Του Γιώργου Παυλόπουλου
Με ένα άλμα προς τα εμπρός – και ελπίζοντας ότι δεν θα καταλήξει στο κενό – θα επιχειρήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση να ξεφύγει από την κρίση και το τέλμα στα οποία είναι βυθισμένη εδώ και καιρό. Έτσι θα προσπαθήσει να απαντήσει στα μηνύματα που έστειλαν οι κάλπες των ευρωεκλογών και τους νέους συσχετισμούς που ανέδειξαν.
Για την ακρίβεια, δεν θα το προσπαθήσει ως ενιαίο σύνολο. Την πρωτοβουλία θα αναλάβουν – ανέλαβαν ήδη – οι πιο ισχυροί της παίκτες, που δείχνουν αποφασισμένοι να ξαναπαίξουν τον ρόλο που τους αναλογεί. Με όποιο κόστος αυτό συνεπάγεται.
Οι αποφάσεις που ελήφθησαν στη σύνοδο κορυφής διαρκείας, που κράτησε από το απόγευμα της περασμένης Κυριακής μέχρι το απόγευμα της Τρίτης, μαρτυρούν του λόγου το αληθές. Το ίδιο και τα πρόσωπα που επελέγησαν για να στελεχώσουν τις κορυφαίες θέσεις-κλειδιά της ΕΕ για την επόμενη πενταετία – η οποία, όπως όλα δείχνουν, θα κρίνει πολλά.
Επιλογές με νόημα
Όχι, δεν επρόκειτο για ένα συμβιβασμό που υπαγορεύτηκε από το «μη χείρον». Όχι, δεν ήταν μια λύση ανάγκης μπροστά στο διαφαινόμενο αδιέξοδο. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η Κριστίν Λαγκάρντ, ο Σαρλ Μισέλ και ο Χόσεπ Μπορέλ αποτελούν απολύτως συνειδητές επιλογές, με περίσσεια ουσία και, ταυτόχρονα, υψηλό συμβολισμό.
Το ευρωπαϊκό τρένο, το επόμενο διάστημα, θα ανεβάσει ταχύτητα. Ατμομηχανή του θα είναι ο γαλλογερμανικός «άξονας», που μοιάζει να αποκτά νέα δυναμική. Αυτή τη φορά δε, σε μάλλον πιο ισότιμη βάση, μιας και τις εγγενείς αδυναμίες της Γαλλίας σε πολλά επίπεδα θα έρθει να καλύψει το άστρο του Εμανουέλ Μακρόν το οποίο, έχοντας ξεπεράσει για την ώρα τους σκοπέλους στο εσωτερικό, λάμπει σήμερα πολύ περισσότερο από το αντίστοιχο της Άνγκελα Μέρκελ ή του όποιου (ή της όποιας) διαδόχου της.
Στην αμαξοστοιχία θα μείνει όποιος θέλει και όποιος αντέχει από τους σημερινούς εταίρους. Οι υπόλοιποι θα μείνουν ένα, δύο ή ακόμη πιο πολλά βήματα πίσω. Κάποιοι ίσως και να επιλέξουν να αποχωρήσουν, ακολουθώντας τον δρόμο του Ηνωμένου Βασιλείου – έστω κι αν στο Λονδίνο δεν είναι δεδομένο ακόμη τι θέλουν τελικά να κάνουν. Οι δε υποψήφιες προς ένταξη χώρες θα γνωρίζουν εκ των προτέρων τι τους περιμένει όταν ανοίξει η πόρτα.
Η Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων
Η αρχή του «όλοι μαζί» και της ομοφωνίας δεν ισχύει πια. Θα περάσει στην ιστορία. Η ΕΕ των δύο ή περισσότερων ταχυτήτων – ένα μοντέλο το οποίο έχει ήδη συζητηθεί εκτενώς στα επιτελεία των Βρυξελλών, του Βερολίνου και του Παρισιού – θα πάρει σάρκα και οστά.
Οι ταχύτητες, μάλιστα, δεν θα αφορούν μόνο τις σχέσεις μεταξύ των εταίρων, αλλά και το πώς θα προχωρά η ΕΕ στα διάφορα μέτωπα. Στην «αμυντική πολιτική» και την τραπεζική ένωση, για παράδειγμα, θα πατήσει γκάζι. Το ίδιο και στις αλλαγές που θα αφορούν στην αγορά εργασίας, αλλά και στην έρευνα και την καινοτομία.
άποια άλλα, όπως η ενέργεια και το περιβάλλον, ίσως θα χρειαστεί να περιμένουν λίγο παραπάνω.
AP Photo/Markus Schreiber