Η Αμερική κοίταξε για λίγο κατάματα την άβυσσο. Για μερικά χιλιοστά, ίσως γλιτώσαμε εμφύλια σύρραξη. Οι αγορές, σαν να μη συνέβη τίποτα εξακολουθούν να αναρριχώνται καμαρωτές!!!
Μάλιστα, οι εταιρείες αναλύσεων κυκλοφορούν επίσημο κατάλογο των εταιρειών και κλάδων που θα πρωταγωνιστήσουν, τώρα που ο σιδερένιος ηγέτης «αναγεννήθηκε» και έχει στο τσεπάκι του την εκλογή. Να θυμηθούμε και τη ρήση του Μ. Κλίντον, ότι οι Αμερικάνοι προτιμούν το δυνατό και ας είναι λάθος, από τον αδύναμο κι σωστό (prefer strong and wrong to weak and right).
Τελικά έχουμε φτάσει σε τέτοιο επίπεδο νιρβάνας που τίποτα δεν μας αναστατώνει. Η απόπειρα δολοφονίας ενός υποψήφιου προέδρου θα περάσει στα ψιλά, σαν να μην έγινε ποτέ και θα συνεχίσουμε τη ζωή από εκεί που την αφήσαμε.
Όσο και αν έχουμε εμπιστοσύνη στα αντανακλαστικά της δημοκρατίας και παρά την ανοσία που έχουμε επιτύχει με τα θεσμικά αντίβαρα, η έλλειψη ανησυχίας, φτάνει στα όρια της αναισθησίας. Έχουμε εναποθέσει το πηδάλιο στην τύχη και είμαστε απόλυτα σίγουροι ότι λειτουργεί προς όφελός μας.
Το γεγονός ότι ο επίδοξος δολοφόνος του Τραμπ αστόχησε, δεν αναιρεί την τοξικότητα που έχει δηλητηριάσει το αμερικανικό εκλογικό σώμα στο σύνολο του. Όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών, ο μισός πληθυσμός θα αισθάνεται ότι καταπιέζεται, την επομένη της κάλπης. Και οι περιπέτειες δεν σταματούν εδώ.
Δεν είναι εικόνα Ανώτατου Δικαστηρίου να νομοθετεί με βάση τον προσωπικό κομματικό προσανατολισμό των μελών του. Ούτε οι ανώτατοι δικαστές να κρίνουν με γνώμονα τη θρησκευτική τους πίστη, λες και υπηρετούν σε θεοκρατικό καθεστώς, ερμηνεύοντας τη Σαρία.
Δεν είναι εικόνα υγιούς αγοράς να αγνοεί επιδεικτικά όλους τους κινδύνους. Είτε σε γεωπολιτικό, είτε σε εθνικό επίπεδο, και να προεξοφλεί πάντα ένα θετικό σενάριο. Αυτή η κυνικότητα, νομοτελειακά θα πληρωθεί δυσανάλογα στο μέλλον. Αν τελικά όλα βαίνουν καλώς και δεν ελλοχεύει καμία απειλή, τότε γιατί όλοι είναι στα κάγκελα;
Δεν μπορώ να καταλάβω από που πηγάζει η αταραξία της αμερικανικής ελίτ πως ότι και να συμβεί, θα είναι πάντα κερδισμένοι. Σε μια χώρα, όπου ο κάθε τρελός μπορεί να φέρει ελεύθερα όπλα, η ελίτ είναι εφησυχασμένη, ότι έχει ασυλία από τον όχλο με τους πυρσούς και τα δίκρανα
Μέχρι τα ξημερώματα της Κυριακής, σκεφτόμουν ότι η σιωπηλή δύναμη που θα μπορούσε να καθορίσει το αποτέλεσμα των επερχόμενων εκλογών θα ήταν οι μετριοπαθείς ρεπουμπλικάνοι. Εκείνοι που δεν αντέχουν να βλέπουν το κόμμα του Λίνκολν να έχει υφαρπαχθεί από φανατικούς συνωμοσιολόγους. Αυτή η επιλογή πλέον, έφυγε από το τραπέζι.
