμως στην αφάνεια τον Μουράτ Κουρούμ, ο οποίος ούτως ή άλλως δεν είναι ιδιαίτερα χαρισματικός.
Αδύναμο σημείο του Ερντογάν σε αυτές τις εκλογές είναι το μικρό ισλαμιστικό κόμμα του Φατίχ Ερμπακάν, γιου πρώην πρωθυπουργού, Νετζμετίν Ερμπακάν, ιδεολογικού πατριάρχη του κινήματος «Μιλί Γκιορούς», δηλαδή «Εθνικής Ιδέας», κοιτίδας του πολιτικού Ισλάμ στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένου και του κόμματος του Ερντογάν.
Το Κόμμα Νέας Ευημερίας του Φατίχ Ερμπακάν συγκεντρώνει την ψήφο διαμαρτυρίας των δυσαρεστημένων ψηφοφόρων του Ερντογάν, κυρίως των συνταξιούχων που λυγίζουν υπό το βάρος της ακρίβειας, αλλά και των ισλαμιστών που, παρά τη σκληρή ρητορική Ερντογάν κατά του Ισραήλ για τον πόλεμο στη Γάζα, τον κατηγορούν ότι συνεχίζει και μάλιστα αυξάνει το εμπόριο με το Ισραήλ. Οι πιέσεις που ασκήθηκαν στον Ερμπακάν ήταν αφόρητες. Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι το Κόμμα της Νέας Ευημερίας μπορεί να συγκεντρώσει ένα ποσοστό της τάξεως του 3%, ένα ποσοστό ικανό για να στερήσει τη νίκη από τον Κουρούμ.
Αν ο Κουρούμ χάσει, ο Ερντογάν αποκτά για πρώτη φορά έναν ισχυρό αντίπαλο από την πλευρά της αντιπολίτευσης, αν βέβαια το επιτρέψουν οι εσωτερικές έριδες στο Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα του Εκρέμ Ιμάμογλου.
Από την πλευρά του Ιμάμογλου, πέρα της συναισθηματικής του δήλωσης για τη συμπλήρωση πέντε χρόνων της δημαρχιακής του θητείας που ολοκληρώνεται σήμερα, άξια ιδιαίτερης προσοχής είναι η έκκλησή του προς του πολίτες να προστατέψουν την κάλπη και την ψήφο τους.
«Οι κανόνες σχετικά με την προστασία αυτού του δικαιώματος είναι σαφείς, αλλά δυστυχώς, δεδομένου ότι υπάρχουν ελλείψεις στο θέμα αυτό στην Τουρκία, το θέμα αυτό γίνεται σε συνεργασία με τους πολίτες» είπε αφήνοντας κάποιες υπόνοιες για πιθανά «παρατράγουδα».
Το στοίχημα του Ιμάμογλου
Υπενθυμίζεται πως στις κάλπες προσέρχονται από το πρωί της Κυριακής (31/3) περίπου 63 εκατομμύρια ψηφοφόροι, για να αναδείξουν νέους δημάρχους σε 81 πόλεις.
Σχεδόν όλες οι δημοσκοπήσεις έδειχναν μπροστά, άλλες λιγότερο άλλες περισσότερο, τον Ιμάμογλου. Ο Τούρκος πρόεδρος, όμως, είναι ένας πολιτικός που ζει και αναπνέει για τέτοιους είδους αναμετρήσεις, εξ ου και πρωτοστάτησε στον προεκλογικό αγώνα του Μουράτ Κουρούμ. Στην έβδομη δεκαετία της ζωής του, ο Ερντογάν φαντάζει ακατάβλητος.
Αυτό που ήθελε όλες αυτές τις εβδομάδες να αποφύγει ο Ιμάμογλου ήταν μια πόλωση της ατμόσφαιρας, όπως αυτή που συνειδητά επιχείρησε να επιβάλει στη δημόσια σφαίρα ο Ερντογάν.
Ο νυν δήμαρχος κινήθηκε περισσότερο στους τομείς της οικονομίας, της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι άλλωστε ένα από τα πλεονεκτήματα του το γεγονός ότι όλα αυτά τα χρόνια δημιούργησε ισχυρά κοινωνικά δίκτυα υποστήριξης των χιλιάδων φτωχών οικογενειών της Πόλης, κατηγορώντας παράλληλα τον Ερντογάν για τις επιπτώσεις της οικονομικής πολιτικής του. Αξίζει να σημειωθεί ότι μιλάμε για ένα δήμο με προϋπολογισμό περίπου 16 δις. δολαρίων.
