Η Ουκρανία και η Ρωσία έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο σε ένα υπό διαμόρφωση ειρηνευτικό σχέδιο 15 σημείων που περιλαμβάνει κατάπαυση του πυρός και απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων εάν το Κίεβο δηλώσει ουδετερότητα και αποδεχτεί όρια στην ανάπτυξη των ενόπλων δυνάμεων του, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times που επικαλείται τρία άτομα τα οποία συμμετέχουν στις συνομιλίες των δυο εμπόλεμων πλευρών.
Η προτεινόμενη συμφωνία, την οποία οι Ουκρανοί και Ρώσοι διαπραγματευτές συζήτησαν την πλήρη έκτασή τους για πρώτη φορά τη Δευτέρα, θα περιλαμβάνει την παραίτηση του Κιέβου από τις φιλοδοξίες του να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και τη δέσμευση να μην φιλοξενήσει ξένες στρατιωτικές βάσεις ή οπλισμό ξένων χωρών όπως οι ΗΠΑ, τη Βρετανία και την Τουρκία με αντάλλαγμα να εξασφαλίσει την προστασία του.
Το είδος των δυτικών εγγυήσεων για την ουκρανική ασφάλεια - και η αποδοχή τους από τη Μόσχα - θα μπορούσε ακόμη να αποδειχθεί μεγάλο εμπόδιο σε οποιαδήποτε συμφωνία, όπως και το καθεστώς των ουκρανικών εδαφών που κατέλαβε η Ρωσία και οι πληρεξούσιοί της το 2014, εκτιμούν οι συντάκτες του δημοσιεύματος, προσθέτοντας πως μια συμφωνία του 1994 που υποστήριζε την ουκρανική ασφάλεια απέτυχε να αποτρέψει τη ρωσική επιθετικότητα εναντίον της γείτονάς της.
Αν και η Μόσχα και το Κίεβο δήλωσαν την Τετάρτη ότι σημείωσαν πρόοδο στους όρους μιας συμφωνίας, οι Ουκρανοί αξιωματούχοι παραμένουν δύσπιστοι ως προς τις προθέσεις του Ρώσου Πρόεδρου Βλαντιμίρ Πούτιν ότι είναι πλήρως αφοσιωμένος στην ειρήνη και ανησυχούν ότι η Μόσχα θα μπορούσε να κερδίσει χρόνο για να ανασυντάξει τις δυνάμεις της και να συνεχίσει την επίθεσή της.
Ο ανώτερος σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου, Μικάιλο Ποντόλιακ, είπε στους Financial Times ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα περιελάμβανε «τα στρατεύματα της Ρωσικής Ομοσπονδίας σε κάθε περίπτωση να εγκαταλείψουν το έδαφος της Ουκρανίας» που καταλήφθηκαν από την έναρξη της εισβολής στις 24 Φεβρουαρίου — συγκεκριμένα τις νότιες περιοχές κατά μήκος την Αζοφική και τη Μαύρη Θάλασσα, καθώς και εδάφη στα ανατολικά και βόρεια του Κιέβου.
«Η θέση μας στις διαπραγματεύσεις είναι αρκετά σαφής, νόμιμες διαβεβαιώσεις για εγγυήσεις ασφαλείας, κατάπαυση του πυρός, αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων. Αυτό είναι εφικτό μόνο με απευθείας διάλογο μεταξύ των ηγετών της Ουκρανίας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας», δήλωσε ο Ουκρανός διαπραγματευτής Μιχαήλο Ποντολιάκ μέσω ανάρτησης του στο Twitter.
Our position at the negotiations is quite specific - legally verified security guarantees; ceasefire; withdrawal of Russian troops. This is possible only with a direct dialogue between the heads of Ukraine and the Russian Federation. Details are in an interview with the @NewsHour pic.twitter.com/TlPUl3XfGK
— Михайло Подоляк (@Podolyak_M) March 16, 2022
Πρόσθεσε δε ότι «προτείνουμε ένα «ουκρανικό μοντέλο εγγυήσεων ασφάλειας», το οποίο συνεπάγεται την άμεση και νομικά επαληθεύσιμη συμμετοχή ορισμένων εγγυήτριων χωρών στη σύγκρουση» εάν κάποιος παραβιάσει ξανά την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας» και ότι στο πλαίσιο οποιασδήποτε συμφωνίας, η Ουκρανία «θα διατηρήσει οπωσδήποτε τον δικό της στρατό». Υποβάθμισε ωστόσο τη σημασία της απαγόρευσης των ξένων βάσεων στην Ουκρανία, λέγοντας ότι αυτό ήδη απαγορεύεται από την ουκρανική νομοθεσία.
«Τα διαφιλονικούμενα εδάφη και οι εμπόλεμες ζώνες είναι ένα ξεχωριστό θέμα. Μέχρι στιγμής, συζητάμε για την αποχώρηση από τα εδάφη που κατελήφθησαν αφότου ξεκίνησε η στρατιωτική επιχείρηση στις 24 Φεβρουαρίου», είπε, μεταξύ άλλων, διαχωρίζοντας την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και την ανεξαρτησία του Λουχάνσκ και του Ντονέτσκ.
«Είναι πολύ νωρίς για να αποκαλυφθούν οι πιθανές συμφωνίες μεταξύ Μόσχας και Κιέβου για την επίλυση των συγκρούσεων στην Ουκρανία», δήλωσε σήμερα ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο Ria.
Νωρίτερα, ο εκπρόσωπος του Πούτιν είπε στους δημοσιογράφους ότι η ουδετερότητα της Ουκρανίας, στα πρότυπα της Αυστρίας ή της Σουηδίας, είναι μια πιθανότητα, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ είπε ότι οι δύο πλευρές ήταν «κοντά» στο να συμφωνήσουν σε «απολύτως συγκεκριμένες διατυπώσεις» στις διαπραγματεύσεις.
Ωστόσο, προηγουμένως, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μιλώντας σήμερα διαδικτυακά στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, επανέλαβε την έκκλησή του να επιβληθεί ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία, καθώς και να δοθούν στη χώρα του μαχητικά αεροσκάφη ή άλλα μέσα για να αμυνθεί.
