Να διασφαλίσει την Ουκρανία έναντι πιθανής επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο επιχειρεί συνολικά η G7 μέσω αξιοποίησης των «παγωμένων» ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, και ο Τζο Μπάιντεν μεμονωμένα με την υπογραφή διμερούς συμφωνίας ασφαλείας. Τα διακυβεύματα στη Σύνοδο Κορυφής της Απουλίας και μία φωτογραφία που αξίζει όσο χίλιες λέξεις...
Τα φωτογραφικά άλμπουμ των Συνόδων Κορυφής της G7 ανέκαθεν «μαρτυρούσαν» την ιστορία των δυτικών δημοκρατιών. «Αθάνατο» έχει μείνει το στιγμιότυπο με τον Ντόναλντ Τραμπ καθιστό με σταυρωμένα τα χέρια, την Άνγκελα Μέρκελ όρθια με τα χέρια της στο τραπέζι σκύβοντας προς τον τότε Αμερικανό πρόεδρο και τους παγκόσμιους ηγέτες να τους περιστοιχίζουν πριν τιναχτεί η Σύνοδος στον αέρα.
Σύνοδος της G7 στο Κεμπέκ του Καναδά, 9 Ιουνίου 2018 (Jesco Denzel/German Federal Government via AP)
Όσο αντιπροσωπευτικό ήταν το καρέ του 2018 για τις πολιτικές ισορροπίες και τις προκλήσεις της εποχής, άλλο τόσο αντιπροσωπευτική είναι η «οικογενειακή» φωτογραφία από το υπερπολυτελές θέρετρο Μπόργκο Ενιάτζια της Απουλίας με την Τζόρτζια Μελόνι να είναι η μόνη «άφθαρτη» και πολιτικά μη απειλούμενη μεταξύ όλων των ηγετών των ισχυρότερων οικονομιών του κόσμου.
Πηγή φωτογραφίας: AP Photo/Alex Brandon
Η τριήμερη Σύνοδος Κορυφής της G7 «άνοιξε χθες με φόντο δύο πολέμους σε εξέλιξη, στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, έναν ολοένα και πιο επιθετικό Βλαντιμίρ Πούτιν και μία επίσης απειλητική Κίνα σε επίπεδο εμπορικού ανταγωνισμού.
Οι ευρωεκλογές άφησαν βαρύτατα τραυματισμένους τους Εμανουέλ Μακρόν και Όλαφ Σολτς και επιβεβαίωσαν την πανευρωπαϊκή άνοδο της Άκρας Δεξιάς, ο Τζο Μπάιντεν κινδυνεύει να χάσει τις αμερικανικές εκλογές και να επανέλθει στα καρέ της G7 ο Ντόναλντ Τραμπ, ο Ρίσι Σούνακ οδεύει προς απόλυτη εκλογική συντριβή, ο Τζάστιν Τριντό έχει υποστεί τη φθορά της οκταετούς πρωθυπουργίας του και ο Φούμιο Κισίντα κινδυνεύει να χάσει τα ηνία του κόμματός του το φθινόπωρο.
Η Τζόρτζια Μελόνι, πολιτικός χαμαιλέοντας και η μόνη ηγέτις που ισχυροποιήθηκε στην ευρωκάλπη, έχει προσκαλέσει επίσης στην Απουλία τον πρωθυπουργό της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι, τον πρόεδρο της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Ζαγέντ Αλ Ναχαγιάν. Εκεί θα βρίσκεται και ο Αργεντινός πρόεδρος Χαβιέρ Μιλέι.
Κάποιοι από αυτούς επωμίζονται τα δικά τους βάρη. Ο Μόντι επανεξελέγη μεν για τρίτη θητεία αλλά είδε την πλειοψηφία του στη Βουλή να εξαϋλώνεται, ο Ερντογάν υπέστη ήττα στις δημοτικές εκλογές. Στις συνεδριάσεις της G7 σαφώς δεν μετέχουν, όμως η παρουσία τους και το γεγονός ότι ορισμένοι εξ αυτών θα έχουν κατ’ ιδίαν συναντήσεις με τον Τζο Μπάιντεν και άλλους ηγέτες λειτουργεί ως ισχυρή υπενθύμιση του πώς μετατοπίζονται οι δυναμικές.
Διπλωμάτες επαίνεσαν τα «ανοίγματα» Μελόνι, πάντως ο Πίτερ Ρίκετς, πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου, δήλωσε πως «προδίδουν μια δικαιολογημένη αίσθηση ότι η G7 είναι πλέον μία ξεπερασμένη» ομάδα. Στην αντίληψη ότι βαίνει μειούμενο το ειδικό βάρος της Ομάδας των «7» που αντιπροσωπεύει ένα ολοένα και μικρότερο μερίδιο του παγκόσμιου ΑΕΠ (η Ρωσία έχει αποπεμφθεί από το 2014 μετά την προσάρτηση της Κριμαίας) σίγουρα δεν βοηθά ότι αυτή είναι η συνάθροιση των πλέον πολιτικά αδύναμων αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στα χρονικά της G7.
