Η οικονομία θολώνει το άστρο του Πούτιν

Η οικονομία θολώνει το άστρο του Πούτιν

Του Γιώργου Παυλόπουλου

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει βάλει τη σφραγίδα του στην πορεία της μετασοβιετικής Ρωσίας. Παραλαμβάνοντας, το 2000, από τον Μπορίς Γιέλτσιν μια χώρα η οποία κυριολεκτικά παρέπαιε και είχε γίνει έρμαιο των νέων ολιγαρχών, οι οποίοι είχαν υφαρπάξει τον πλούτο της έναντι πινακίου φακής ή ακόμη και χωρίς να δώσουν ρούβλι, ενώ κανείς στον πλανήτη δεν της έδινε μεγάλη σημασία (κι αυτή που της έδινε οφειλόταν στο πυρηνικό της οπλοστάσιο), αναμφίβολα έχει καταφέρει πολλά μέχρι σήμερα.

Ανέκοψε την κατρακύλα, έβαλε τα πράγματα σε τάξη, οδήγησε την οικονομία στην ανάκαμψη εκμεταλλευόμενος κυρίως τον φυσικό πλούτο της χώρας, της ξανάδωσε λίγη από την παλιά της αίγλη, τόνωσε την εθνική περηφάνια των Ρώσων, σημείωσε μερικές σημαντικές γεωπολιτικές επιτυχίες (όπως με τον πόλεμο της Γεωργίας, την προσάρτηση της Κριμαίας και την επικράτηση στη Συρία), ενώ έφτασε και στο σημείο να θεωρείται ικανός ακόμη και να επηρεάσει την εκλογή του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών!

Πρόκειται για μια επίδοση διόλου άσχημη, η οποία χάρισε στον Πούτιν την απόλυτη πολιτική κυριαρχία εντός συνόρων -με τη βοήθεια, φυσικά, του «βαθέος κράτους» (του οποίου αποτελεί γέννημα-θρέμμα), αλλά και της αμείλικτης καταστολής όλων των αντιπάλων του, κάθε φορά που τολμούσαν να... σηκώσουν κεφάλι.

Προφανώς, ο Πούτιν δεν συγκαταλέγεται στους... εραστές της δημοκρατίας. Τα παραπτώματά του, όμως, γίνονταν τα προηγούμενα 20 χρόνια ανεκτά από τους συμπολίτες του, διότι θεωρούσαν ότι κέρδιζαν κάτι πιο πολύτιμο θυσιάζοντας κάποια από τα δικαιώματά τους: Μια καλύτερη ζωή και μια Ρωσία που μετρά περισσότερο στον κόσμο. Γι'' αυτό και του διασφάλιζαν άνετες εκλογικές νίκες όλα αυτά τα χρόνια και διαδοχικές θητείες ως προέδρου και (στο ενδιάμεσο) ως πρωθυπουργού.

Μήπως, όμως, όλα αυτά φτάνουν πλέον στο τέλος τους; Μήπως οι πρόσφατες αποφάσεις για αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και του φόρου προστιθέμενες αξίας (προκειμένου να αντιμετωπιστεί η «τρύπα» στον προϋπολογισμό) έχουν κοστίσει ακριβά στον πάλαι ποτέ πανίσχυρο πρόεδρο;

Μήπως, δηλαδή, ο Πούτιν έχει προσφέρει ό,τι είχε να προσφέρει, έχει αρχίσει να κουράζει τους συμπατριώτες του και ο πολιτικός του κύκλος πλησιάζει στο τέλος του; Και μήπως αυτό επιταχυνθεί στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι οιωνοί που προβλέπουν ότι έρχεται νέα παγκόσμια οικονομική κρίση;

Η τελευταία δημοσκόπηση, που διεξήχθη από την εταιρία Public Opinion Research Centre, μας κάνει να πιστεύουμε πως κάτι τέτοιο είναι πιθανό να συμβαίνει. Κι αυτό διότι σύμφωνα με τα ευρήματα της παραπάνω έρευνας, η εμπιστοσύνη των Ρώσων στον Πούτιν έχει υποχωρήσει στο 33,4%, που είναι και το χαμηλότερο επίπεδο από το 2006 -όταν ακόμη δεν είχαν γίνει πλήρως ορατά τα αποτελέσματα της διακυβέρνησής του. Πρόκειται για ένα ποσοστό που προκαλεί τουλάχιστον προβληματισμό, εάν αναλογιστεί κανείς ότι το 2015, αμέσως μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, βρισκόταν στο 71%, ενώ στις περυσινές προεδρικές εκλογές ήταν στο 55,3%.

Προφανώς, δεν είναι όλα... μαύρα για τον πρόεδρο της Ρωσίας. Για παράδειγμα, το 60% των συμπολιτών του δηλώνουν ότι εγκρίνουν την πολιτική του - ανεξαρτήτως από το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς δεν του έχουν εμπιστοσύνη. Πρόκειται για ένα δίχως άλλο εξαιρετικά υψηλό ποσοστό, έστω κι αν έχει υποχωρήσει σημαντικά από το 90% που είχε βρεθεί τα προηγούμενα χρόνια.

Επίσης – κάτι για το οποίο και ο ίδιος έχει φροντίσει συστηματικά... – ο Πούτιν μοιάζει να μην έχει ουσιαστικά αντίπαλο αυτή τη στιγμή, κάτι που σημαίνει πως κανείς δεν είναι σε θέση να εκμεταλλευτεί άμεσα την διαφαινόμενη κάμψη του. Ακόμη και ανάμεσα στους στενούς του συνεργάτες, σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση, οι υπουργοί Άμυνας και Εξωτερικών, Σεργκέι Σόιγκου και Σεργκέι Λαβρόφ, βλέπουν να τους εμπιστεύονται μόλις το 13,7& και το 9,3% των Ρώσων αντιστοίχως.

Παρ'' όλα αυτά και παρά το γεγονός ότι οι επόμενες προεδρικές εκλογές απέχουν αρκετά (επισήμως το 2024), ο Πούτιν και το επιτελείο του είναι υποχρεωμένοι να αρχίσουν να σκέφτονται σοβαρά το ζήτημα της διαδοχής. Μαζί, φυσικά, με τα μέτρα που θα λάβουν ώστε να μην ξεφυτρώσει κάποιος... ανεπιθύμητος, εκτός σχεδιασμού και από εκεί που δεν το περιμένουν.

Η ομάδα των «σιλόβικι» έχει μπόλικη δουλειά μπροστά της.