«Ελληνική τραγωδία του Βρετανού πρωθυπουργού» χαρακτηρίζει ο Guardian τη διπλωματική αντιπαράθεση Ελλάδας - Βρετανίας μετά την άρνηση του Ρίσι Σούνακ να συναντηθεί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη κατόπιν δήλωσης του τελευταίου για τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Το δημοσίευμα ακολουθεί μια σειρά άλλων δημοσιευμάτων που επιρρίπτουν αιτιάσεις για τη στάση του Βρετανού πρωθυπουργού και τάσσονται υπέρ του αιτήματος της Ελλάδας για επαναπατρισμό τω Γλυπτών.
«Όταν ένας από τους υπαλλήλους του λόρδου Έλγιν τού έγραψε για να τον ενημερώσει για την πρόοδό του στην απομάκρυνση αρχαιοτήτων από την Ακρόπολη που έμελλε να γίνουν γνωστές ως Ελγίνεια Μάρμαρα (σ.σ Γλυπτά του Παρθενώνα), ήταν ευθύς για την τραχύτητα της δουλειάς του. Σε επιστολή του με ημερομηνία Σεπτέμβριος 1801, ζητούσε να του δοθούν 12 πριόνια για να μπορέσει να πετσοκόψει τα γλυπτά από το ναό. Το 1802, ανακοίνωσε ότι είχε αφαιρέσει με επιτυχία μία από τις πλάκες. ''Το έργο προκάλεσε πολλά προβλήματα με πολλούς τρόπους", εξομολογήθηκε, "και αναγκάστηκα να γίνω λίγο βάρβαρος"», ξεκινά το δημοσίευμα του Guardian με τίτλο «Πώς η αντίδραση του Σούνακ για τα Γλυπτά μετατράπηκε σε ελληνική τραγωδία».
Σήμερα, «περισσότερα από 200 χρόνια αργότερα, υπάρχουν πολλοί στην Ελλάδα που βλέπουν κάτι παρόμοια βάρβαρο στον τρόπο με τον οποίο η Βρετανία χειρίζεται σήμερα τη διαμάχη για τα Γλυπτά του Παρθενώνα -όπως είναι κανονικά γνωστά. Αυτήν την εβδομάδα, το ζήτημα του αν θα επιστραφούν τελικά στην Αθήνα μετατράπηκε από ένα θέμα που διαπραγματεύεται αθόρυβα μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της ελληνικής κυβέρνησης σε μια μεγάλη διπλωματική διαμάχη»
Όπως ο Guardian υπενθυμίζει, «η διαμάχη ξέσπασε επειδή ο Ρίσι Σούνακ ακύρωσε μια συνάντηση με τον ομόλογό του Κυριάκο Μητσοτάκη τη Δευτέρα - και ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η άρνηση του Σούνακ να εξετάσει το ενδεχόμενο επιστροφής των Γλυπτών στην Αθήνα είναι αντίθετη με την άποψη του μεγαλύτερου μέρους του βρετανικού λαού, ενώ ο Μητσοτάκης έχει ξεκάθαρα τη στήριξη όλης της Ελλάδα στο θέμα αυτό».
Συνάντηση Μητσοτάκη - Όσμπορν
«Όταν ο Μητσοτάκης συναντήθηκε τον περασμένο Νοέμβριο με τον Τζορτζ Όσμπορν - τον πρώην Βρετανό ΥΠΟΙΚ που τώρα είναι πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου - οι συνομιλίες χαρακτηρίστηκαν "όχι μόνο αξιόπιστες αλλά και πολύ συναρπαστικές"», αναφέρει, στη συνέχεια, ο Guardian.
«Ενώ οι συζητήσεις ήταν σε προκαταρκτικό επίπεδο, φαινόταν ότι η δυναμική της ιδέας της επιστροφής των μαρμάρων του Παρθενώνα στην Αθήνα αυξανόταν.
Κάτι τέτοιο θα γινόταν αιτία εθνικής γιορτής στην Ελλάδα, όπου η αφαίρεση των Γλυπτών από τον Έλγιν τον 19ο αιώνα θεωρείται κλοπή. Αν και το Βρετανικό Μουσείο δεν μπορεί, με νόμο του κοινοβουλίου, να επιστρέψει μόνιμα τα Γλυπτά, θα μπορούσε να τα στείλει στο Μουσείο της Ακρόπολης ως δάνειο, με ανταλλαγή άλλων ελληνικών αρχαιοτήτων ως εγγύηση, με την ελπίδα να εξασφαλιστεί η ενδεχόμενη επιστροφή τους. Όλα αυτά θα μπορούσαν να συμβούν ανεξάρτητα από την άποψη της βρετανικής κυβέρνησης επί του θέματος.
