Μόλις μία βδομάδα μετά τις ασκήσεις ισορροπίας Σολτς στο Πεκίνο, σε μία επίσκεψη με ζητούμενο την «επανασύνδεση» του Βερολίνου με το μεγαλύτερο εμπορικό του εταίρο ακόμη και εν μέσω ανταλλαγής κατηγοριών για προστατευτισμό και αθέμιτο ανταγωνισμό, μία σειρά συλλήψεων φέρνει στο προσκήνιο τα πλοκάμια που έχει απλώσει το κινεζικό δικτύο κατασκοπείας στη Γερμανία και την Ευρώπη.
Με «όχημα» την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), οι κινεζικές μυστικές υπηρεσίες φέρονται να έχουν φθάσει μέχρι την «καρδιά» των ευρωπαϊκών θεσμών στις Βρυξέλλες. Η σύλληψη βοηθού πρωτοκλασάτου ευρωβουλευτή της AfD στη Δρέσδη, με την υποψία της κατασκοπείας υπέρ της Κίνας στο Ευρωκοινοβούλιο και επί γερμανικού εδάφους, ήταν το τελευταίο κρούσμα που ήλθε να επιβεβαιώσει τους φόβους για το βαθμό διείσδυσης κινεζικών συμφερόντων παραγόντων στην Ένωση.
Ένα 24ωρο νωρίτερα, είχαν συλληφθεί στο Ντίσελντορφ και στο Μπαντ Χόμπουργκ άλλοι τρεις Γερμανοί υπήκοοι που κατηγορούνται ότι συνεργάζονταν με τις κινεζικές μυστικές υπηρεσίες και, έχοντας στήσει εταιρείες-βιτρίνα στο πεδίο της επιστημονικής έρευνας, διαβίβαζαν στο Πεκίνο πληροφορίες για καινοτόμες τεχνολογίες που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για στρατιωτικούς σκοπούς, και συγκεκριμένα από το κινεζικό Πολεμικό Ναυτικό.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, την ίδια στιγμή, απαγγέλλονταν επίσημα κατηγορίες σε βάρος δύο Βρετανών που είχαν συλληφθεί πέρυσι για κατασκοπεία υπέρ της Κίνας -ο ένας εκ των οποίων, όπως και ο συλληφθείς στη Δρέσδη, είχε προσληφθεί ως συνεργάτης ερευνητής από την πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Κοινοτήτων Αλίσια Κερνς, και ήταν μέλος της αρμόδιας επιτροπής για την Κίνα.
Ο 29χρονος Κρίστοφερ Κας, πρώην εργαζόμενος στη Βουλή των Κοινοτήτων, και ο 32χρονος Κρίστοφερ Μπέρι κατηγορούνται πως στο διάστημα Δεκεμβρίου 2021-Φεβρουαρίου 2023 απέκτησαν, ηχογράφησαν και διαβίβασαν πληροφορίες «για σκοπό επιζήμιο για την ασφάλεια ή τα συμφέροντα του κράτους» στην Κίνα.
Για όλες της υποθέσεις, τις συλλήψεις στη Γερμανία και τις διώξεις στη Βρετανία, το Πεκίνο δηλώνει άγνοια και καταγγέλλει εκστρατεία δυσφήμησής του. «Προτρέπουμε τα σχετικά μέρη να σταματήσουν να διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις σχετικά με τη λεγόμενη ‘κινεζική απειλή κατασκοπείας’ και να σταματήσουν αυτή την αντι-κινεζική πολιτική χειραγώγησης και συκοφάντησης», δηλώνει ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ.
Οι συλλήψεις στην Γερμανία δεν θεωρείται ότι σχετίζονται άμεσα μεταξύ τους, όμως αντικατοπτρίζουν την αύξηση στις ευρείας κλίμακας επιχειρήσεις κατασκοπείας, κάτι για το οποίο έχουν εδώ και καιρό προειδοποιήσει αξιωματούχοι της κοινότητας των υπηρεσιών πληροφοριών, λέγοντας ότι επίκεντρο δεν είναι μόνο η πολιτική κατασκοπεία, αλλά και η συλλογή ευαίσθητων πληροφοριών που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για οικονομικούς ή στρατιωτικούς σκοπούς, όπως επισημαίνει η Deutsche Welle.
Ως προς την υπόθεση του Ευρωκοινοβουλίου, χαρακτηρίζεται «εξαιρετικά σοβαρή» από τις γερμανικές Αρχές. Ο συλληφθείς, Γερμανός υπήκοος κινεζικής καταγωγής, κατά πληροφορίες διαβίβαζε στην Κινεζική Κρατική Υπηρεσία Ασφαλείας (MSS) ευαίσθητες πληροφορίες, χωρίς να είναι γνωστή η ακριβής φύση τους. Ο Γιαν Τζ., που μετακινούνταν μεταξύ Βρυξελλών και Δρέσδης, φέρεται να κατασκόπευε και Κινέζους αντιφρονούντες που ζουν στη Γερμανία.
Πρόκειται για στενό, επίσημο συνεργάτη του επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου της AfD Μαξιμίλιαν Κρα, και αυτό είναι το δεύτερο σκάνδαλο στο οποίο ενέχεται ο ακροδεξιός ευρωβουλευτής αφότου κατηγορήθηκε ότι έλαβε χρήματα από μέσω δικτύου ρωσικής προπαγάνδας. Ο ίδιος ο Κρα είναι μέλος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου έχει εργαστεί ως σκιώδης εισηγητής για διάφορες γνωμοδοτήσεις σχετικά με συμφωνίες ΕΕ-Κίνας.
