Η Ελλάδα και η ιστορική πόλη της Οδησσού, μια πολυσύχναστη μητρόπολη στην ακτή της Μαύρης Θάλασσας στην Ουκρανία, μοιράζονται μια βαθιά ριζωμένη ιστορική σύνδεση που έχει καλλιεργήσει ισχυρούς δεσμούς φιλίας και συνεργασίας.
Κατά τη διάρκεια των αιώνων, αυτές οι δύο περιοχές υπήρξαν μάρτυρες πολιτιστικών ανταλλαγών, οικονομικών συνεργασιών και αμοιβαίας εκτίμησης για τις αντίστοιχες συνεισφορές τους στην τέχνη, το εμπόριο και τον ακαδημαϊκό κόσμο. Καθώς κοιτάζουμε προς το μέλλον και υπό το πρίσμα της αναίτιας εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, γίνεται όλο και πιο εμφανές ότι η Οδησσός έχει τεράστιες δυνατότητες να προωθήσει περαιτέρω την πλούσια κληρονομιά της και να σφυρηλατήσει στενότερους δεσμούς με την Ελλάδα.
Στο πλαίσιο του οράματος αυτού, δέχτηκα με μεγάλη χαρά και αίσθηση της ιστορικής ευθύνης την πρόσφατη αναγόρευση μου από τον Δήμαρχο της πόλης σε Επίτιμη Πρέσβη της Οδησσού στην Ελλάδα.
Η ιστορική σύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Οδησσού εντοπίζεται στις αρχές του 19ου αιώνα, όταν η Οδησσός αναδείχθηκε ως ένα ζωντανό εμπορικό λιμάνι. Οι Έλληνες έμποροι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της πόλης, συμβάλλοντας στην οικονομική ανάπτυξη και την πολιτιστική της πολυμορφία. Η Οδησσός έγινε ένα χωνευτήρι διαφόρων εθνοτήτων και η ελληνική κοινότητα έπαιξε ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ταυτότητάς της.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η ελληνική επιρροή επεκτάθηκε πέρα από το εμπόριο. Το αρχιτεκτονικό τοπίο της Οδησσού επιδεικνύει σημαντική ελληνική επιρροή, με νεοκλασικά κτίρια που αντανακλούν τις αισθητικές ευαισθησίες της εποχής. Η ελληνική κοινότητα στην Οδησσό ίδρυσε σχολεία, βιβλιοθήκες και πολιτιστικά ιδρύματα που προώθησαν την ελληνική γλώσσα, λογοτεχνία και παραδόσεις. Η παρουσία των ελληνορθόδοξων εκκλησιών ενίσχυσε περαιτέρω τους πολιτιστικούς και θρησκευτικούς δεσμούς μεταξύ των δύο περιοχών. Ο Γρηγόριος Μαρασλής ως Δήμαρχος της πόλης κατόρθωσε πόλης κατά τη διάρκεια της δημαρχιακής θητείας του να μεταβάλει την Οδησσό σε σύγχρονη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα
Οι πολιτιστικές ανταλλαγές μεταξύ Ελλάδας και Οδησσού συνέβαλαν καθοριστικά στην καλλιέργεια της αμοιβαίας κατανόησης και εκτίμησης. Έλληνες καλλιτέχνες, συγγραφείς και μελετητές βρήκαν έμπνευση στη ζωντανή ατμόσφαιρα της Οδησσού, συμβάλλοντας στην πολιτιστική της αναγέννηση. Στην Οδησσό σύχναζαν επιφανείς Έλληνες διανοούμενοι, όπως ο Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής και ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, εμπλουτίζοντας τη λογοτεχνική και πνευματική της σκηνή.
Επιπλέον, το κοσμοπολίτικο περιβάλλον της Οδησσού προσέλκυσε Έλληνες μετανάστες που αναζητούσαν νέες ευκαιρίες. Αυτοί οι μετανάστες έφεραν μαζί τους τη γλώσσα, τις παραδόσεις και την κουζίνα τους, εμπλουτίζοντας την πολιτιστική ταυτότητα της Οδησσού. Σήμερα, η Οδησσός υπερηφανεύεται για μια ζωντανή ελληνική κοινότητα που συνεχίζει να γιορτάζει την κληρονομιά της και να διατηρεί στενούς δεσμούς με την Ελλάδα.
Πέρα από τους πολιτιστικούς δεσμούς, η Ελλάδα και η Οδησσός έχουν επίσης οικονομική συνεργασία όλα αυτά τα χρόνια. Η στρατηγική της θέση ως μεγάλου λιμανιού έχει διευκολύνει το εμπόριο μεταξύ των δύο περιοχών. Οι ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες έχουν μακρά ιστορία δραστηριοποίησης στο λιμάνι της Οδησσού, συμβάλλοντας στην οικονομική ανάπτυξη και τη ναυτιλιακή βιομηχανία.
Κοιτάζοντας προς το Μέλλον: Οι ιστορικοί δεσμοί και η υφιστάμενη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Οδησσού αποτελούν γερά θεμέλια για μελλοντική συνεργασία. Και οι δύο μπορούν να επωφεληθούν από την περαιτέρω ενίσχυση των οικονομικών και πολιτιστικών τους εταιρικών σχέσεων.
Για την προώθηση της Οδησσού στην Ελλάδα, μπορούν να αναληφθούν σημαντικές πρωτοβουλίες. Μπορούν να οργανωθούν προγράμματα εμπορικών και οικονομικών ανταλλαγών, εκθέσεις, παρουσιάσεις και επαφές που να οδηγήσουν σε σημαντικές εμπορικές συμφωνίες και να συμβάλουν καθοριστικά στη στήριξη των κατοίκων της Οδησσού που βιώνουν τον πόλεμο και τα δεινά της ρωσικής εισβολής. Οι πρωτοβουλίες αυτές έχουν ήδη ξεκινήσει και το επόμενο διάστημα σχεδιάζουμε σειρά δράσεων προς την κατεύθυνση αυτή.
Η Ελλάδα και η Οδησσός μοιράζονται μια μακροχρόνια ιστορική σύνδεση που έχει καλλιεργήσει ισχυρούς δεσμούς μεταξύ των δύο περιοχών. Οι πολιτιστικές ανταλλαγές, οι οικονομικές συνεργασίες και η κοινή κληρονομιά έθεσαν μια σταθερή βάση για μελλοντική συνεργασία. Με την προώθηση της Οδησσού στην Ελλάδα και την περαιτέρω διερεύνηση ευκαιριών συνεργασίας σε διάφορους τομείς μπορούμε να ξεκλειδώσουμε τεράστιες δυνατότητες και να ενισχύσουμε μία ιστορική πόλη που σήμερα χρειάζεται τη στήριξη μας.
Οικοδομώντας στην κοινή τους ιστορία, η Ελλάδα και η Οδησσός μπορούν να δημιουργήσουν ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον που χαρακτηρίζεται από αμοιβαία ανάπτυξη, ειρήνη και ευημερία.
* H Ειρήνη Βανταράκη είναι επίτιμη πρέσβης της Οδησσού στην Ελλάδα και πρόεδρος και ιδρυτής του Greek House Davos.
