Η ολική επαναφορά των εθνικιστών στην Βόρεια Μακεδονία

Η ολική επαναφορά των εθνικιστών στην Βόρεια Μακεδονία

Η πρόταση μομφής στην κυβέρνηση Ζάεφ και η προοπτική της πολιτικής αλλαγής στη Βόρεια Μακεδονία θα εντείνει τη ρευστότητα στη γειτονική χώρα, εν μέσω οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Οι συνέπειες βέβαια έχουν ευρύτερο γεωπολιτικό αντίκτυπο, αγγίζοντας τα Βαλκάνια, την Ελλάδα αλλά και τον ευρύτερο περίγυρο.

Η κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού του Ζόραν Ζάεφ δεν δείχνει μόνο την αποδυνάμωση του σοσιαλδημοκράτη ηγέτη, στον οποίο οι Βρυξέλλες είχαν επενδύσει πολλά. Η εναπόθεση όλων των δικών του ελπίδων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη στήριξη της δεν απέδωσε καρπούς για τον Ζάεφ. Εσωτερικά, το σοσιαλδημοκρατικό του ιδεολόγημα αποδείχθηκε αδύναμο για να συγκινήσει το εκλογικό ακροατήριο του. Οι συγκυρίες των δύσκολων σχέσεων του με τα αλβανικά κόμματα ήταν μόνο η αφορμή για τις σημερινές εξελίξεις.


Οι αδυναμίες του πολιτικού συστήματος της γειτονικής χώρας είναι φανερές πλέον ωστόσο και αποδεικνύεται από τη διαδικασία κυβερνητικής αλλαγής που παρατηρούμε. Η κρίση απεικονίζει το αρχικό στάδιο ωρίμανσης που βρίσκεται ακόμα το πολιτικό σύστημα της χώρα. Το είχαμε δει άλλωστε όλο το προηγούμενο διάστημα σχέση με την Ελλάδα αλλά και με τη Βουλγαρία, όσο κι αν τα εθνικιστικά παραληρήματα αφθονούν εκεί. Το δημοσίευμα της εφημερίδας “Nova Makedonija” που αναφέρεται σε τροποποίηση της Συμφωνίας των Πρεσπών για την αναγνώριση και προστασία μίας «μακεδονικής» μειονότητας στην Ελλάδα είναι ενδεικτικό του κλίματος που επικρατεί στην πολιτική σκηνή σήμερα.


Η διαμάχη με τη Βουλγαρία, για το ζήτημα της γλώσσας κυρίως, αποτελεί μία σταθερά πλέον για τους εθνικιστές στη Βόρεια Μακεδονία. Για αυτό τον λόγο άλλωστε η προσέγγιση των εθνικιστών της γειτονικής χώρας απέναντι και στην Ελλάδα ενδεχομένως να έχει κοινά στοιχεία. Ωστόσο στην περίπτωση της Ελλάδας, η Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί ένα ανάχωμα σε αυτές τις προσπάθειες, καθώς τα Σκόπια έχουν απεμπολήσει τις αιτιάσεις τους περί «μακεδονικής» εθνότητας και θα δυσκολευθούν πολύ ώστε να βρουν κάποιο πάτημα.


Η ολική επαναφορά του εθνικιστικού VMRO στην πολιτική κονίστρα της γειτονικής αναμένεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στα Βαλκάνια. Οι δηλώσεις του Χρίστιαν Μίτσκοσκι πως θα αποδεχθεί τη Συμφωνία των Πρεσπών αλλά δεν θα χρησιμοποιεί το πρόθεμα «Βόρεια» ο ίδιος είναι ενδεικτική της πολιτικής που σκοπεύει να ακολουθήσει. Παράλληλα με την περισσότερο στιβαρή κριτική στην κυβέρνηση για την αδυναμία εκπλήρωσης της ενταξιακής πορείας της χώρας, οι εθνικιστές αναμένεται να προκαλέσουν νέες αναταράξεις με αυτή την αναθεωρητική ρητορική.


Δεν θα πρέπει κανείς να αμελήσει τον γεωπολιτικό αντίκτυπο που μπορεί να έχει αυτή η στροφή. Η Ρωσία αναμένεται να εμπλακεί περισσότερο στην έξαρση του εθνικισμού στα Βαλκάνια, θέτοντας τη γειτονική χώρα στο προσκήνιο. Όλο αυτό το διάστημα η Μόσχα είχε κατευθύνει τις δυνάμεις σε άλλες χώρες, όπως η Βοσνία και η Σερβία. Όμως, η αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ενσωματώσει τη χώρα σε μία μόνιμη τροχιά γύρω της δίνει πλέον νέες ευκαιρίες για όσους θέλουν να της εκμεταλλευθούν. Μία τέτοια εξέλιξη βέβαια δεν αφήνει καθόλου αδιάφορες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η αντίδραση τους αναμένεται με ενδιαφέρον.