Στο παρελθόν, ο Μαξιμίλιαν Κρα φέρεται να διατηρούσε μία ασυνήθιστα στενή σχέση με την Κίνα για ακροδεξιό πολιτικό, αναφέρει το Euractiv. Ο βοηθός του, ο οποίος έχει τεθεί πλέον σε διαθεσιμότητα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, φέρεται να είχε προσεγγίσει τις γερμανικές αρχές πριν από δέκα χρόνια, με σκοπό να εργαστεί ως πληροφοριοδότης για λογαριασμό τους. Σύμφωνα με το γερμανικό δίκτυο ARD, η «πρόταση» απορρίφθηκε, καθώς θεωρήθηκε ότι μπορεί να είναι διπλός πράκτορας.
Το 2019, όταν ο Κρα εξελέγη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προσέλαβε τον υπάλληλο, καθώς ήδη γνωρίζονταν, σύμφωνα με την Die Zeit. Λίγο αργότερα, ο ευρωβουλευτής της γερμανικής Άκρας Δεξιάς επισκέφθηκε την Κίνα μαζί με το νέο του συνεργάτη. Η εφημερίδα αναφέρει ότι αυτή ήταν πιθανότατα η στιγμή κατά την οποία ο Γιαν Τζ. άρχισε να εργάζεται για τις κινεζικές μυστικές υπηρεσίες.
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ξεσπάσει «θύελλα», με τους Πρασίνους να μιλούν για «Chinagate» μετά το «Russiagate» (το χρηματοδοτούμενο από τη Μόσχα δίκτυο επιρροής με στόχο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που ήλθε πρόσφατα στο φως), καλώντας την πρόεδρο Ρομπέρτα Μέτσολα να προχωρήσει ταχύτατα σε έρευνα για επηρεασμό ευρωβουλευτών από ξένες δυνάμεις. Η ευρωομάδα των φιλελευθέρων Renew Europe επίσης καλεί σε «ταχεία δράση για την ενίσχυση του ελέγχου ασφαλείας του προσωπικού και την εγγύηση της ασφάλειας του Ευρωκοινοβουλίου». Στο Βερολίνο, η υπουργός Εσωτερικών, Νάνσι Φέζερ, δήλωσε ότι, εφόσον επιβεβαιωθεί, «τότε θα πρόκειται για μία επίθεση εκ των έσω κατά της ευρωπαϊκής Δημοκρατίας».
Σημειώνοντας τη χρονική στιγμή των συλλήψεων στη Γερμανία, μόλις μία εβδομάδα μετά το ταξίδι του Όλαφ Σολτς στο Πεκίνο, το πρακτορείο Bloomberg αναφέρει πως περιπλέκονται οι προσπάθειες των γεωπολιτικών αντιπάλων να πατήσουν το κουμπί της «επανεκκίνησης» στις διμερείς σχέσεις, εν μέσω του μπαράζ ερευνών της Κομισιόν για παράνομες κινεζικές κρατικές επιδοτήσεις.
Η Κίνα είναι «ταυτόχρονα εταίρος, ανταγωνιστής και συστημικός αντίπαλος», σύμφωνα με τη στρατηγική που συμφωνήθηκε από την τρικομματική κυβέρνηση συνασπισμού το περασμένο καλοκαίρι μετά από μακροχρόνιες διαβουλεύσεις. Όχι «αποσύνδεση», αλλά «ποιοτική συνεργασία» με την Κίνα ήταν το μήνυμα που κόμισε ο Όλαφ Σολτς στην τριήμερη επίσκεψη στο Πεκίνο, που ήλθε στη σκιά των καταγγελιών για αθέμιτο εμπορικό ανταγωνισμό, και ενώ ο ίδιος από κοινού με τον Εμανουέλ Μακρόν είχαν μιλήσει για την ανάγκη «εξισορρόπησης» των εμπορικών σχέσεων της Κίνας με την Ευρώπη.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση τελεί αν αναμονή της έκθεσης του πρώην προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Μάριο Ντράγκι όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα του ευρωπαϊκού μπλοκ. Επιφορτισμένος από την Κομισιόν να παραθέσει τις κατευθυντήριες γραμμές στις οποίες πρέπει να κινηθεί η ΕΕ, ο Ντράγκι έχει ήδη προαναγγείλει πως στην έκθεση, που αναμένεται να δημοσιευτεί τον Ιούνιο, θα καλεί σε «ριζικές αλλαγές» που σαφώς αγγίζουν (και) την πολιτική έναντι της Κίνας.
Όσον αφορά τη Βρετανία, στην πρόσφατη ανάληψη των ηνίων του υπουργείου Εξωτερικών από τον Ντέιβιντ Κάμερον ορισμένες πλευρές «έβλεπαν» μία λιγότερο ανταγωνιστική περίοδο στις σχέσεις Κίνας-Ηνωμένου Βασιλείου, δεδομένου ότι η θητεία του Κάμερον στην πρωθυπουργία είχε συνδεθεί με αυτό που ο ίδιος είχε αποκαλέσει «χρυσή εποχή» στις διμερείς σχέσεις. Ωστόσο, το Ηνωμένο Βασίλειο λαμβάνει τα δικά του μέτρα για να περιορίσει την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας, μεταξύ άλλων με τον περιορισμό των επίσημων θεωρήσεων εισόδου λόγω φόβων ότι το σύστημα χρησιμοποιείται για την «εισαγωγή» κατασκόπων.
