Η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ και υποψήφια για τον Λευκό Οίκο στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου είπε ότι η εξόντωση του ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ ήταν ένα «βήμα προόδου» για την εξάλειψη της απειλής που συνιστά η Χαμάς για το Ισραήλ.
«Αποδόθηκε δικαιοσύνη», είπε η Κάμαλα Χάρις μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Μιλγουόκι του Ουισκόνσιν. «Ο Σινουάρ ήταν υπεύθυνος για τον θάνατο χιλιάδων αθώων ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων των θυμάτων της 7ης Οκτωβρίου και των ομήρων που σκοτώθηκαν στη Γάζα», πρόσθεσε.
«Αυτή η στιγμή μας παρέχει μια ευκαιρία να τελειώσουμε επιτέλους τον πόλεμο στη Γάζα. Σήμερα, μπορώ μόνο να ελπίζω ότι οι οικογένειες των θυμάτων της Χαμάς θα νιώθουν ένα αίσθημα ανακούφισης», κατέληξε.
Μπάιντεν: Ο θάνατος του Σινουάρ αποτελεί «ευκαιρία» για την πολιτική διευθέτηση στη Γάζα
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν δήλωσε το βράδυ της Πέμτπης ότι ο θάνατος του ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ είναι μια «ευκαιρία» για την πολιτική διευθέτηση στη Λωρίδα της Γάζας, χωρίς την ισλαμιστική οργάνωση στην εξουσία.
Η Χαμάς δεν είναι πλέον σε θέση να διαπράξει άλλη μια 7η Οκτωβρίου, υπογράμμισε.
«Ο Γιαχία Σινουάρ ήταν ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο για την επίτευξη όλων αυτών των στόχων. Αυτό το εμπόδιο δεν υπάρχει πλέον. Αλλά απομένει ακόμη πολλή δουλειά μπροστά μας», ανέφερε στην ανακοίνωσή του ο Αμερικανός πρόεδρος.
Ο Μπάιντεν είπε ότι θα μιλήσει σύντομα με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και με άλλα ηγετικά στελέχη του Ισραήλ για να τους συγχαρεί αλλά και για να συζητήσουν πώς θα επιστρέψουν οι όμηροι στις οικογένειές τους και πώς θα τερματιστεί «μια και καλή» αυτός ο πόλεμος «που έχει προκαλέσει τόση καταστροφή σε αθώους ανθρώπους».
Ποιος ήταν ο Σινουάρ και τι σηματοδοτεί το τέλος του
Ο θάνατος του αρχιτέκτονα της φονικής επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, Γιαχία Σινουάρ, αλλάζει άρδην τις ισορροπίες στη σύγκρουση της Μέσης Ανατολής. Αναλύσεις σε διεθνή ΜΜΕ (BBC, CNN, Associated Press, AFP, Sky News, Al Jazzera, Britannica) επισημαίνουν τη σπουδαιότερα της εξόντωσής του και το τι θα επακολουθήσει, τονίζοντας ότι ανοίγει ο δρόμος για μια αποκλιμάκωση όχι μόνο στο μέτωπο στη Γάζα, αλλά και στο Λίβανο. Ποια είναι τα σενάρια και τι μέλλει γενέσθαι με τη Χαμάς.
To BBC σημειώνει ότι ο Σινουάρ αποτελούσε την «καρδιά» της τρομοκρατική παλαιστινιακής οργάνωσης, καθώς διοικούσε το πολιτικό και στρατιωτικό σκέλος της και ήλεγχε όλους τους αρμούς της εξουσίας.
Είναι αυτός που διόριζε τον επικεφαλής της κυβερνητικής επιτροπής της Χαμάς που διοικεί τη Γάζα και αυτός που διόριζε τους επικεφαλής των στρατιωτικών πτερύγων των ταγμάτων της Χαμάς σε συνεργασία με τον αδελφό του Μοχάμεντ, ο οποίος ηγείται των ισχυρότερων ένοπλων ταγμάτων της Χαμάς στη νότια Λωρίδα της Γάζας.
