Η Τουρκία και το ψευδοκράτος εργαλειοποιούν την καθυστέρηση της κυπριακής πλευράς, ως προς την τελική απόφαση για την συμμετοχή στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης με Ισραήλ και Ελλάδα, και εισηγούνται να επιλεγεί ως πιο συμφέρουσα και πιο λογική η σύνδεση των ελευθέρων περιοχών της Κύπρου με την Τουρκία.
Σε σύσκεψη που είχαν την Παρασκευή στην κατεχόμενη πλευρά της Λευκωσίας αντιπροσωπείες της Τουρκίας και του ψευδοκράτους υπό τον αντιπρόεδρο της Τουρκίας, Τζεβντέτ Γιλμάζ, και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ, δεν υπήρξε καμία αιχμή για παρεμπόδιση της υλοποίησης του Great Sea Interconnector.
Στις δηλώσεις του, ο Ερσίν Τατάρ χαρακτήρισε την ηλεκτρική διασύνδεση του ψευδοκράτους με την Τουρκία μέσω αμφίδρομου καλωδίου ως έργο πολύ σημαντικό για το μέλλον του νησιού, καθώς παρέχει τη δυνατότητα για περαιτέρω διασύνδεση με την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του διασυνδεδεμένου συστήματος της Τουρκίας.
«Έκανα» είπε «μια πρόταση στη νότια Κύπρο (Κυπριακή Δημοκρατίας) μέσω του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ την 1η Ιουλίου 2022. Ας υλοποιήσουμε αυτό το έργο του καλωδίου μαζί με τη συνεργασία των δύο κρατών (Κυπριακής Δημοκρατίας – ψευδοκράτους).
Ο βορράς και ο νότος της Κύπρου είναι ήδη διασυνδεδεμένοι. Επομένως, συζητήσαμε ξανά ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό για εμάς να συνδέσουμε τόσο τη βόρεια Κύπρο όσο και τη νότια Κύπρο με τις υφιστάμενες γραμμές μεταφοράς της Τουρκικής Δημοκρατίας και τις διασυνδεδεμένες γραμμές της Τουρκικής Δημοκρατίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου το νησί να φτάσει σε μια ριζική λύση και να δώσει μια βιώσιμη διάσταση στο ενεργειακό ζήτημα».
Λέγοντας ότι το θέμα του Great Sea Interconnector βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο λόγω των τεχνικών δυσκολιών (μεγάλο βάθος και απόσταση), ο Τατάρ ανέφερε ότι η Τουρκία απέχει μόλις 60 χιλιόμετρα από τη Κύπρο και το βάθος της θάλασσας είναι μόλις χίλια μέτρα κι επομένως η σύνδεση με το διασυνδεδεμένο σύστημα μέσω της Τουρκίας είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό και σωστό έργο για το μέλλον αυτού του νησιού.
Ο Τούρκος Αντιπρόεδρος Τζεβντέτ Γιλμάζ είπε ότι πρέπει να προσεγγιστεί με ενιαίο τρόπο η παραγωγή, η μεταφορά και η διανομή του ηλεκτρισμού και πρόσθεσε ότι με τον Τατάρ στάθηκαν με έμφαση στο γεγονός ότι η σύνδεση ανάμεσα στην Τουρκία και την κατεχόμενη περιοχή της Κύπρου με υποθαλάσσιο καλώδιο διπλής κατεύθυνσης ουσιαστικά δημιουργεί ευκαιρία για ολόκληρο το νησί. Συνέχισε υποστηρίζοντας τα εξής:
«Το λογικό είναι η ενοποίηση της Κύπρου ως ενιαίο σύνολο με την Ευρώπη και τον κόσμο μέσω Τουρκίας με χαμηλό κόστος που είναι πολύ πιο σωστό από τεχνικής άποψης. Το έχει αναφέρει εδώ ως έκκληση και ο κ. «πρόεδρος» (Ερσίν Τατάρ). Αυτό είναι το σωστό. Θέλω και εγώ να αναφέρω ότι δεν έχει νόημα να επιχειρείται η κατεύθυνση προς άλλα μέρη για πολιτικούς λόγους. Υπάρχει ένα πρωτόκολλο που υπογράψαμε με τον κ. «πρωθυπουργό» (Ουνάλ Ουστέλ) στην Άγκυρα, στο θέμα του καλωδίου, του ηλεκτρισμού, το ηλεκτρισμού με καλώδιο. Το παρακολουθούμε από κοντά αυτό. Αυτά είναι έργα πολύ μεγάλων διαστάσεων. Αντιλαμβάνεστε ότι είναι έργα που έχουν τεχνική διάσταση, νομική διάσταση, διάσταση διεθνών σχέσεων, πολλές διαστάσεις. Παίρνει λίγο χρόνο να καταλήξουν, όμως είμαστε αποφασισμένοι σε αυτό το θέμα. Άλλωστε, έχουμε θέσει επί τάπητος την πολιτική μας βούληση σε αυτό το θέμα. Θα ολοκληρώσουμε το συντομότερο τις εργασίες και θα κάνουμε τα απαραίτητα βήματα το προσεχές διάστημα πρώτα ο Θεός».
