Εγκλωβισμένοι ταξιδιώτες, καθηλωμένα αεροσκάφη και ένα πρωτοφανές αεροπορικό χάος μετά την «κατάρρευση» του συστήματος εναέριας κυκλοφορίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο οδήγησε σε ένα ντόμινο καθυστερήσεων και ακυρώσεων πτήσεων ανά την Ευρώπη, της Ελλάδας περιλαμβανομένης.
Το «έμφραγμα» σε ευρωπαϊκά αεροδρόμια εξαιτίας βλάβης στο ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου ήλθε να συμπέσει με τις τελευταίες ημέρες των θερινών διακοπών, με την κίνηση να είναι ήδη ιδιαίτερα αυξημένη.
Περίπου 500 πτήσεις είχαν ακυρωθεί μέχρι νωρίς το βράδυ της Δευτέρας, ενώ εκατοντάδες άλλες εντός και εκτός Ηνωμένου Βασιλείου απογειώθηκαν με πολύωρες καθυστερήσεις. Αεροσκάφος που είχε προορισμό τη Βουδαπέστη παρέμεινε καθηλωμένο στο διάδρομο προσαπογείωσης στο Χίθροου επί 12 ολόκληρες ώρες, και δεν ήταν μεμονωμένη περίπτωση -παρόλο που ο εναέριος χώρος της Βρετανίας συνολικά δεν έκλεισε.
Η Εθνική Υπηρεσία Ελέγχου του Εναέριου Χώρου (NATS) ανακοίνωσε στις 15:15 (ώρα Ελλάδας) τη Δευτέρα ότι είχε «εντοπίσει και αποκαταστήσει» τη βλάβη, η οποία είχε αρχίσει να επηρεάζει τις πτήσεις περίπου τέσσερις ώρες νωρίτερα. Ωστόσο, αυτό δεν σήμανε αυτόματα και τον τερματισμό της ταλαιπωρίας των ταξιδιωτών, καθώς το «μπολιλιάρισμα» ήταν ήδη πολύ μεγάλο.
«Το πρόβλημα με τον προγραμματισμό πτήσεων επηρέασε την ικανότητα του συστήματος να επεξεργάζεται αυτόματα τα σχέδια πτήσεων, γεγονός που σημαίνει ότι έπρεπε να γίνεται χειροκίνητα η επεξεργασία των σχεδίων πτήσεων, κάτι που δεν μπορεί να γίνει με τον ίδιο όγκο, εξ ου και η απαίτηση για περιορισμούς στη ροή της κυκλοφορίας» ανέφερε η υπηρεσία. Η NATS είχε επιβεβαιώσει το πρόβλημα που επέφερε το χάος περίπου στις 12.10 μ.μ.
Σύμφωνα με ιστότοπους παρακολούθησης πτήσεων, ήδη τρία τέταρτο νωρίτερα είχαν αρχίσει να σημειώνονται μεγάλες καθυστερήσεις στις αφίξεις στο Χίθροου του Λονδίνου, το πιο πολυσύχναστο αεροδρόμιο του Ηνωμένου Βασιλείου. Μετά τις 18:00 της Δευτέρας η βλάβη αντιμετωπίστηκε και η κατάσταση άρχισε να ομαλοποιείται, ωστόσο είχαν ήδη ακυρωθεί τουλάχιστον 500 πτήσεις.
Ο μεγαλύτερος αερομεταφορές της Βρετανίας, η British Airways, απολογήθηκε για την «τεράστια ταλαιπωρία». Η εταιρεία συμβούλευσε τους επιβάτες της σε πτήσεις μικρών αποστάσεων να μην μεταβούν στο αεροδρόμιο, εκτός εάν η πτήση τους έχει αποδειχθεί ότι θα εκτελεστεί. «Όσοι επιβάτες επρόκειτο να ταξιδέψουν σήμερα ή αύριο μπορούν να μεταφέρουν τις πτήσεις τους δωρεάν σε μεταγενέστερη ημερομηνία, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα. Όλοι οι πελάτες που ακυρώθηκε η πτήση τους θα κάνουν κράτηση σε άλλες πτήσεις της BA και σε εναλλακτικούς αερομεταφορείς», ανέφερε σε ανακοίνωση.