Αλλά το αν το Βρετανικό Μουσείο θα ήταν πρόθυμο να διακινδυνεύσει την οργή της κυβέρνησης είναι ένα άλλο ερώτημα.
Και αφού ο Μητσοτάκης δήλωσε στο BBC ότι το να κρατά κανείς τα Γλυπτά χωριστά από τα υπόλοιπα που βρίσκονται στην Ελλάδα είναι σαν "να κόβεις τη Μόνα Λίζα στη μέση", η αντίδραση του Σουνάκ υποδηλώνει ότι μπορεί να υπάρχει ένα σημαντικό πολιτικό εμπόδιο που πρέπει να ξεπεραστεί».
Sky News: «Πάγωμα» της άδειας εξαγωγής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα έχει εξετάσει το Λονδίνο
Νόμιμους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να εμποδιστεί οποιαδήποτε άδεια εξαγωγής των Γλυπτών του Παρθενώνα φέρεται να εξέτασε –κάποια στιγμή που δεν προσδιορίζεται χρονικά– η βρετανική κυβέρνηση, σημειώνει το Sky News μετά την ακύρωση από την Ντάουνινγκ Στριτ, της συνάντησης του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Ρίσι Σούνακ. Η εν λόγω άδεια εξαγωγής θεωρείται από κάποιους απαραίτητη προκειμένου τα Γλυπτά να επιστρέψουν στη χώρα όπου δημιουργήθηκαν.
Υπενθυμίζεται ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης επρόκειτο να συναντηθεί με τον Ρίσι Σούνακ στο Λονδίνο το πρωί της Τρίτης, αλλά η συνάντηση ακυρώθηκε.
Το σχέδιο για προσωρινό δανεισμό προωθείται από τον Τζορτζ Όσμπορν, τον πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου και πρώην καγκελάριο των Τόρις. Ένας ανώτερος Συντηρητικός δήλωσε ότι ο κ. Όσμπορν καταρτίζει μια «άθλια συμφωνία» που καθιστά τη θέση του «αβάσιμη», προσθέτοντας ότι «πρέπει να φύγει».
Επικαλούμενο πηγές του, το Sky News αναφέρει ότι ο κ. Σούνακ δεν θα υποστηρίξει καμία αλλαγή στους ισχύοντες νόμους που εμποδίζουν την οριστική επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα - και άφησε να εννοηθεί ότι δεν θα ήταν υπέρ οποιασδήποτε δανειακής ρύθμισης.
Ο κ. Όσμπορν, ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου, έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι διερευνά τρόπους για να εκτεθούν τα Γλυπτά στην Ελλάδα, ενδεχομένως με μια συμφωνία δανεισμού στην οποία μέρος των γλυπτών θα στέλνεται στην Αθήνα.
Ωστόσο, τα σχέδια φέρεται να υποστηρίζονται από τον Σερ Κιρ Στάρμερ, τον ηγέτη των Εργατικών.
Όπως είχαμε αναφέρει σε παλαιότερο σημείωμά μας, εδώ, στο Liberal (Η «συμφωνία» για τα Γλυπτά και η πραγματικότητα), στην περίπτωση μιας συμφωνίας δανεισμού το «αγκάθι» παραμένει το ιδιοκτησιακό. Η συμπερίληψη της λέξης «δανεισμός» δεν είναι αποδεκτή από την ελληνική πλευρά, διότι έτσι θα είναι σαν να δέχεται ότι τα Γλυπτά ανήκουν στο Βρετανικό Μουσείο. Υπενθυμίζουμε ότι, το υπουργείο Πολιτισμού με ανακοίνωσή του (5/1/2023) είχε κάνει σαφές ότι «δεν αναγνωρίζει στο Βρετανικό Μουσείο νομή, κατοχή και κυριότητα των Γλυπτών, καθώς αποτελούν προϊόν κλοπής».
Οι Financial Times ανέφεραν ότι ο Σερ Κιρ Στάρμερ, ο οποίος εκπροσωπεί την εκλογική περιφέρεια Holborn & St Pancras –όπου βρίσκεται το Βρετανικό Μουσείο– επρόκειτο να πει στον κ. Μητσοτάκη ότι οι Εργατικοί δεν θα αλλάξουν τον νόμο σχετικά με τα Μάρμαρα σε συνάντηση τη Δευτέρα.
