Η ψηφιακή αναμέτρηση Μπάιντεν-Πούτιν με φόντο τις συνθήκες ψυχρού πολέμου στην Ουκρανία

Η ψηφιακή αναμέτρηση Μπάιντεν-Πούτιν με φόντο τις συνθήκες ψυχρού πολέμου στην Ουκρανία

Η ψηφιακή συνάντηση μεταξύ των προέδρων ΗΠΑ και Ρωσίας αναμένεται να μειώσει την ένταση που έχει συσσωρευτεί στα ρωσοουκρανικά σύνορα. Ωστόσο, το ζήτημα είναι περισσότερο σύνθετο καθώς πέρα από τα αντικρουόμενα συμφέροντα και στοχεύσεις των δύο πλευρών, οι εξελίξεις ενδέχεται να έχουν αναπτύξει τη δική τους δυναμική.

Η παρουσία δεκάδων χιλιάδων στρατιωτών και αρμάτων μάχης της Ρωσίας στα ουκρανικά σύνορα έχει σημάνει κόκκινο συναγερμό, όχι μόνο στο Κίεβο, αλλά και σε όλη τη Δύση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ιδιαίτερα επί προεδρίας Μπάιντεν, δεν είναι πλέον διατεθειμένες, ιδιαίτερα να δεχθούν την επικυριαρχία της Ρωσίας σε μία τόσο κομβική χώρα, τόσο πολιτικοοικονομικά όσο και γεωενεργειακά.

Η περίπτωση της ρωσικής εισβολής στην Κριμαία είναι άλλωστε πολύ πρόσφατη για τη Δύση. Το σενάριο της ρωσικής επέμβασης στα διαφιλονικούμενα εδάφη της Ουκρανίας στο ανατολικό Ντονμπάς, που θα βελτιώσει την πρόσβαση της στην κατεχόμενη χερσόνησο της Κριμαίας είναι υπαρκτό, αν και η Μόσχα αρνείται πως θα προχωρήσει σε κάποια εισβολή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες βέβαια δυσκολεύονται να πειστούν για τις ρωσικές προθέσεις, όταν υπάρχουν σύμφωνα με αναφορές 175.000 Ρώσοι στρατιώτες στα ουκρανικά σύνορα.

Για τη Ρωσία είναι πολύ δύσκολο να δεχθεί πως μπορεί να υπάρξει μία ανεξάρτητη, ή και υποστηριζόμενη από τη Δύση, Ουκρανία που θα μπορεί να αντισταθεί στις επιταγές της. Το μέσο για την αντίσταση στη ρωσική επικυριαρχία ουσιαστικά είναι η επέκταση του νατοϊκού εξοπλισμού προς το Κίεβο, μία εξέλιξη που η Μόσχα θέλει να αποτρέψει πάση θυσία. Ο φόβος του Κρεμλίνου είναι πως η εγκατάσταση νατοϊκών εγκαταστάσεων στην Ουκρανία σε συνδυασμό με τον συνεχιζόμενο εξοπλισμό θα καταστήσουν αναπόφευκτη την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.

Ο έμπειρος Τζο Μπάιντεν θα βρει τον τρόπο να δείξει πως δεν σκοπεύει να πιέσει για να αναβαθμιστεί η πιθανότητα ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως μπορεί να καλύψει τις απαιτήσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν για νομικές δεσμεύσεις για τη μελλοντική σχέση της Ουκρανίας με τη Βορειοατλαντική Συμμαχία.

Η ανάδειξη του ζητήματος της Ουκρανίας στις αμερικανορωσικές σχέσεις έχει αυξήσει το πολιτικό διακύβευμα στο εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών. Η σκληρή στάση απέναντι στη Ρωσία άλλωστε παραδοσιακά συχνά ενισχύει τη δημοτικότητα του εκάστοτε Αμερικανού προέδρου. Αρκετές φωνές στο Κογκρέσο ζητούν ακόμα σκληρότερη στάση απέναντι στη Ρωσία από πλευράς Μπάιντεν, δεδομένων των ρωσικών στοχεύσεων στην Ουκρανία. Η παρεμπόδιση της ενεργειακής σύνδεσης της Ρωσίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2 που θα διέρχεται από την Ουκρανία, αποτελεί προμετωπίδα αυτών των πιέσεων στο εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών.

Κατά συνέπεια, η βιντεοκλήση της Τρίτης μεταξύ των δύο επικεφαλής ΗΠΑ και Ρωσίας αποκτά νέες διαστάσεις. Ο Μπάιντεν πλέον αναμένεται να προειδοποιήσει τον ομόλογό του πως η Ρωσία θα υποστεί σοβαρές οικονομικές συνέπειες στην περίπτωση μιας εισβολής στην Ουκρανία. Το πώς θα αντιδράσει ο Πούτιν σε απευθείας απειλές για κυρώσεις παραμένει άγνωστο. Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως πως στο ζήτημα της Ουκρανίας, η Μόσχα είναι εκείνη που αισθάνεται πως είναι ο ισχυρός παίκτης, προς το παρών τουλάχιστον.