Η νέα μετάλλαξη του κορονοϊού από τα βάθη της Αφρικής επιβεβαίωσε πως όσο όλος ο κόσμος δεν είναι ασφαλής, κάθε χώρα θα επηρεάζεται. Η ευαισθητοποίηση των αναπτυγμένων χωρών βρίσκεται σε ένα αρχικό στάδιο και οι όποιες προσπάθειες τους δεν έχουν αποδώσει ακόμα τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Οι αιτίες ωστόσο είναι σύνθετες.
Οι προτάσεις του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν για την αντιμετώπιση της πανδημίας παγκοσμίως είχαν προκαλέσει εντύπωση, λόγω της στάσης του υπέρ της διάθεσης εμβολίων σε όλο τον κόσμο, παρά το υψηλό κόστος τους. Η πίεση των υγειονομικών φορέων αλλά και το επείγον της κατάστασης ενδεχομένως να ώθησαν πολλούς να ακολουθήσουν μία διαφορετική πορεία, παρά τις αντιδράσεις των φαρμακευτικών αλλά και ορισμένων κρατών. Οι αναπτυγμένες χώρες έχουν δεσμευθεί να δωρίσουν περίπου 2 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων σε όλο τον κόσμο, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να έχουν αναλάβει την πλειοψηφία των δωρεών. Η κατάσταση στην Αφρική ωστόσο δείχνει πως τα πρακτικά αποτελέσματα είναι περιορισμένα, αν όχι απογοητευτικά.
Μόλις 6% του συνολικού πληθυσμού της αφρικανικής ηπείρου έχουν εμβολιαστεί πλήρως, ενώ ακόμα και οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες. Ελάχιστες χώρες θα φτάσουν στους στόχους του προγράμματος εμβολιασμού μέχρι το τέλος του χρόνου. Πλέον έχει καταστεί σαφές πως το πρόβλημα δεν είναι μόνο η αγορά και η δωρεά των εμβολίων. Με αφορμή την κατάσταση στη Νότια Αφρική, όπου η νέα μετάλλαξη όμικρον υπερμεταδίδεται σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού, ο Τζο Μπάιντεν δήλωσε χθες πως η χώρα της Αφρικής έχει αρνηθεί να λάβει επιπλέον δόσεις του εμβολίου. Ο Λευκός Οίκος ήθελε να καταρρίψει την κριτική που ασκούνταν στις ΗΠΑ για την κατάσταση, εκθέτοντας το τι συμβαίνει στην ήπειρο.
Οι ανεπαρκείς υποδομές των χωρών της Αφρικής δεν τους επιτρέπουν καν να παραλάβουν δόσεις του εμβολίου, λόγω των βασικών τεχνικών προδιαγραφών της μεταφοράς τους. Για παράδειγμα, το εμβόλιο της Pfizer χρειάζεται να διατηρούνται τα εμβόλια σε βαθιά κατάψυξη, καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας. Αντίστοιχα με τις αναπτυγμένες χώρες, υπάρχει παντού επιφυλακτικότητα για τον εμβολιασμό, το οποίο μπορεί να οδηγεί σε απώλειες δόσεων. Αν ένα κράτος όπως η Νότια Αφρική, δεν μπορεί να διασφαλίσει στοιχειώδεις υγειονομικές συνθήκες, μπορεί να φανταστεί κάποιος τι συμβαίνει σε χώρες όπως η Μποτσουάνα.
Η κατάσταση των συστημάτων υγείας στις περισσότερες χώρες της Αφρικής παραμένουν σε αρχικά επίπεδο, όπου δεν είναι εφικτό να τηρηθούν βασικές προϋποθέσεις. Είναι χαρακτηριστικό πως οι χώρες της Αφρικής, όπου εξαπλώνεται η μετάλλαξη όμικρον, ήταν από εκείνες που δεν είχαν δεχθεί την παροχή επιπλέον δόσεων εμβολίων, καθώς δεν μπορούσαν να διασφαλίσουν πως θα φτάσουν στους τελικούς αποδέκτες.
Ο αναπτυγμένος κόσμος ανακαλύπτουν πως πράγματα που θεωρούνται δεδομένα στην εποχή μας, αποτελεί μακρινό όνειρο για τόσους ανθρώπους. Παρά τις διακηρύξεις για τη διάθεση εμβολίων σε χώρες που δεν μπορούν να τα αγοράσουν, ένα μικρό ποσοστό των δεσμεύσεων έχει παραδοθεί τελικά όπου προοριζόταν. Τουλάχιστον πλέον, οι ΗΠΑ φαίνονται διατεθειμένες να διαθέσουν πόρους και δυναμικό για να διασφαλίσουν τις τεχνικές προδιαγραφές για το σύνολο της διαδικασίας. Βέβαια, το ζήτημα παραμένει το κατά πόσο γρήγορα θα μπορέσουν πλέον να φτάσουν τα εμβόλια στους ανθρώπους.
