Ιδιαίτερα κρίσιμη για τις σχέσεις ΗΠΑ - Ουκρανίας θεωρείται η εν εξελίξει συνάντηση αξιωματούχων των δύο χωρών στην Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας, με τις δυο πλευρές να λένε πως οι επαφές είναι σε καλό δρόμο.
Πρόκειται για την πρώτη χρονικά διπλωματική επαφή μεταξύ των δύο χωρών μετά την τεταμένη επίσκεψη Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, όπου ο Αμερικανός πρόεδρος τον κατηγόρησε, μεταξύ άλλων, για αχαριστία. Ταυτόχρονα, οι συνομιλίες διεξάγονται έπειτα από μια «επεισοδιακή» νύχτα κατά τη διάρκεια της οποίας τουλάχιστον δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και τρεις ακόμα τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια μαζικής επίθεσης με ουκρανικά drones στη Μόσχα.
Η συνάντηση αποσκοπεί στην αποκατάσταση των σχέσεων και τη διερεύνηση κατά πόσον η Ουκρανία είναι διατεθειμένη για παραχωρήσεις υπό την πίεση του Ντόναλντ Τραμπ για γρήγορο τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία.
Ρούμπιο: Να κάνουν και οι δύο παραχωρήσεις
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του προς τη Τζέντα ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Μάρκο Ρούμπιο, τόνισε ότι δεν μπορεί να υπάρξει «στρατιωτική λύση» στον πόλεμο στην Ουκρανία. «Οι Ρώσοι δεν μπορούν να κατακτήσουν όλη την Ουκρανία και προφανώς θα είναι πολύ δύσκολο για την Ουκρανία να απωθήσει τους Ρώσους στα εδάφη που βρίσκονταν το 2014» είπε ο ΥΠ ΕΞ των ΗΠΑ.
«Πρέπει να κατανοήσουμε τη θέση της Ουκρανίας και να έχουμε μια γενική ιδέα για το ποιες παραχωρήσεις θα είναι διατεθειμένοι να κάνουν, γιατί δεν πρόκειται να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός και να τερματιστεί αυτός ο πόλεμος εάν και οι δύο πλευρές δεν κάνουν παραχωρήσεις», είπε ο Ρούμπιο στους δημοσιογράφους.
Τι είπαν Γουόλτς και Γιέρμακ
Έπειτα από τρεις και πλέον ώρες συνάντησης, ο Μάικ Γουόλτς, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, βγήκε για ένα διάλειμμα μαζί με τον Ρούμπιο και δήλωσε στους δημοσιογράφους: «Φτάνουμε σε αυτό το σημείο».
Ο Άντρι Γιέρμακ, προσωπάρχης του Zελένσκι και επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας, δήλωσε νωρίτερα ότι η συνάντηση «ξεκίνησε πολύ εποικοδομητικά».
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, στενός σύμμαχος του Κιέβου, δήλωσε στον Τραμπ τη Δευτέρα ότι ελπίζει ότι η στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ και η ανταλλαγή πληροφοριών θα μπορούσαν να συνεχιστούν ως αποτέλεσμα ενός «θετικού αποτελέσματος» στις συνομιλίες.
Ενόψει των συνομιλιών, ο Ζελένσκι πρότεινε μια αρχική εκεχειρία με τη Ρωσία στον αέρα και στη θάλασσα, σε μια προσπάθεια να δείξει ότι δουλεύει προς την ίδια κατεύθυνση με τον Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου με αστραπιαία ταχύτητα και ότι το εμπόδιο για τον στόχο αυτό είναι η Μόσχα και όχι το Κίεβο.
Ο Ζελένσκι τόνισε ότι η ιδέα της εκεχειρίας θα ήταν μια ευκαιρία να δοκιμαστεί η προθυμία της Μόσχας να τερματίσει τον πόλεμο.
Πριν από τις συνομιλίες, ο Γιέρμακ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι οι εγγυήσεις ασφαλείας παραμένουν κλειδί για την Ουκρανία, αλλά άφησε να εννοηθεί ότι μπορεί να το εξετάσουν μόνο σε προκαταρκτικό στάδιο την Τρίτη.
Ο Ζελένσκι, ο οποίος βρισκόταν στη Σαουδική Αραβία τη Δευτέρα για να συναντηθεί με τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, δεν συμμετέχει στις συνομιλίες.
Ο ειδικός απεσταλμένος του Trump για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος έχει επιστρατευτεί στη διπλωματία για την Ουκρανία αλλά δεν συμμετέχει στις συνομιλίες της Τρίτης, δήλωσε ότι ελπίζει ότι η συμφωνία ΗΠΑ-Ουκρανίας για τα ορυκτά θα υπογραφεί σύντομα.
Πάντως, ο Ρούμπιο αρνήθηκε τη Δευτέρα να διευκρινίσει τις παραχωρήσεις που θα πρέπει να κάνει η κάθε πλευρά, αλλά δήλωσε ότι το Κίεβο θα δυσκολευτεί να διεκδικήσει όλα τα χαμένα εδάφη του.