Υπάρχουν όμως επιπλέον ερωτήματα που θα καθορίσουν την έκβαση της σημερινής αναμέτρησης. Τι θα κάνουν οι Κούρδοι ψηφοφόροι; Ως συνήθως οι πιο συντηρητικοί θα ψηφίσουν τον ερντογανικό υποψήφιο, οι πιο φιλελεύθεροι αναμένεται να σπάσουν μεταξύ του φιλοκουρδικού DEM και του Ιμάμογλου.
Πόσοι από τους ψηφοφόρους της αντιπολιτευτικής συμμαχίας που κατήλθε στις προεδρικές εκλογές, αλλά δεν υπάρχει πια θα πάνε στην κάλπη του Ιμάμογλου;
Τι θα κάνουν οι αναποφάσιστοι και ειδικά οι χιλιάδες νέοι ψηφοφόροι που δήλωναν σε ποσοστό 30% αναποφάσιστοι.
Μετά τις 10 το βράδυ θα έχουμε τις απαντήσεις. Και επειδή η σημερινή αναμέτρηση έχει αντανακλάσεις συνολικά στο πολιτικό σύστημα και στο μέλλον της Τουρκίας, θα γνωρίζουμε αν ο Ερντογάν θα νομιμοποιήσει εκ νέου την εξουσία του ή αν ο Ιμάμογλου θα θέσει τις βάσεις για να είναι αυτός δυνάμει μελλοντικός πρόεδρος της χώρας.
Η μονομαχία που θα κρίνει το μέλλον
Τα όρια της ερντογανικής κυριαρχίας και η πολιτική πορεία του Εκρέμ Ιμάμογλου κρίνονται σήμερα στις κάλπες της Κωνσταντινούπολης. Πέραν από εξαιρετικά προσωπική υπόθεση, η ανάκτηση της Κωνσταντινούπολης είναι για τον Τούρκο πρόεδρο η «ατμομηχανή» ισχυροποίησης του καθεστώτος του.
Για τον Ιμάμογλου, η επανεκλογή στη δημαρχία θα έλθει να σηματοδοτήσει την εδραίωσή του ως ηγέτη της αντιπολίτευσης και θα μπει σε τροχιά διεκδίκησης της τουρκικής προεδρίας στις εκλογές του 2028 -εφόσον δεν διεξαχθούν νωρίτερα.
Το διακύβευμα είναι τόσο υψηλό για αμφότερες τις πλευρές που οι κάλπες στον μεγαλύτερο Μητροπολιτικό Δήμο της Τουρκίας έχουν προσλάβει χαρακτήρα εθνικής αναμέτρησης.
Στην Κωνσταντινούπολη των 16 εκατομμυρίων κατοίκων κατά τα επίσημα στοιχεία, και των 20 εκατομμυρίων ανεπίσημα, διεξάγεται επί της ουσίας μία μονομαχία Ερντογάν-Ιμάμογλου που θα μπορούσε να κρίνει το μέλλον.
Επιδιώκοντας να πάρει τη ρεβάνς για την εντός έδρας ήττα του 2019, ο Τούρκος πρόεδρος «σήκωσε» ο ίδιος την προεκλογική εκστρατεία, στην οποία και «έριξε» επίσης όλους τους πρωτοκλασάτους υπουργούς του, σε βαθμό που κατέστη σχεδόν «αόρατος» ο επίσημος υποψήφιος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚP) για τη δημαρχία, τεχνοκράτης πρώην υπουργός Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας Μουράτ Κουρούμ.
Η σημερινή, θα μπορούσε να είναι κατά κάποιο τρόπο η μάχη που δεν έδωσαν Ερντογάν-Ιμάμογλου στις προεδρικές εκλογές του 2023, και ειδικά εάν επιβεβαιωθούν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις και ο νυν δήμαρχος επικρατήσει εκ νέου, αναπόφευκτα θα προβάλει το …«και αν». Και αν ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου δεν είχε επιμείνει τόσο, και ήταν ο Ιμάμογλου ο υποψήφιος του μετώπου της αντιπολίτευσης στις περυσινές κάλπες. Έστω και αν είναι σαφές πως η Κωνσταντινούπολη δεν αντιπροσωπεύει το σύνολο της Τουρκίας και των ψηφοφόρων της.