Τα γεγονότα αυτά δυσκολεύουν τη Χαμάς να ανακάμψει γρήγορα μετά τα αλλεπάλληλα πλήγματα που δέχτηκε και δυσκολεύουν την εξεύρεση μιας ισχυρής εναλλακτικής λύσης για να καλύψει το κενό που αφήνει η απουσία του Σινουάρ.
Στο παρελθόν, η Χαμάς αναγκάστηκε να αποκρύψει το όνομα του γενικού της ηγέτη για λόγους ασφαλείας, και αυτή η επιλογή ήταν στο τραπέζι μετά τη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια -μπορεί να είναι ακόμα πιο πιθανή τώρα.
Το Sky News αναφέρει σε ανάλυσή του ότι ο θάνατός τουμπορεί να οδηγήσει τη Χεζμπολάχ να σηματοδοτήσει ότι είναι έτοιμη να «κάνει συμβιβασμούς».
Όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής του στο Τέλ Αβίβ: «Σίγουρα οι άνθρωποι με τους οποίους έχω μιλήσει υποδηλώνουν ότι αυτό μπορεί να είναι ένας δρόμος προς την αποκλιμάκωση. Τώρα, μπορεί να είναι ένα ελικοειδές μονοπάτι. Μπορεί να πάρει κάποιο χρόνο, αλλά τώρα υπάρχει ένα γεγονός και μια δυνατότητα όπου μπορεί να φαίνεται μια διέξοδος από αυτή την κρίση».
Όπως εξήγησε, η Χεζμπολάχ «δεν είναι η ίδια μαχητική δύναμη» που ήταν πριν από την επιχείρηση του Ισραήλ στον Λίβανο στις αρχές του μήνα. «Έχουν εκτεθεί και έχουν διεισδύσει οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες και έχουν αποδειχθεί αρκετά αδύναμοι σε πολλά σημεία», προσθέτει.
«Σίγουρα, οι Ισραηλινοί μπορεί κάλλιστα να πιστεύουν ότι αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για να προσπαθήσουν να αναδιαμορφώσουν τη Μέση Ανατολή, να πάρουν όσα περισσότερα μπορούν και να ανατρέψουν αυτό το status quo, συνέχισε και συμπλήρωσε «σίγουρα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή όσον αφορά τις μάχες» και «θέλουν να δείξουν ότι έχουν αυτοπεποίθηση και ότι επιστρέφουν».
Σύμφωνα με το CNN αξιωματούχος της ισραηλινής κυβέρνησης δήλωσε ότι η εξόντωση του Σινουάρ θα βοηθήσει τις προσπάθειες για την επίτευξη συμφωνίας για την απελευθέρωση των υπόλοιπων ομήρων στη Γάζα. Τις επόμενες ημέρες θα πραγματοποιηθούν συζητήσεις σχετικά με τις επιπτώσεις του θανάτου στις διαπραγματεύσεις για τους ομήρους, πρόσθεσε ο αξιωματούχος.
Ωστόσο, δεν είναι ακόμη σαφές πώς ή αν θα επηρεάσει καθόλου η δολοφονία του Γιαχάρ Σινουάρ τις συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός και την ομηρία στη Γάζα, δήλωσαν στο CNN πολλοί αξιωματούχοι, ενώ άλλοι προειδοποίησαν ότι η έλλειψη ενός σαφούς, άμεσου διαδόχου θα μπορούσε επίσης να περιπλέξει τα πράγματα και να θέσει τους ομήρους σε κίνδυνο.
Μια ισραηλινή πηγή που γνωρίζει το θέμα δήλωσε ότι υπάρχουν επίσης ανησυχίες ότι το χάος στις τάξεις της Χαμάς θα μπορούσε να ακολουθήσει το θάνατο του Σινουάρ. Υπάρχει η ανησυχία ότι, ελλείψει σαφούς ηγεσίας, οι όμηροι θα μπορούσαν να σκοτωθούν - είτε από εκδίκηση είτε λόγω έλλειψης σχεδίου για το τι θα γίνει με αυτούς.
