Επιστολή, με την οποία ζητάει να συγκληθεί Πανορθόδοξος Σύναξη ή Σύνοδο προκειμένου «να προληφθεί ο κίνδυνος σχίσματος που θα απειλήσει την αξιοπιστία της Ορθοδοξίας», έστειλε στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο ο αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος με αφορμή την αυτοκεφαλία της Ουκρανικής Εκκλησίας.
Σχετικό δελτίο τύπου για το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα εξέδωσε την περασμένη Παρασκευή η Εκκλησία της Αλβανίας με σκοπό να ξεκαθαρίσει τη θέση της για το θέμα της αυτοκεφαλίας. Παρά του ότι ως τώρα ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Τιράνων κ.κ Αναστάσιος είχε ήδη και ξαναγράψει και συναντήσει τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ Βαρθολομαίο, κρίθηκε αναγκαία η πράξη της δημοσίευσης του απαντητικού γράμματος στον Παναγιώτατο, όπως αναφέρει το δελτίο τύπου, προς αποφυγήν παρεξηγήσεων και παρερμηνεύσεων.
Η απόφαση της δημοσίευσης λήφθηκε κατόπιν συνοδικής απόφασης της Εκκλησίας της Αλβανίας, που συνεδρίασε την Πέμπτη 7 Μαρτίου 2019, εξαιτίας «αυθαιρέτων υπαινιγμών και συσχετισμών που δημιουργήθηκαν γύρω από το περιεχόμενο των θέσεων της επιστολής» όπως χαρακτηριστικά αναφέρει.
Στο δελτίο τύπου αναφέρεται ότι: στην επιστολή αυτή την οποία παρατίθεται ακέραια «ο Αρχιεπίσκοπος, αναγνωρίζει και τονίζει το λάθος της Εκκλησίας της Μόσχας να μην συμμετάσχει στην πανορθόδοξο της Κρήτης και αργότερα να διακόψει την Κοινωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και μάλιστα αναφέρει ότι είναι γνωστή η άποψή του από την αρχή για την πράξη αυτή». Άλλωστε όπως τονίζει «η Θεία Ευχαριστία πρέπει να παραμένει έξω από οποιεσδήποτε διενέξεις».
Και συνεχίζει: Με τον ίδιο πόνο όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Αρχιεπίσκοπος στο γράμμα του προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη, διατυπώνει την αμφιβολία του για την αναδρομικώς επικύρωση χειροτονιών που τελέσθηκαν από τον καθειρημένο, αφωρισμένο Φιλάρετο. Στο γράμμα που είδε την Παρασκευή το φως της δημοσιότητας ο Αρχιεπίσκοπος, αναφέρει ότι «η πολιτεία του αφωρισμένου Φιλαρέτου” τον οποίο ονομάζει πρωταγωνιστή της εκκλησιαστικής κρίσης της Ουκρανίας, είναι αποκαλυπτική» και σημειώνει όλη του την δραστηριότητα ώσπου αφωρίσθηκε.
Μάλιστα επισημαίνει ότι αφού αφωρίσθηκε από την Εκκλησία της Μόσχας που είναι οργανικό μέλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αναγνωρίσθηκε η πράξη από όλες τις Ορθόδοξες αυτοκέφαλες Εκκλησίες.
Αναφερόμενος μάλιστα στον Φιλάρετο λέει, ότι «όσο καιρό είναι αναθεματισμένος τελεί αντικανονικά τελετουργίες και τα μυστήρια δεν είναι έγκυρα, συνεπώς οι χειροτονίες του στερούνται θείας Χάριτος και της ενέργειας του Αγίου Πνεύματος».
Μεταξύ αυτών των τελετουργιών χειροτόνησε και Διάκονο και Πρεσβύτερο κι Επίσκοπο τον σημερινό Μητροπολίτη Κιέβου Επιφάνιο, αναφέρει στο γράμμα του ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων και αναρωτιέται, «κατά πόσον οι χειροτονίες αυτές αναδρομικά έχουν αγιοπνευματική εγκυρότητα και γνήσια σφραγίδα αποστολικής διαδοχής;».
«Επαπειλείται ο κίνδυνος διασπάσεως της ενότητας της ανά τον κόσμον Ορθοδοξίας αντί ειρήνευσης κι ενότητος των ορθοδόξων της Ουκρανίας», αναφέρει ο Αρχιεπίσκοπος ενώ θυμίζει ότι σε προηγούμενες συναντήσεις τους, είχε διατυπώσει τους φόβους του.
Στη συνέχεια του γράμματος τονίζει ότι «δε συμφωνεί ότι η παρούσα διασάλευση και ο εμφανής διχασμός θα κρατήσουν για λίγο και ότι όλες οι αυτοκέφαλες εκκλησίες θα δεχθούν τελικώς τα γενόμενα» και ζητάει από «το Οικουμενικό Πατριαρχείο να συγκαλέσει Πανορθόδοξο Σύναξη ή Σύνοδο προεκειμένου να προληφθεί ο κίνδυνος σχίσματος που θα απειλήσει την αξιοπιστία της ορθοδοξίας».