Οι δημοκρατικοί έπρεπε να φτάσουν στο παραπέντε και να βρεθούν αντιμέτωποι με το φάσμα της ήττας για να καταλάβουν ότι ο Μπάιντεν, τα χάνει. Τρέμουν στην ιδέα να ανοίξουν το θέμα της διαδοχής για να μην αποκαλυφθεί ότι «σε κάθε σπίτι ένας τρελός και στο δικό μας όλοι».
Ως τώρα υποστήριζα την άποψη, πως κάθε ενέργεια που μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφή πρέπει να αποφεύγεται με κάθε κόστος. Ξέρουμε πολύ καλά πως λειτουργεί ένας ατέρμονος φαύλος κύκλος. Μας το υπενθυμίζουν αρκετά αποτυχημένα κράτη γύρω μας. Μια αυτοτροφοδοτούμενη περιδίνηση θα μπορούσε να υποσκάψει και να ανατρέψει ολοκληρωτικά τις δημοκρατικές κοινωνίες.
Τώρα πια, έχοντας τον ίδιο φόβο, δεν απορρίπτω την άποψη εκείνων που πιστεύουν, ότι η κάθαρση ίσως τελικά έρθει μέσα από την καταστροφή. Όπως η λύτρωση στην αρχαία τραγωδία. Αν δεν φανούμε αντάξιοι της δημοκρατίας, τότε αξίζουμε να βυθιστούμε στην αναρχία και το χάος πριν κατρακυλήσουμε στην αρπάγη της τυραννίας
Ο Κ. Καστοριάδης έλεγε ότι «κανείς δεν μπορεί να προστατέψει την ανθρωπότητα από την τρέλα ή την αυτοκτονία» και ότι «είναι δικαίωμα του πολιτικού σώματος ακόμη και να αυτοκαταστραφεί εφόσον επιλέξει να το πράξει».
Το είδαμε στη Βρετανία με την ψύχωση του Brexit. Το είδαμε εδώ στη χώρα μας με τα πειράματα της προηγούμενης δεκαετίας. Το βλέπουμε να εκτυλίσσεται στη Γαλλία με την πολιορκία της εθνοσυνέλευσης από τα άκρα.
Όλοι αυτοί επιβάλλεται να εκτεθούν ώστε να δοκιμαστεί ο παραλογισμός των αλλοπρόσαλλων πολιτικών τους. Οι ανάλαφρες και ευάρεστες λύσεις να εφαρμοστούν σε πραγματικές συνθήκες και όχι σε προσομοιωτή καφενείου. Για να δούμε τότε τι εννοούν πίσω από τις αόριστες και αμφίσημες απόψεις που εκφέρουν.
Θα αφήσουν τους Ουκρανούς στην τύχη τους; Μήπως σκοπεύουν να αφήσουν όλους τους συμμάχους στο έλεος των αναθεωρητικών δυνάμεων; Άλλωστε, δεν θα είναι η πρώτη φορά που θα το βάζουν στα πόδια αφήνοντας πίσω το χάος…
Το ίδιο ισχύει και για τους λαούς. Δεν είναι αμέτοχοι, αλλά υπόλογοι των επιλογών τους. Υπάρχει συνέπεια σε κάθε πράξη και δεν διαλέγουμε πάντα μόνο τα κεράσια που μας αρέσουν.
Θα είχε ενδιαφέρον να μας πουν ποια Αμερική έχουν στο μυαλό τους και τι εννοούν όταν λένε να ξαναγίνει μεγάλη. Θέλουν την Αμερική πριν το Obamacare; Πριν τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ; Την Αμερική ηγέτιδα του ελεύθερου κόσμου ή τη φοβική Αμερική πριν τους παγκόσμιους πολέμους. Σε ποιο σημείο θέλουν να γυρίσουν το ρολόι της Ιστορίας;
*Ο Νίκος Τσαγκανέλιας είναι στέλεχος χρηματοοικονομικών επιχειρήσεων για τρεις δεκαετίες και διαθέτει μεταπτυχιακό στις Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Οικονομικές Σπουδές. Από το 2015 εργάζεται στην Tavira Financial Ltd.