Δεκάδες οι πτήσεις από την Ελλάδα
Λόγω τουριστικής κίνησης, το διάστημα αυτό είναι αυξημένος ο αριθμός των πτήσεων από την Ελλάδα προς το Ηνωμένο Βασίλειο, τόσο με κανονικά δρομολόγια όσο και με πτήσεις τσάρτερ.
Υπολογίζεται ότι για χθες, Δευτέρα, ήταν προγραμματισμένες περίπου 85 πτήσεις μεταξύ ελληνικών και βρετανικών αεροδρομίων. Ορισμένες πτήσεις που ήταν προγραμματισμένες για νωρίς το πρωί εκτελέστηκαν χωρίς προβλήματα. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, οι αρμόδιοι φορείς και οι αεροπορικές εταιρείες συνιστούν στους επιβάτες να επικοινωνούν με την αεροπορική τους εταιρεία, εφόσον δεν έχουν ήδη ενημερωθεί σχετικά.
Ντόμινο προβλημάτων στην Ευρώπη
Οι διοικήσεις των περιφερειακών αεροδρόμιων στη Βρετανία, όπως του Μάντσεστερ, του Λούτον, του Μπέρμιγχαμ και του Στάνστεντ του Λονδίνου, «προϊδέασαν» τους ταξιδιώτες να οπλιστούν με υπομονή έως ότου ομαλοποιηθεί πλήρως η κατάσταση.
Η εταιρεία χαμηλού κόστους Ryanair ανέφερε ότι ορισμένες πτήσεις από και προς το Ηνωμένο Βασίλειο καθυστερούν ή ακυρώνονται, ενώ η διοίκηση του αεροδρόμιου του Δουβλίνου επισήμανε ότι ζητήματα ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας είχαν ως αποτέλεσμα καθυστερήσεις και ακυρώσεις ορισμένων πτήσεων από και προς την ιρλανδική πρωτεύουσα.
Επιβάτες με αναρτήσεις τους σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανέφεραν ότι παρέμεναν μέσα σε αεροπλάνα στους διαδρόμους αποπροσγείωσης ή σε αίθουσες αναμονής των αεροδρομίων, στην Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ιταλία, το Ισραήλ και άλλες χώρες, περιμένοντας να αναχωρήσουν σε μια μέρα αιχμής λόγω δημόσιας αργίας τη Δευτέρα σε μέρη της Βρετανίας.
Οι καθυστερήσεις στα βρετανικά αεροδρόμια προκάλεσαν στο Λονδίνο και πολιτική αντιπαράθεση. Οι Εργατικοί και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες στηλίτευσαν την αργή αντίδραση της κυβέρνησης. Ο υπουργός Μεταφορών, Μαρκ Χάρπερ, διαβεβαίωσε αργότερα στο Twitter/Χ ότι οι υπουργοί «κάνουμε ό,τι μπορούμε». σημειώνοντας ότι σε κάθε περίπτωση ο εναέριος χώρος του Ηνωμένου Βασιλείου έχει μείνει ανοιχτός.
Η σκιώδης υπουργός Μεταφορών των Εργατικών, Λουίζ Χέιγ, ανέφερε από πλευράς της ότι το ζήτημα είναι «εξαιρετικά ανησυχητικό για τους επιβάτες που ταξιδεύουν εντός και εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου σε μια από τις πιο πολυσύχναστες ημέρες του έτους», προσθέτοντας ότι «εξεπλάγη» από την έλλειψη (έγκαιρης) υπουργικής δήλωσης. Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες κάλεσαν, τέλος, τον πρωθυπουργό, Ρίσι Σούνακ, να συγκαλέσει συνεδρίαση της Επιτροπής Αντιμετώπισης Εκτάκτων Καταστάσεων (COBRA), όπως μετέδωσαν τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης.