Επιμένουν στη λύση δυο κρατών
Για το Κυπριακό, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης αναφέρθηκε στην πολιτική για «δύο κράτη», που ακολουθεί από την εκλογή του και υποστήριξε ότι έχει την πλήρη στήριξη της Τουρκίας «για να διασφαλίσει ότι οι αμοιβαίες σχέσεις σε μια λύση δύο κρατών θα είναι βιώσιμες και για τους Τουρκοκύπριους και για τους Ελληνοκύπριους στο νησί, δίκαιες, διαρκείς και πραγματικά επωφελείς και για τους δύο λαούς», κατά την έκφρασή του.
Επανέλαβε ότι κοινό έδαφος για διαπραγματεύσεις θα μπορούσε να βρεθεί «μόνο με επιβεβαίωση της κυριαρχικής ισότητας και του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος» των Τουρκοκυπρίων και πρόσθεσε: «Θεού θέλοντος, θα μεταβώ στη Νέα Υόρκη στις 22 Σεπτεμβρίου και θα θέσω τα θέματα αυτά εκ νέου στην ημερήσια διάταξη στη διμερή συνάντηση που θα έχω με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ». Η αναφορά σε διμερή συνάντηση ουσιαστικά δίνει μήνυμα πως ο Τουρκοκύπριος ηγέτης θα απορρίψει πρόταση του ΓΓ του ΟΗΕ για τριμερή συνάντηση με την συμμετοχή και του Κύπριου Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη.
Ο Τούρκος Αντιπρόεδρος χαρακτήρισε πολύ ορθή και δίκαιη την πολιτική στάση που επιδεικνύει ο Τουρκοκύπριος ηγέτης . «Επιδεικνύει» είπε ο Γιλμάζ, αναφερόμενος στον Τατάρ «μια στάση σε αρμονία με τις πραγματικότητες στο νησί. Είδαμε όλοι μαζί ότι εδώ και χρόνια δεν παρήγαγαν λύση οι προσεγγίσεις που δεν ήταν σε αρμονία με τις πραγματικότητες στο νησί. Ξέρουμε ότι δεν έχει νόημα να δοκιμάζονται ξανά και ξανά προσεγγίσεις που δοκιμάστηκαν και δεν οδήγησαν σε λύση. Αν θα υπάρξει λύση, πρέπει να είναι μια λύση που βλέπει την πραγματικότητα των δύο κρατών σε αυτό το νησί, πρέπει να είναι μια προσέγγιση που αποδέχεται την ισότητα των δύο πλευρών. Όλα αυτά τα λέει με τον καλύτερο τρόπο ο κ. Τατάρ. Και εμείς ως Τουρκία στηρίζουμε πλήρως την προσέγγιση του κ. Τατάρ σε αυτό το θέμα και θέλω να αναφέρω από εδώ ότι σκεφτόμαστε προς την ίδια κατεύθυνση.
Ό,τι θέλουν ας λένε οι άλλοι, εδώ και 50 χρόνια υπάρχει ηρεμία σε αυτό το νησί, υπάρχει ένα κλίμα ασφάλειας. Και ο λόγος γι’ αυτό είναι η ευτυχισμένη ειρηνευτική επιχείρηση που έγινε πριν 50 χρόνια. […] Αν δεν γινόταν με τι εικόνα θα ήμασταν αντιμέτωποι σήμερα; Ιδού μας το δείχνουν αυτό όσα συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή. Πραγματικά ευτυχώς, υπάρχει ένα κλίμα ηρεμίας τόσο στην τουρκική πλευρά όσο και στην ελληνική πλευρά στο νησί. Με αυτή την έννοια, δεν βιώνεται πρόβλημα ασφάλειας. Θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρξει μια λύση που λαμβάνει ως βάση αυτή ακριβώς την πραγματικότητα».