Στο μείζων ζήτημα της Συνόδου, αυτό του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς στον ορίζοντα προβάλλει το ενδεχόμενο επανόδου του Ντόναλντ Τραμπ -o Economist δίνει πλέον ποσοστό πιθανότητας 66%-, ο Τζο Μπάιντεν και συνολικά οι δυτικές ηγεσίες επιχειρούν να θωρακίσουν μελλοντικά το Κίεβο με τη διασφάλιση της χρηματοδότησης της στρατιωτικής βοήθειας.
Στην προσπάθεια αυτή εντάσσεται η προκαταρκτική συμφωνία επί της πρότασης των ΗΠΑ για παροχή δανείου ύψους 50 δισ. δολαρίων προς την Ουκρανία που θα αντληθεί από τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία σε δυτικές, και κυρίως ευρωπαϊκές χώρες, και για το οποίο θα παρέχουν εγγυήσεις τα μελλοντικά έσοδα από τα παγωμένα ρωσικά ενεργητικά. Μεταξύ των ανοιχτών ερωτημάτων είναι ποιος θα εκδώσει το δάνειο και ποια θα είναι η πρόβλεψη εάν αποδεσμευτούν ρωσικά περιουσιακά στοιχεία σε μία ενδεχόμενη ειρηνευτική συμφωνία. Η Μόσχα προειδοποιεί με «οδυνηρή» απάντηση για την ΕΕ εάν γίνει πράξη το σχέδιο για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Στη θωράκιση της Ουκρανίας έναντι μίας προεδρίας Τραμπ αποσκοπεί και η διμερής συμφωνία ασφαλείας δεκαετούς διάρκειας που υπέγραψε ο Τζο Μπάιντεν με τον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στην Απουλία. Πρόκειται για την 16η ανάλογη συμφωνία για το Κίεβο (στην Απουλία υπεγράφη συμφωνία και με την Ιαπωνία), ωστόσο δεν αποτελεί Συνθήκη που απαιτεί την έγκριση του Κογκρέσου και εάν επανεκλεγεί ο Τραμπ θα μπορούσε να την ακυρώσει.
Η συμφωνία περιγράφεται ως «γέφυρα» προς μελλοντική εισδοχή της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και ορίζει ότι σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης ή απειλής επίθεσης κατά της Ουκρανίας, κορυφαίοι αξιωματούχοι των δύο χωρών θα συναντηθούν εντός 24ώρου για να διαβουλευτούν σχετικά με την απάντηση και να καθορίσουν ποιες πρόσθετες αμυντικές ανάγκες απαιτούνται για την Ουκρανία. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, οι ΗΠΑ επαναβεβαιώνουν την υποστήριξή τους στην υπεράσπιση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητάς της Ουκρανίας τη στιγμή που η Ρωσία έχει ανοίξει νέο μέτωπο στα ανατολικά.
Καθώς οι ηγέτες της G7 που συνεδρίαζαν στην Ιταλία επικεντρώνονταν στην Ουκρανία, οι υπουργοί Άμυνας του ΝΑΤΟ συνεδρίαζαν στις Βρυξέλλες δεσμευόμενοι για πρόσθετη αεράμυνα, πυρομαχικά, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και άλλα όπλα στο Κίεβο και προετοιμάζοντας μακροπρόθεσμες στρατιωτικές δεσμεύσεις που θα ανακοινωθούν στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουλίου στην Ουάσινγκτον. Το ΝΑΤΟ πρόκειται να αναλάβει το συντονισμό των παραδόσεων όπλων στην Ουκρανία από τις ΗΠΑ, ανακοίνωσε ο Γενς Στόλτενμπεργκ και πάλι με το βλέμμα σε ενδεχόμενη προεδρία Τραμπ.
Πέραν του Ουκρανικού στην ατζέντα χθες βρέθηκε ο πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας και το σχέδιο Μπάιντεν για κατάπαυση πυρός σε τρεις φάσεις. Στο τελικό ανακοινωθέν της Συνόδου οι ηγέτες της G7 αναμένεται να εκφράζουν την υποστήριξή τους προς το σχέδιο Μπάιντεν και να επαναδιατυπώνουν τη δέσμευσή τους στη λύση των δύο κρατών, εκφράζοντας παράλληλα ανησυχία για κλιμάκωση στα σύνορα με τον Λίβανο.
Το μεταναστευτικό, το ενεργειακό, η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης, ο Ινδο-Ειρηνικός και η οικονομική σταθερότητα θα βρεθούν στο επίκεντρο των σημερινών διαβουλεύσεων στην Απουλία. Στο περιθώριο των εργασιών, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα προωθεί, εν τω μεταξύ, την υποψηφιότητά της για επανεκλογή στην Κομισιόν σε συνομιλίες με τους Μακρόν και Σολτς, αλλά και με την Τζόρτζια Μελόνι.
