Για πεσμένο ηθικό και κόπωση που έχει κυριαρχήσει στα ουκρανικά στρατεύματα στο μέτωπο, κάνουν λόγο τα μηνύματα που ανταλλάσσουν στρατιώτες μέσω Telegram, τα οποία αποκαλύπτουν την πραγματικότητα ενός μετώπου, που χαρακτηρίζεται από κόπωση, έλλειψη στρατηγικής καθοδήγησης αλλά και μια αυξανόμενη αίσθηση, ότι οι θυσίες μπορεί να μην έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με ανάλυση του BBC που μιλά για τις εξελίξεις στον πόλεμο στην Ουκρανία, η ουκρανική επιχείρηση στο ρωσικό έδαφος του Κουρσκ, η οποία ξεκίνησε με εντυπωσιακή ταχύτητα τον Αύγουστο, έχει μετατραπεί σε έναν επίπονο αγώνα αντοχής.
Η εκστρατεία, που αρχικά είχε στόχο να αποσπάσει ρωσικές δυνάμεις από το ανατολικό μέτωπο της Ουκρανίας, έχει οδηγήσει σε απώλειες εδαφών για τους Ουκρανούς, καθώς η Ρωσία σταδιακά ανακαταλαμβάνει περιοχές.
Ουκρανοί στρατιώτες που μίλησαν ανώνυμα στο BBC αναφέρουν ότι η επιχείρηση αυτή εξελίσσεται σε ένα ψυχολογικά και σωματικά εξαντλητικό εγχείρημα.
«Δεν βλέπουμε τον στόχο - Η γη μας δεν είναι εδώ»
Ο Πάβλο, ένας από τους στρατιώτες που συμμετέχουν στην επιχείρηση, μοιράζεται μια σκοτεινή εικόνα της καθημερινότητας στο μέτωπο.
«Η κατάσταση χειροτερεύει κάθε μέρα», γράφει.
«Δεν βλέπουμε τον στόχο. Η γη μας δεν είναι εδώ». Οι συνθήκες είναι εξαιρετικά δύσκολες, με τους στρατιώτες να υποφέρουν από συνεχείς ρωσικούς βομβαρδισμούς, περιλαμβανομένων των τρομακτικών 3.000 κιλών βομβών ακριβείας.
Η επιστράτευση κουρασμένων στρατιωτών από άλλα μέτωπα έχει επιδεινώσει την κατάσταση.
Ο Πάβλο σημειώνει ότι «είναι ζήτημα χρόνου» προτού η Ρωσία ανακτήσει πλήρως τον έλεγχο των εδαφών που κατέλαβαν οι Ουκρανοί τον Αύγουστο του 2024.
Στρατηγική ή πολιτικός ελιγμός;
Η επιχείρηση στο Κουρσκ είχε αρχικά παρουσιαστεί ως ένας τρόπος να αποσπαστούν οι ρωσικές δυνάμεις από το ανατολικό μέτωπο και να διευκολυνθούν οι ουκρανικές προσπάθειες εκεί. Ωστόσο, αρκετοί στρατιώτες εκφράζουν αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα αυτής της στρατηγικής.
«Η κύρια αποστολή μας είναι να κρατήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο έδαφος μέχρι την ορκωμοσία του Τραμπ και την έναρξη διαπραγματεύσεων», αναφέρει ο Πάβλο.
Σημειώνεται, ότι ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει επισημάνει τη σημασία του Ιανουαρίου, αναγνωρίζοντας ότι και οι δύο πλευρές προετοιμάζονται για πιθανές αλλαγές στη γεωπολιτική σκηνή, μετά την αλλαγή ηγεσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι συνθήκες στο μέτωπο
Οι συνθήκες στο μέτωπο είναι εξαιρετικά δύσκολες. Ο Μίροσλαβ, ένας άλλος στρατιώτης, περιγράφει τη ζωή στα καταφύγια ως ένα μείγμα κουραστικής ρουτίνας και απελπισίας.
«Δεν μιλάμε για πυραύλους στα καταφύγια», λέει. «Μιλάμε για τις οικογένειές μας, για περιστροφή, για απλά πράγματα».
Παρόλο που οι Atacms και Storm Shadow πύραυλοι έχουν καταστρέψει κρίσιμους στόχους στη ρωσική οπισθοφυλακή, η επίδρασή τους στις πρώτες γραμμές είναι περιορισμένη.
Ομοιότητες με το Κρίνκι
Βετεράνοι της αποτυχημένης επιχείρησης στο Κρίνκι βλέπουν ομοιότητες με την κατάσταση στο Κουρσκ. Στο Κρίνκι, οι Ουκρανοί είχαν προσπαθήσει να διατηρήσουν μια μικρή γέφυρα στον Δνείπερο για μήνες, με τεράστιο κόστος σε ανθρώπινες ζωές.
Ο Μίροσλαβ, βετεράνος της επιχείρησης στο Κρίνκι, σημειώνει ότι η επιχείρηση στο Κουρσκ θυμίζει μια προσπάθεια υψηλού κινδύνου με αβέβαια αποτελέσματα. «Καλή ιδέα αλλά κακή υλοποίηση», σχολιάζει.
Η σημασία της επιχείρησης
Παρά τις δυσκολίες, η ουκρανική διοίκηση επιμένει ότι η επιχείρηση στο Κουρσκ είναι απαραίτητη. Ο Σέργκι Κουζάν, από το Ουκρανικό Κέντρο Ασφαλείας και Συνεργασίας, επισημαίνει ότι η επιχείρηση κρατά τη Ρωσία υπό πίεση, αποσπώντας πόρους που διαφορετικά θα χρησιμοποιούσε σε άλλα μέτωπα.
«Είναι η μόνη περιοχή όπου διατηρούμε την πρωτοβουλία», δηλώνει. «Όσο περισσότερο κρατάμε τη γραμμή στο Κουρσκ, τόσο πιο δύσκολο γίνεται για τη Ρωσία να επικεντρωθεί σε άλλα μέτωπα».
Ποιο είναι το μέλλον του Κουρσκ
Η επιχείρηση στο Κουρσκ είναι γεμάτη αβεβαιότητες. Οι στρατιώτες παραμένουν σε δύσκολες συνθήκες, ενώ η ρωσική αντεπίθεση κερδίζει έδαφος. Ωστόσο, η ουκρανική ηγεσία παραμένει αφοσιωμένη στην εκστρατεία, βλέποντας τη στρατηγική και πολιτική της σημασία.
«Αυτή η κατάσταση εκνευρίζει τον Πούτιν», σχολίασε ανώτατος διοικητής. «Υφίσταται μεγάλες απώλειες εκεί».
Παρόλα αυτά, το ερώτημα παραμένει: Πόσο ακόμα μπορούν να αντέξουν οι ουκρανικές δυνάμεις στις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες του Κουρσκ;