Η ΕΕ θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο έκδοσης κοινού χρέους για τη χρηματοδότηση σημαντικών επενδύσεων στην αεράμυνα, ώστε να προστατεύσει καλύτερα τον εναέριο χώρο της από πιθανά ρωσικά πλήγματα, σύμφωνα με νέα έκθεση του Ινστιτούτο Bruegel.
«Η Ρωσία έχει αυξήσει σημαντικά την παραγωγή υπερηχητικών πυραύλων, πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών, ενώ οι ευρωπαϊκές ικανότητες αεράμυνας παραμένουν αποσπασματικές με μικρή βελτίωση στην κάλυψη τα τελευταία χρόνια», υπογραμμίζει η πιο γνωστή δεξαμενή σκέψης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όπως αναφέρει η άμυνα έναντι εναέριων απειλών αποτελεί «κλασικό ευρωπαϊκό κοινό αγαθό». Καμία χώρα από μόνη της δεν μπορεί να το διαθέτει ολοκληρωμένα συστήματα αεράμυνας, τονίζοντας ότι το μεγάλο κόστος της προμήθειας αντιαεροπορικών και αντιβαλλιστικών συστημάτων καθιστά τέτοιες επενδύσεις ανέφικτες για πολλά ευρωπαϊκά κράτη, ή τα αναγκάζει να διαθέσουν ανεπαρκείς πόρους, ειδικά στο πλαίσιο των αυστηρών δημοσιονομικών κανόνων και περιορισμών που υφίστανται στη Γηραιά Ήπειρο.
Η κοινή χρηματοδότηση της ΕΕ για τη δημιουργία μεγαλύτερων δυνατοτήτων αεράμυνας θα ήταν επομένως δικαιολογημένη και θα συμβάλει στη διασφάλιση της ταχείας και επαρκούς αντιμετώπισης κάθε είδους ιπτάμενη απειλή, όπως πυραύλους, αεροσκάφη και drones.
Η χρηματοδότηση του χρέους θα ήταν οικονομικά δικαιολογημένη καθώς τα συστήματα αεράμυνας, όπως το Patriot και το IRIS-T, συνεπάγονται μεγάλο αρχικό κόστος, ενώ η κοινή έκδοση χρέους θα επιτρέψει την εξομάλυνση του κόστους της επένδυσης για μεγαλύτερες περιόδους.
Στην έκθεση σημειώνεται ότι καλύπτεται από τις ευρωπαϊκές συνθήκες και μπορεί να αντιμετωπιστεί ως μία έκτακτη ανάγκη, όπως συνέβη στην περίπτωση της πανδημίας, όταν οι «27» αποφάσισαν τη σύσταση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Επισημαίνει ακόμα ότι η λύση της χρηματοδότησης μέσω χρέους είναι «οικονομικά δικαιολογημένη», καθώς κατ’ αυτόν τον τρόπο η μεγάλη και εμπροσθοβαρής εξοπλιστική δαπάνη εξοφλείται σταδιακά, σε βάθος χρόνου, ενώ οι καρποί της θα είναι ήδη ορατοί.
Η έκθεση ουσιαστικά στηρίζει την πρόταση του Κυριάκου Μητσοτάκη ο οποίος σε κοινή επιστολή του, με τον ομόλογό του της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ, προς τη φον ντερ Λάιεν ζητούσε τη δημιουργία ευρωπαϊκής αντιαεροπορικής ασπίδας
Στην επιστολή τους, οι δύο πρωθυπουργοί πρότειναν η ασπίδα να προστατεύει την Ευρώπη από εχθρικά αεροσκάφη, πυραύλους και drones, ενώ τονίζουν ότι η έγκριση ενός τέτοιου έργου σε ευρωπαϊκό επίπεδο να έστελνε ένα σαφές μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση για την αποφασιστικότητα της Γηραιάς Ηπείρου να υπερασπιστεί τον εαυτό της.
Ακόμα οι δύο ηγέτες επισήμαναν πως η κατασκευή μίας κοινής ασπίδας θα λειτουργούσε καταλυτικά υπέρ της αναβάθμισης και ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, δρομολογώντας παράλληλα μεγαλύτερο βαθμό συνεργασίας στον τομέα αυτό.
Χαρακτηριστικό είναι ότι το Ινστιτούτο προσθέτει δε ότι η κοινή έκδοση χρέους δεν θα συνεπαγόταν αλλαγή της δομής διοίκησης της αεράμυνας, όπως προβλέπεται στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για την Ασπίδα του Ουρανού, αλλά θα είχε αντίκτυπο στις διαδικασίες προμηθειών, καθώς οι προμήθειες θα μπορούσαν να οργανωθούν στο πλαίσιο του υφιστάμενου συστήματος Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας (PESCO) της ΕΕ.
Το πρόσθετο χρέος της ΕΕ θα ωφελούσε την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών βιομηχανικών ικανοτήτων στον τομέα της αεράμυνας, ακόμη και αν βραχυπρόθεσμα χρησιμοποιηθούν κάποια κεφάλαια για την αγορά συστημάτων από τις ΗΠΑ, σημειώνει.
Αναλυτικά ολόκληρη η έκθεση εδώ