Το εκλογικό τους δικαίωμα άσκησαν Ιμάμογλου και Κουρούμ
Το εκλογικό τους δικαίωμα άσκησαν οι δύο βασικοί υποψήφιοι για τον μητροπολιτικό δήμο της Κωνσταντινούπολης, στις σημερινές δημοτικές εκλογές στην Τουρκία, ο νυν δήμαρχος Εκρέμ Ιμάμογλου και ο εκλεκτός του προέδρου Ερντογάν, Μουράτ Κουρούμ.
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου ψήφισε στην περιοχή Μπεϊλίκτνουζου, όπου ήταν δήμαρχος προτού εκλεγεί το 2019 επικεφαλής του δήμου της Κωνσταντινούπολης.
Μετά την άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος ο Εκρέμ Ιμάμογλου εμφανίστηκε συγκινημένος, λέγοντας: «Σήμερα είναι μια συναισθηματική ημέρα για μένα, διότι είναι η στιγμή του αποχαιρετισμού και συμφιλίωσης για τα πέντε χρόνια εργασίας. Ελπίζω ότι ο λαός μας θα μου χαρίσει αυτό το συναίσθημα της συμφιλίωσης. Θα ήθελα να πω ότι ενεργώ χωρίς να διαχωρίζω καμία περιφέρεια από την άλλη και χωρίς να βάζω τον κομματισμό στο προσκήνιο. Αν έχω πληγώσει την καρδιά κάποιου, ζητώ συγγνώμη και του ζητώ να με συγχωρήσει. Πιστεύουμε ότι κάναμε ό, τι καλύτερο μπορούσαμε».
Ζήτησε επίσης από τους πολίτες να προστατέψουν την κάλπη και την ψήφο τους: «Η ψήφος είναι ιερό δικαίωμα στη δημοκρατία μας. Αυτό το δικαίωμα πρέπει να προστατευθεί. Οι κανόνες σχετικά με την προστασία αυτού του δικαιώματος είναι σαφείς, αλλά δυστυχώς, δεδομένου ότι υπάρχουν ελλείψεις στο θέμα αυτό στην Τουρκία, το θέμα αυτό γίνεται σε συνεργασία με τους πολίτες».
Νωρίτερα, είχε ψηφίσει ο αντίπαλός του Μουράτ Κουρούμ, ο οποίος μετά την άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος δήλωσε ότι σήμερα ανατέλλει ο ήλιος στην Κωνσταντινούπολη.
«Θεού θέλοντος θα κάνουμε το πρώτο βήμα για να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο σεισμού και τα κυκλοφοριακά προβλήματα. Στις 31 Μαρτίου, ο ήλιος θα ανατείλει» δήλωσε, εξέφρασε πεποίθησή του ότι η σημερινή ημέρα θα είναι ημέρα γιορτής για όλους του πολίτες της Κωνσταντινούπολης και ευχαρίστησε τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την εμπιστοσύνη του.
Πριν πάει να ψηφίσει, ο Μουράτ Κουρούμ επισκέφθηκε ένα τέμενος για να προσευχηθεί και οι σχετικές φωτογραφίες κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δημοσιεύτηκαν στα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης. Χτες βράδυ, εξάλλου, προσευχήθηκε μαζί με τον Ερντογάν στην Αγία Σοφία.
Αν κερδίσει ο Κουρούμ ο Ερντογάν αποκτά πολιτικό εκτόπισμα για να χαλυβδώσει ακόμη περιςσότερο την εξουσία του, ίσως και με Συνταγματική αλλαγή. Αν χάσει αποκτά για πρώτη φορά έναν ισχυρό αντίπαλο από την πλευρά της αντιπολίτευσης, αν βέβαια το επιτρέψουν οι εσωτερικές έριδες στο Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα του Εκρέμ Ιμάμογλου.
Ο Ερντογάν έχει αναλάβει προσωπικά το βάρος της προεκλογικής εκστρατείας. Μόνο το τελευταίο 48ωρο οργάνωσε έξι προεκλογικές συγκεντρώσεις, όλες στην Κωνσταντινούπολη. Το ίδιο πράττουν και οι υπουργοί του που «όργωσαν» την τελευταία εβδομάδα πριν από τις εκλογές την Κωνσταντινούπολη, γεγονός που οδήγησε όμως στη αφάνεια τον Μουράτ Κουρούμ, ο οποίος ούτως ή άλλως δεν είναι ιδιαίτερα χαρισματικός.