Του Γιάννη Μαντζίκου
Όταν το 1918, ο τότε πρόεδρος Ουόντροου Ουίλσον επισκεπτόταν την Βρετανία χιλιάδες κόσμου βρίσκονταν στους δρόμους επευφημώντας τον και φωνάζοντας «θέλουμε τον Ούοντροου», 100 χρόνια μετά όμως, δεν μπορεί να πει κανείς το ίδιο για τον σημερινό επισκέπτη από την Ουάσινγκτον, τον Ντόναλντ Τραμπ.
Εξάλλου, πριν καλά-καλά πατήσει το πόδι του στο Βρετανικό έδαφος, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει φροντίσει να δυναμιτίσει το κλίμα, αψηφώντας τις διπλωματικές πρακτικές και δίνοντας έτσι ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην επίσκεψη που αναμένεται να ολοκληρωθεί την Τετάρτη. Πρώτα από όλα, φρόντισε να «παρέμβει» στις διαπραγματεύσεις που διεξάγει η Βρετανία με την ΕΕ, προτείνοντας, ούτε λίγο ούτε πολύ, να αρνηθεί να πληρώσει τις 39 δισεκατομμύρια λίρες του λογαριασμού «διαζυγίου» και να «εγκαταλείψει» τις συνομιλίες, αν οι Βρυξέλλες δεν δώσουν στο Λονδίνο αυτό που επιθυμεί. Αναλυτές στον βρετανικό τύπο εξέλαβαν αυτή την ιδιότυπη παρέμβαση Τραμπ ως ένα ακόμα «άδειασμα» του στο Ευρωπαϊκό οικοδόμημα και μάλιστα με τον πλέον άκομψο τρόπο. Να σημειωθεί ότι εκτός των άλλων πρότεινε ως μεσολαβητή τον Νάιτζελ Φάρατζ αρχηγό του Brexit Party, άνθρωπο που αποτελεί «κόκκινο πανί» για τις Βρυξέλλες. Δεν έχει περάσει αρκετός καιρός άλλωστε, από τότε που ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Τζόν Μπόλτον έριχνε την ιδέα «φύγετε από την ΕΕ και θα έχουμε στενότερη σχέση».
Σαν να μην έφταναν αυτά, ο Τραμπ είχε φροντίσει νωρίτερα να δηλώσει την προτίμηση του όσον αφορά και τον αρχηγό στους Συντηρητικούς, οι οποίοι μετά την παραίτηση της Τερέζα Μέι αναζητούν επικεφαλής. Έτσι, ο Αμερικανός πρόεδρος μιλώντας στην «Sun», ταμπλόιντ που τάσσεται αναφανδόν υπέρ του Brexit, υποστήριξε τον Μπόρις Τζόνσον. «Νομίζω ότι ο Μπόρις (Τζονσον)θα έκανε πολύ καλή δουλειά. Θα ήταν εξαιρετικός, μου αρέσει, πάντα μου άρεσε».
Οι δηλώσεις του Τραμπ δείχνουν σύμφωνα με τους ειδικούς ότι δεν υπολογίζει καθόλου στην Ευρωπαϊκή «πλευρά» της Βρετανίας και τον παραδοσιακό ρόλο που έχει ως «γέφυρα» με την άλλη άκρη του Ατλαντικού. Ο Τραμπ φαίνεται ότι επιθυμεί μια σχέση «κομμένη και ραμμένη» στα μέτρα του. Αυτός ήταν ο λόγος που ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο ζήτησε τις προάλλες από τους Βρετανούς να αποκλείσουν πλήρως την Κινεζική εταιρεία τεχνολογίας από το δίκτυο των υποδομών της χώρας. Σημειώνεται ότι με αφορμή το θέμα αυτό η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι ήρθε σε σύγκρουση με τουλάχιστον πέντε Υπουργούς της, οι οποίοι τάχθηκαν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο εναντίον του πλήρους αποκλεισμού της Huawei. Παράλληλα όμως, το γεγονός ότι ο Τραμπ αναφέρεται τόσο στον Φάρατζ όσο και τον Τζόνσον, δυο από τα πρόσωπα που υποστηρίζουν το «σκληρό» Brexit δείχνει ότι δεν υπολογίζει καθόλου τις φιλοευρωπαϊκές πολιτικές δυνάμεις στη χώρα.
Όπως όμως έγραφε ο Πάτρικ Ουίντουρ στην εφημερίδα Guardian «καλό θα ήταν αν ο Αμερικανός πρόεδρος έχει κάποιο σχέδιο για το ενδεχόμενο no-deal (άτακτης εξόδου) της χώρας από την ΕΕ, να προταθούν συγκεκριμένα μέτρα και όχι αοριστίες». Το αν έχει σχέδιο δεν αναμένεται να φανεί πάντως αυτές τις μέρες που θα βρίσκεται στο Λονδίνο, καθώς η χώρα είναι ουσιαστικά «ακέφαλη» με την Τερέζα Μέι να μετρά μέρες και την χώρα να παραμένει διαιρεμένη ανάμεσα σε Remainers και Leavers.