Πού βρίσκονται τα πράγματα: Οι ελπίδες για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης των ομήρων έχουν επανειλημμένα διαψευστεί από την αποτυχία των διαπραγματεύσεων.
Οι συνομιλίες έχουν προς το παρόν βαλτώσει, με το Ισραήλ και τη Χαμάς να αλληλοκατηγορούνται για το αδιέξοδο. Ο πρωθυπουργός του Κατάρ, ένας από τους βασικούς διαμεσολαβητές στις συνομιλίες, δήλωσε την Τετάρτη ότι δεν υπήρξαν διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία ομηρίας και κατάπαυσης του πυρός εδώ και σχεδόν ένα μήνα.
Αν και η εξάλειψη της Χαμάς ως πολιτική και διοικητική δύναμη στον παλαιστινιακό θύλακα παραμένει ακόμα ανοιχτό μέτωπο, με τα ερωτηματικά να παραμένουν για το πότε και το γιατί ο Νετανιάχου θα θελήσει να τελειώσει ή να παρατείνει τον πόλεμο.
Τα σενάρια για το ποιος θα διαδεχθεί τον Σινουάρ;
Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών προσπαθούσαν το πρωί της Πέμπτης να επικαιροποιήσουν τις εκτιμήσεις τους σχετικά με το ποιος είναι πιθανό να διαδεχθεί τον αρχηγό της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ.
Αμερικανοί αξιωματούχοι ήλπιζαν εδώ και καιρό ότι η δολοφονία του Σινουάρ θα έδινε στο Ισραήλ το πολιτικό άνοιγμα που χρειαζόταν για να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός. Αλλά το ποιος θα τον διαδεχθεί, δήλωσαν πηγές, θα μπορούσε να έχει βαθύτατο αντίκτυπο στο κατά πόσον η Χαμάς θα είναι πρόθυμη να ξεκινήσει εκ νέου ουσιαστικές διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ για την παύση των μαχών και την απελευθέρωση των ομήρων.
Νυν και πρώην αξιωματούχοι των ΗΠΑ δήλωσαν ότι υπάρχουν αρκετοί πιθανοί διάδοχοι του σκιώδους Σινουάρ, ο οποίος για περισσότερο από ένα χρόνο ήταν η μοναδική φωνή εξουσίας στην οργάνωση.
Εάν ο Μοχάμεντ Σινουάρ - αδελφός του Γιαχία - αναλάβει τη διοίκηση, «οι διαπραγματεύσεις θα έχουν τελείως χαλάσει», δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος.
Ο Μοχάμεντ Σινουάρ, σύμφωνα με έναν πρώην αξιωματούχο, είναι «φτιαγμένος από το ίδιο σκληροπυρηνικό ύφασμα» με τον αδελφό του, για τον οποίο οι ΗΠΑ πίστευαν εδώ και καιρό ότι ήταν πρόθυμος να θυσιάσει Παλαιστίνιους πολίτες για να επιτύχει το όραμά του. Ο αδελφός του, Μοχάμεντ, έχει επιβλέψει το δίκτυο κατασκευής τούνελ της Χαμάς, σύμφωνα με έναν πρώην αξιωματούχο των ΗΠΑ.
«Αλλά με μεγάλο μέρος της ομάδας εξαντλημένο, η προτίμησή της μπορεί να είναι για έναν ξένο που μπορεί να είναι πιο πιθανό να διαπραγματευτεί», δήλωσε το πρόσωπο αυτό. Τον Ιούλιο, ανέφερε το CNN, ο Σινουάρ δεχόταν πιέσεις από τους δικούς του υπερεκτεταμένους διοικητές να σταματήσει την αιματοχυσία.