Η Νότια Αφρική όχι μόνο βρίσκεται αντιμέτωπη με το χειρότερο κύμα βίας, κοινωνικής αναταραχής και αναρχίας από το τέλος του απαρτχάιντ μετά τη φυλάκιση του πρώην προέδρου Τζέικομπ Ζούμα, αλλά βιώνει και ένα πρωτόγνωρο πολιτικό και κοινωνικό παράδοξο. Από τη μια, η απαίτηση ετών να μπει τέλος στην ενδημική διαφθορά - κοινός τόπος - κατά την περίοδο Ζούμα και από την άλλη οι έρευνες κατά του πρώην αρχηγού του ANC, πυροδότησαν τις αντιδράσεις.
Η 15μηνη φυλάκιση του Ζούμα, δεν επιβλήθηκε λόγω των πολλών σκανδάλων με τα οποία συνδέεται, αλλά για απείθεια προς το Συνταγματικό Δικαστήριο, λόγω άρνησης κατάθεσης, στο πλαίσιο έρευνας για διαφθορά κατά την εννεαετή παραμονή του στην εξουσία.
Στα τέλη της δεκαετίας του 2000 ο Ζούμα επιδόθηκε σε άκρατο λαϊκισμό προκειμένου να διαφοροποιηθεί από τον πρώην πρόεδρο και αρχηγό του ANC Τάμπο Μπέκι, που θεωρούνταν πολύ εξευγενισμένος και απόμακρος απέναντι στον λαό. Πόνταρε επίσης πολύ στην απογοήτευση της αριστερής πτέρυγας του κόμματος απέναντι στην εκκόλαψη μιας μαύρης αστικής τάξης, η οποία επιθυμούσε φιλελεύθερη διαχείριση της χώρας σε μια συγκυρία οικονομικής ανάπτυξης.
Ο Ζούμα, αντιθέτως, που υποσχόταν «ανακατανομή του πλούτου» και δημιουργία μισού εκατομμυρίου θέσεων εργασίας, όχι μόνο δεν κατάφερε να τηρήσει τις δεσμεύσεις του αλλά η χώρα υπέφερε από ενδημική διαφθορά και σκάνδαλα. Το μεγαλύτερο αφορά τις σχέσεις του Ζούμα με τους αδελφούς Γκούπτα, μια από τις πλουσιότερες επιχειρηματικές οικογένειες της Νότιας Αφρικής. Ο Ζούμα κατηγορήθηκε ότι τους επέτρεψε να επωφεληθούν από προσοδοφόρες κρατικές συμβάσεις και να επηρεάσουν κορυφαίους κρατικούς διορισμούς.
Η εκλογική απώλεια τριών μεγάλων πόλεων (Γιοχάνεσμπουργκ, Πρετόρια και Πορτ Ελίζαμπεθ) το 2016 ήχησε ως αυστηρή προειδοποίηση για το AΝC και άνοιξε τον δρόμο για την εξουσία στον μετριοπαθή Συρίλ Ραμαφόζα δυο χρόνια αργότερα. Το 2018, εκατομμύρια Νοτιοαφρικανοί από όλες τις κοινότητες, οι οποίοι ανησυχούσαν για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της κυριαρχίας του Ζούμα σε μια χώρα που αγωνίζεται ακόμα να ξεπεράσει πολλές από τις πιο επιβλαβείς κληρονομιές της προβληματικής ιστορίας της, βγήκαν στους δρόμους κάνοντας λόγο για μια «Άνοιξη του Σίριλ».
Παρόλα αυτά, οι υποστηρικτές του Ζούμα κυρίως στην περιοχή από όπου κατάγεται το Κουαζούλου Νατάλ, μέρος του συνδικαλιστικού κινήματος και στελέχη στις αγροτικές περιοχές παραμένουν πιστοί στον πρώην πρόεδρο, κάνοντας λόγο για «κατασκευασμένες κατηγορίες».
Όλα τα παραπάνω είναι αποτέλεσμα του γεγονότος ότι μετά το τέλος του απαρτχάιντ, το ANC μετατράπηκε σε μαζικό κόμμα που αριθμεί σήμερα 700.000 μέλη, παραμένοντας το χωνευτήρι των σημαντικότερων πολιτικών δυναμικών στη Νότια Αφρική. Με την ιστορική νομιμότητα που διαθέτει, αποτελεί ένα εχέγγυο σταθερότητας για μια από τις νεότερες αφρικανικές δημοκρατίες και, ταυτόχρονα, την κύρια αδυναμία της εξαιτίας της ηγεμονίας του.
