Παρά τις απειλές του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει σαρωτικούς δασμούς παγκοσμίως, μόνο η Κίνα έχει διατηρήσει μια σκληρή στάση
Όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το Foreign Policy, η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο Καναδάς έχουν επίσης επιδείξει σκληρή στάση, αλλά μόνο το Πεκίνο έχει απαντήσει με δύο γύρους αμοιβαίων δασμών κατά των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και με άλλα μέτρα. Ρητορικά, επίσης, η Κίνα έχει δηλώσει ότι θα «πολεμήσει μέχρι τέλους» ενάντια σε αυτό που αποκαλεί μονομερής κίνηση της Ουάσινγκτον.
Ποιες οι συνέπειες του εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ για την Κίνα
Το Πεκίνο δεν έχει καμία ψευδαίσθηση ότι οι ενέργειές της αυτές θα προσβάλουν τον Τραμπ. Καταλαβαίνει καλά ότι το να «πολεμήσει μέχρι τέλους» μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη διακοπή του διμερούς εμπορίου - κάτι που ισοδυναμεί στην πράξη με οικονομική αποσύνδεση. Με τους ισχύοντες δασμολογικούς συντελεστές να πλησιάζουν πλέον ουσιαστικά το 150% και τις εξαιρέσεις να περιορίζονται σε βασικά ή αναντικατάστατα αγαθά, το μεγαλύτερο μέρος των εμπορικών συναλλαγών δεν είναι πλέον βιώσιμο.
Ενώ το εμπόριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες αντιστοιχεί μόνο στο 2,5% του ΑΕΠ της Κίνας, η αγορά των ΗΠΑ παραμένει ο μεγαλύτερος εξαγωγικός προορισμός της Κίνας σε μία μόνο χώρα, αποτελώντας σχεδόν το 15% του συνολικού εξωτερικού της εμπορίου. Η σύγκρουση αυτή θα μπορούσε να επιβραδύνει την ανάπτυξη του ΑΕΠ της Κίνας κατά 1,5-2%. Υπενθυμίζεται δε ότι η Κίνα έχει θέσει στόχο ανάπτυξης 5% για το τρέχον έτος. Επομένως, ένα τέτοιο πλήγμα θα ήταν πολύ σημαντικό και θα μπορούσε να προκαλέσει ένα κύμα κλειστών επιχειρήσεων και μαζικής ανεργίας.
Επιπρόσθετα, ο εμπορικός πόλεμος του Τραμπ μπορεί να έχει σοβαρές γεωπολιτικές επιπτώσεις για την Κίνα, αφού μικρότερες οικονομίες στην ευρύτερη περιοχή της, όπως εκείνες της Νοτιοανατολικής Ασίας, μπορεί να κληθούν να επιλέξουν στρατόπεδο και πολλές εξ' αυτών, που εξαρτιόντουσαν μέχρι τώρα οικονομικά από το Πεκίνο και ως προς την ασφάλειά τους από την Ουάσιγκτον, πιθανώς να κλίνουν προς τις ΗΠΑ, αν δεν τις έχει ήδη αποξενώσει στο μεταξύ ο Ντόναλντ Τραμπ.
Ο λόγος της σκληρής στάσης του Πεκίνου
Γιατί, λοιπόν, το Πεκίνο επέλεξε μια σκληρή στάση; Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, οι ηγέτες της Κίνας έχουν τη δική τους υπερηφάνεια. Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ όπως και ο πρωθυπουργός Λι Κιάνγκ, ανησυχούν ότι αν καλέσουν τον Τραμπ και οι δασμοί δεν αρθούν - ή αν ο Τραμπ απαιτήσει άλλες σκληρές παραχωρήσεις σε αντάλλαγμα για τη χαλάρωση της πίεσης (και τα δύο είναι πολύ πιθανά) - τότε το δικό τους κύρος και η αξιοπρέπειά τους θα πληγούν ανεπανόρθωτα.
Παράλληλα, από την οπτική γωνία του Πεκίνου, οι σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας έχουν υποστεί μια θεμελιώδη αλλαγή από την πρώτη θητεία του Τραμπ. Η αναχαίτιση της ανόδου της Κίνας έχει γίνει η κορυφαία προτεραιότητα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, ανεξάρτητα από το ποιος βρίσκεται στον Λευκό Οίκο. Αυτό ίσχυε στην πρώτη θητεια Τραμπ, στη θητεία Μπάιντεν, ενώ σε αυτήν τη δεύτερη θητεία του Τραμπ ισχύει ακόμα περισσότερο.
Μετά την έναρξη του πρώτου εμπορικού πολέμου του Τραμπ το 2018, το Πεκίνο εξακολουθούσε να ελπίζει ότι οι διαπραγματεύσεις και ο συμβιβασμός θα μπορούσαν να διατηρήσουν τους διπλωματικούς και εμπορικούς δεσμούς των δύο χωρών. Οι δύο πλευρές συγκρούστηκαν και συζήτησαν, καταλήγοντας τελικά σε μια εμπορική συμφωνία «πρώτης φάσης». Όμως οι δασμοί δεν αποσύρθηκαν ποτέ. Υπό τον Μπάιντεν, μάλιστα, η Ουάσινγκτον προχώρησε περαιτέρω, χαρακτηρίζοντας την Κίνα ως τον κορυφαίο στρατηγικό ανταγωνιστή της.
Αναγνωρίζοντας αυτή τη νέα πραγματικότητα - των θεμελιωδώς αλλαγμένων σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας και ενός εχθρικού εξωτερικού περιβάλλοντος - το Πεκίνο έχει προβεί σε σαρωτικές εσωτερικές προσαρμογές, βασιζόμενο σε πρότυπα που είναι εμφανή από την αρχή της διακυβέρνησης του Σι το 2012. Έχει ενισχύσει τον κομματικό έλεγχο και έχει αυστηροποιήσει την κοινωνική εποπτεία. Οικονομικά, προωθεί επιθετικά τη βιομηχανική αναβάθμιση, δίνοντας έμφαση στην εγχώρια ζήτηση και την αυτάρκεια σε βασικές τεχνολογίες και αλυσίδες εφοδιασμού. Η Κίνα επεκτείνει επίσης τους δεσμούς με αγορές τρίτων, ιδίως μέσω της πρωτοβουλίας Belt and Road, για να εμβαθύνει την οικονομική ολοκλήρωση με τον παγκόσμιο Νότο.
