Η Ρωσία δεν μπορεί να επιτρέψει να χάσει την εξουσία ο Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία και, ακόμη λιγότερο, να εγκαταλείψει τις δύο στρατιωτικές βάσεις της στη χώρα αυτή, όμως τα μέσα που μπορεί να διαθέσει είναι περιορισμένα, σύμφωνα με τους αναλυτές, όπως και οι επιλογές της για να στηρίξει τον σύμμαχό της.
Η Μόσχα, όπως έγινε και με τη Δαμασκό, την Τεχεράνη και την Άγκυρα, αιφνιδιάστηκε από την επίθεση των τζιχαντιστών, οι οποίοι προελαύνουν και απειλούν τη Χομς, μια στρατηγικής σημασίας πόλη στον δρόμο τους προς τη συριακή πρωτεύουσα. Ο ρόλος που διαδραματίζουν οι Ρώσοι, που ήταν βασικός κατά τα πρώτα χρόνια του εμφυλίου, είναι τώρα αποδυναμωμένος ενώ το Ιράν, που επίσης στηρίζει έμπρακτα τον Σύρο ηγέτη, αντιμετωπίζει δυσκολίες.
Από το 1971 η Μόσχα έχει στη Συρία μια ναυτική βάση, στην πόλη Ταρτούς της Μεσογείου. Οι εγκαταστάσεις αυτές είναι κρίσιμες για τον ανεφοδιασμό και την επισκευή των ρωσικών πολεμικών πλοίων. Το 2015 οι Ρώσοι πρόσθεσαν άλλη μια βάση, αεροπορική, στο Χμεϊμίμ, λίγο βορειότερα.
Σύμφωνα με τον Πιερ Ραζού, διευθυντή του Μεσογειακού Ιδρύματος Στρατηγικών Μελετών (FMES), στα τέλη Ιουλίου οι Ρώσοι διέθεταν στη Συρία 22 μαχητικά αεροσκάφη, καμιά 15αριά επιθετικά ελικόπτερα και μη επανδρωμένα αεροσκάφη, 4.000 στρατιώτες και 3.000 μισθοφόρους, μετά την αποστολή ενισχύσεων στην Ουκρανία. Οι δυνάμεις αυτές όμως είναι διάσπαρτες: από τα παράλια μέχρι τα σύνορα με την Τουρκία κοντά στο Κομπάνι, τη Τζαραμπλούς και το Καμεσλί, καθώς και στη Ράκα και την Παλμύρα, κοντά στη Δαμασκό.
Εάν θέλουν να πολεμήσουν τη Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ, θα πρέπει να αποσυρθούν από ορισμένες θέσεις κλειδιά, τις οποίες όμως δεν θέλουν να αφήσουν στους Αμερικανούς, τους Ιρανούς ή τους Τούρκους, που διαθέτουν επίσης δυνάμεις στην περιοχή.
Οι αντάρτες, που πολλοί θεωρούσαν ότι είχαν ηττηθεί οριστικά, στοχεύουν πλέον τη Δαμασκό. Και αρχίζουν να αποκόπτουν τις ρωσικές βάσεις από τις δυνάμεις του συριακού καθεστώτος.
«Οι Ρώσοι αρχίζουν να φοβούνται για τις βάσεις τους, τις οποίες θέλουν οπωσδήποτε να κρατήσουν», είπε ο Νταβίντ Ριγκουλέ-Ροζ, του Ινστιτούτου Διεθνών και Στρατηγικών Σχέσεων (IRIS).
Λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δεν μπορεί να διαθέσει ούτε στρατιώτες, ούτε εξοπλισμό στον Άσαντ. «Τα ελαττώματα στη στρατηγική της Μόσχας φανερώθηκαν», σχολίασε η αναλύτρια Νικόλ Γκραζέφσκι.
Απομένουν οι μισθοφόροι. Το Africa Corps, που συγκεντρώνει τις ιδιωτικές ρωσικές στρατιωτικές εταιρείες στην αφρικανική ήπειρο μετά τη διάλυση της Βάγκνερ, θα μπορούσε να κινητοποιηθεί. Ο Λίαμ Καρ, του αμερικανικού ινστιτούτου ΑΕΙ, ανέφερε, επικαλούμενος πολλές πηγές, ότι μέχρι πρόσφατα βρίσκονταν στη Λιβύη 1.800 Ρώσοι μισθοφόροι. Αυτοί οι άνδρες είναι στην καλύτερη θέση για να πάνε γρήγορα στη Συρία, χωρίς να χρειαστεί να αποσυρθούν πόροι από την Ουκρανία ή το Σάχελ, είπε, σημειώνοντας ότι έχουν στη διάθεσή τους πυροβολικό και άρματα Τα-72.
Όμως το Κρεμλίνο παίζει ταυτόχρονα και το χαρτί της διπλωματίας. Ο Πούτιν συνομίλησε την Τετάρτη με τον Τούρκο ομόλογό του, τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος στηρίζει ένα μέρος των ανταρτών. Συμφώνησαν να συνεχίσουν τις επαφές τους για την αποκλιμάκωση της κρίσης και τόνισαν ότι είναι «κρίσιμης σημασίας» ο «στενός συντονισμός» της Ρωσίας με την Τουρκία και το Ιράν «για την εξομάλυνση της κατάστασης στη Συρία».
Ο Πιερ Ραζού είπε ότι «βραχυπρόθεσμα οι ρωσικές επιλογές είναι περιορισμένες» και για αυτό το Κρεμλίνο επιδιώκει να κερδίσει χρόνο.
Για τον Νταβίντ Ριγκουλέ-Ροζ, ο Ερντογάν, επισήμως, δεν επιθυμεί την πτώση του Άσαντ. «Το ερώτημα είναι αν μπορεί να ‘κρατήσει τα σκυλιά του’», συνόψισε, αναφερόμενος στους συμμάχους της Άγκυρας που εμπλέκονται στον πόλεμο στη Συρία.
Ορισμένοι αναλυτές διαβεβαιώνουν ότι η Μόσχα πιέζει για μια σύνοδο Συρίας-Τουρκίας. «Η Ρωσία δεν είναι έτοιμη να χάσει. Ο Άσαντ μπορεί να ηττηθεί, όχι όμως και η Ρωσία. Για τους Ρώσους, θα ήταν ίσως ευκολότερο να συνάψει οποιοσδήποτε μια συμφωνία με την Τουρκία», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ρώσος πολιτικός αναλυτής Κονσταντίν Καλάτσεφ.
Εν αναμονή, οι Ρώσοι πολίτες έλαβαν την Παρασκευή το μήνυμα να εγκαταλείψουν τη Συρία.
