Ενισχυμένος από τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν θα πρέπει τώρα να αποκαλύψει το όνομα του μελλοντικού πρωθυπουργού με τα μάτια στις δύσκολες βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου σε μία κατακερματισμένη πολιτικά χώρα, εν μέσω ενός πολιτικού τοπίου σε διαδικασία ανασύνθεσης εκ βάθρων.
Ο επανεκλεγείς στις 24 Απριλίου πρόεδρος καλείται να δώσει τέλος στο σασπένς αποκαλύπτοντας τον επικεφαλής της επόμενης κυβέρνησης μέχρι τα μεσάνυκτα της Παρασκευής, όταν ολοκληρώνεται η πρώτη του πενταετής προεδρική θητεία και αρχίζει η δεύτερη.
Ο νέος πρωθυπουργός θα βρεθεί στην πρώτη γραμμή της προεκλογικής εκστρατείας για τις βουλευτικές εκλογές της 12ης και 19ης Ιουνίου.
Προς το παρόν, ο Εμανουέλ Μακρόν σιωπά και αρκείται να διαβεβαιώνει ότι έχει ήδη κάνει την επιλογή του για την αντικατάσταση του Ζαν Καστέξ. Τίποτε δεν τον υποχρεώνει να αποκαλύψει το όνομα του πρωθυπουργού και τη σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου πριν από τις βουλευτικές εκλογές.
Όμως η φημολογία εντείνεται με βάση και το πορτρέτο που ο ίδιος ο πρόεδρος έχει διαμορφώσει: μάλλον γυναίκα, με άρωμα κοινωνικής, περιβαλλοντικής και αναπτυξιακής πολιτικής.
Αφού ορκίστηκε το περασμένο Σάββατο κατά τη διάρκεια λιτής, αλλά υψηλού συμβολισμού τελετής, ο Εμανουέλ Μακρόν «παίζει με το ημερολόγιο» και επιθυμεί «σύντομη προεκλογική εκστρατεία», έλεγε πρόσφατα υπουργός της κυβέρνησής του.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας εξασφάλισε την επανεκλογή του με άνετη πλειοψηφία στη μονομαχία του με την υποψήφια της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν (58,55% έναντι 41,45%) κατά την τελευταία πράξη των προεδρικών εκλογών που ανέδειξαν τα μεγάλα κοινωνικά και γεωγραφικά ρήγματα που χωρίζουν τη χώρα.
Ο φιλελεύθερος κεντρώος ηγέτης λέει ότι θέλει «να εφεύρει μία νέα μέθοδο, μακριά από τα χρησιμοποιημένα έθιμα και χορογραφίες» για να κυβερνήσει «σχεδιάζοντας, μεταρρυθμίζοντας και ενώνοντας» περισσότερο τους συμπολίτες του.
Η επιλογή του πρωθυπουργού θα στείλει τα πρώτα μηνύματα προς αυτήν την κατεύθυνση. Η τελευταία πενταετία ήταν γεμάτη κρίσεις, από τις αντισυστημικές κινητοποιήσεις των «κίτρινων γιλέκων» μέχρι την πανδημία της Covid-19.
Και το άμεσο μέλλον προβλέπεται θερμό με την προοπτική της μεγάλης μεταρρύθμισης των συντάξεων, το φθινόπωρο, σε συνδυασμό με το πληθωριστικό κύμα, χωρίς προηγούμενο τις πρόσφατες δεκαετίες, που πλήττει τους Γάλλους απευθείας στο πορτοφόλι.
Οι προεδρικές εκλογές που σημαδεύτηκαν επίσης από τον πόλεμο στην Ουκρανία έδειξαν ισχυρές τάσεις απόρριψης του συστήματος και δημοκρατικής απάθειας, που εκφράσθηκε με ρεκόρ αποχής (28%).
Όλα τα μάτια στις βουλευτικές
Κατά συνέπεια, οι βουλευτικές εκλογές θα είναι καθοριστικές για τη νέα προεδρική θητεία.
Από το 2002, και την εισαγωγή της πενταετούς θητείας, «οι βουλευτικές εκλογές είναι συνυφασμένες με τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών», τονίζει ο Φρεντερίκ Νταμπί, διευθυντής του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Ifop, σύμφωνα με τον οποίο, κατά παράδοσιν, οι ψηφοφόροι επικυρώνουν στις βουλευτικές τις επιλογές που έκαναν στις προεδρικές.
Προσθέτει ωστόσο ότι υπάρχουν πολλοί αστάθμητοι παράγοντες που μπορούν να αναιρέσουν το κλασικό αυτό σχήμα, όπως μία μακρά προεκλογική εκστρατεία μαζί με την ανασύνθεση του πολιτικού τοπίου.
Αν και, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, η προεδρική πλειοψηφία εκκινεί από πλεονεκτική θέση, η αριστερή αντιπολίτευση, συνασπισμένη πίσω από τον Ζαν-Λικ Μελανσόν, καλλιεργεί την ελπίδα της εκλογικής νίκης που θα αναγκάσει σε συγκατοίκηση τον πρόεδρο της Γαλλίας για πρώτη φορά από το 2002.
Ανέκαθεν διαιρεμένη, η γαλλική αριστερά, οικολόγοι, κομμουνιστές, σοσιαλιστές, συνασπίστηκε πίσω από τον Μελανσόν και την Ανυπότακτη Γαλλία του υπό την ονομασία Nupes (Νέα Λαϊκή Οικολογική και Κοινωνική Ένωση).
Όμως οι αναλυτές δεν θεωρούν πιθανή μια τέτοια εκλογική νίκη. Ο Φρεντερίκ Νταμπί την θεωρεί ανέφικτη. «Η αριστερά εκκινεί από τόσο χαμηλή βάση (...) ώστε η εξασφάλιση πλειοψηφίας στην Εθνοσυνέλευση φαίνεται απίθανη», ακόμη και αν η αριστερά θα μπορούσε να αναδειχθεί, όπως προβλέπει πρόσφατη δημοσκόπηση των OpinionWay-KeaPartners, πρώτη δύναμη της γαλλικής αντιπολίτευσης.
Από την πλευρά της άκρας δεξιάς, το κόμμα της Μαρίν Λεπέν ρίχνεται στην προεκλογική εκστρατεία με την ελπίδα της μαζικής εισόδου στη γαλλική Εθνοσυνέλευση, στον απόηχο της ιστορικής επίδοσης στις προεδρικές. Το κόμμα διαθέτει οκτώ έδρες στην απερχόμενη βουλή.
Τόσο για τους μεν όσο και για τους δε, όλα εξαρτώνται από τη συμμετοχή των Γάλλων στην ψηφοφορία των βουλευτικών εκλογών. Κατά παράδοση, οι βουλευτικές εκλογές κινητοποιούν λιγότερο τους ψηφοφόρους, προειδοποιεί ο διευθυντής του Ifop.
