Κατά την τελευταία επίσκεψή του στο Κίεβο ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν εξήγγειλε νέα αποστολή οπλισμού αξίας 500 εκ. δολαρίων στην Ουκρανία. Ήταν μία υπόσχεση με ιδιαίτερο ειδικό βάρος, καθώς στις 24 Φεβρουαρίου συμπληρώνεται ακριβώς ένας χρόνος από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Τον ηγετικό ρόλο των ΗΠΑ υπογραμμίζει μία επικαιροποιημένη μελέτη για την οικονομική αξία της βοήθειας προς την Ουκρανία, που έδωσε στη δημοσιότητα το Ινστιτούτο της Παγκόσμιας Οικονομίας (IfW) με έδρα το Κίελο της Γερμανίας.
«Οι Αμερικανοί δίνουν τον τόνο στις προσπάθειες για στήριξη της Ουκρανίας», επισημαίνει ο καθηγητής Μακροοικονομίας και συνεργάτης του Ινστιτούτου Κρίστοφ Τρέμπες, που είναι υπεύθυνος για το Ukraine Support Tracker, ένα διαρκώς ανανεούμενο δελτίο ενημέρωσης για την παροχή βοήθειας στο Κίεβο . «Αξιοσημείωτη είναι η διστακτικότητα που επιδεικνύουν οι Ευρωπαίοι στον πρώτο χρόνο του πολέμου», αναφέρει ο Γερμανός οικονομολόγος, σε μία εποχή που το ουκρανικό ΑΕΠ έχει συρρικνωθεί κατά 40% λόγω του πολέμου.
Ελάχιστη η διμερής οικονομική βοήθεια της Γερμανίας
Σύμφωνα με τα επικαιροποιημένα στοιχεία του Ukraine Support Tracker οι ΗΠΑ έχουν υποσχεθεί νέα βοήθεια 37 δις ευρώ, ξεπερνώντας όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Άλλο βέβαια η υποσχεθείσα και άλλο η ήδη προσφερθείσα βοήθεια. Αν προθέσουμε τις δύο αυτές κατηγορίες κονδυλίων, οι ΗΠΑ βρίσκονται και πάλι στην πρώτη θέση με 73,1 δις ευρώ, έναντι 54,9 δις της ΕΕ των «27». Σε απόλυτα μεγέθη προηγούνται οι ΗΠΑ, ενώ ακολουθούν η Μ.Βρετανία και η Γερμανία.
Οι οικονομολόγοι του Ινστιτούτου IfW κάνουν μία σύγκριση σε σχέση με τα ποσά που έχουν διαθέσει οι 50 χώρες της «Ομάδας Επαφής για την Ουκρανία» για την καταπολέμηση άλλων κρίσεων. «Η συνολική βοήθεια για την Ουκρανία δεν είναι παρά ένα μικρό κλάσμα των κονδυλίων που διατίθενται στο εσωτερικό της εκάστοτε χώρας», επισημαίνουν. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρονται τα 250 δις ευρώ που έχει διαθέσει η Γερμανία από τον Ιανουάριο του 2022 για κρατικές επιδοτήσεις που θα αναχαιτίζουν τον πληθωρισμό, ιδιαίτερα στις τιμές της ενέργειας.
Η διμερής βοήθεια της Γερμανίας προς την Ουκρανία δεν ξεπερνά τα 6,15 δις ευρώ, όταν η γερμανική κυβέρνηση έχει διαθέσει 5,65 δις για μείωση της φορολογίας στα καύσιμα, καθώς και χρηματοδότηση του επιδοτημένου μηνιαίου «εισιτηρίου των 9 ευρώ». Στο συνολικό ποσό για την Ουκρανία δεν περιλαμβάνονται τα Leopard 2, η αποστολή των οποίων έχει εξαγελθεί για τον Μάιο. Περιλαμβάνεται ωστόσο ένα ποσό 100 εκατομμυρίων δολαρίων για την εκπαίδευση Ουκρανών πιλότων στη χρήση μαχητικών αεροσκαφών, το οποίο οι ΗΠΑ είχαν εγκρίνει το περασμενο καλοκαίρι.
Τριπλάσιο ποσό για την απελευθέρωση του Κουβέϊτ!
Για πρώτη φορά οι ερευνητές του IfW συγκρίνουν το κόστος της βοήθειας προς την Ουκρανία με αντίστοιχες δαπάνες του παρελθόντος. Για παράδειγμα επισημαίνεται ότι στον Α' Πόλεμο του Περσικού Κόλπου για την απελευθέρωση του Κουβέϊτ, το 1990/91, η Γερμανία είχε διαθέσει τριπλάσιο ποσό. Τα χρήματα αυτά είχαν δοθεί απευθείας στις ΗΠΑ, καθώς η Γερμανία δεν συμμετείχε απευθείας στην πολεμική επιχείρηση «Καταιγίδα της Ερήμου».
Όσο για τις ίδιες τις ΗΠΑ είχαν εκταμιεύσει το 1% του αμερικανικού ΑΕΠ για τον Α' Πόλεμο του Περσικού Κόλπου, ενώ αντιστοίχως σήμερα- και μέχρι στιγμής- διαθέτουν λιγότερο από το 0,4% για την Ουκρανία. Αλλά και οι ετήσιες δαπάνες των Αμερικανών στο Αφγανιστάν στην περίοδο 2001-2010 ήταν κατά μέσο όρο τριπλάσιες από εκείνες που καταγράφονται στον πρώτο χρόνο του πολέμου στην Ουκρανία. Βέβαια στο Αφγανιστάν είχαν σταλεί και αμερικανικά στρατεύματα εδάφους, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σήμερα.
Επιπλέον, οι ερευνητές του Ινστιτούτου IfW απέδειξαν ότι το περασμένο καλοκαίρι η βοήθεια προς την Ουκρανία άρχισε να μειώνεται- από ένα ποσό άνω των 20 δις ευρώ τον Μάιο στα περίπου 5 δις τον Ιούνιο. Μία αύξηση καταγράφεται τον Νοέμβριο και συμπίπτει με τις επιτυχημένες πολεμικές επιχειρήσεις για την αναχαίτιση των Ρώσων στις ανατολικές περιφέρειες της Ουκρανίας.