Δημοσίευμα του Guardian αναφέρει πως οι υπηρεσίες ασφαλείας σε όλη την Ευρώπη βρίσκονται σε επιφυλακή για ένα πιθανό νέο «όπλο» της Ρωσίας – τους εμπρησμούς και τις δολιοφθορές – έπειτα από μια σειρά μυστηριωδών πυρκαγιών και επιθέσεων σε υποδομές στη Βαλτική, τη Γερμανία και τη Βρετανία.
Πολλές οι συμπτώσεις
Όταν ξέσπασε μια πυρκαγιά στο Ikea στο Βίλνιους στη Λιθουανία αυτόν τον μήνα, λίγοι έδωσαν σημασία μέχρι που ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, ανέφερε ότι θα μπορούσε να ήταν έργο ξένου σαμποτέρ, σύμφωνα με το δημοσίευμα.
Ήδη ερευνητές κάνουν λόγο για πιθανή ρωσική εμπλοκή σε μια εμπρηστική επίθεση στο ανατολικό Λονδίνο, μια άλλη φωτιά που κατέστρεψε το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο στην Πολωνία, μια απόπειρα δολιοφθοράς στη Βαυαρία στη Γερμανία αλλά και αντισημιτικά γκράφιτι στο Παρίσι.
Οι εκτιμήσεις των Αρχών
Αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις, σύμφωνα με τον Guardian, ότι κάποιο από αυτά τα περιστατικά είναι συντονισμένο, οι υπηρεσίες ασφαλείας πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να αποτελούν μέρος μιας προσπάθειας της Μόσχας να αποσταθεροποιήσει τη Δύση.
Χαρακτηριστικά, επισημαίνουν ότι μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, οι ξένες επιχειρήσεις πληροφοριών αποτελούνταν από κατασκόπους και τους χειριστές τους, αλλά στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, μπορούν να προσληφθούν διάφορα άτομα, που δεν συνδέονται έως καθόλου με άλλους επιτιθέμενους, καθώς οι σαμποτέρ πληρώνονται σε λίγα εκατοντάδες ευρώ ή σε κρυπτονόμισμα.
Μεγάλη ανησυχία
Είναι τέτοια η αναδυόμενη ανησυχία ότι αυτές οι υβριδικές επιθέσεις θα μπορούσαν να είναι έργο της Ρωσίας που το θέμα τέθηκε σε μια σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας στις Βρυξέλλες αυτή την εβδομάδα με αξιωματούχους ασφαλείας Ολλανδών, Εσθονών και Λιθουανών να προειδοποιούν για εθνικά τρωτά σημεία.
Ένας υπουργός, που ζήτησε να μην κατονομαστεί, είπε ότι ανησυχούν βαθιά για «δολιοφθορά, σωματική δολιοφθορά, οργανωμένη, χρηματοδοτούμενη και διενεργούμενη από Ρώσους πληρεξούσιους».
Η μαρτυρία του Τουσκ
Την περασμένη εβδομάδα, ο Τουσκ αποκάλυψε ότι οι πολωνικές αρχές είχαν συλλάβει εννέα άτομα σε σχέση με πράξεις δολιοφθοράς που φέρεται να διαπράχθηκαν κατόπιν εντολής ρωσικών υπηρεσιών.
Τόνισε δε ότι τα εγκλήματα φέρονται να περιελάμβαναν «ξυλοδαρμούς, εμπρησμό και απόπειρα εμπρησμού» με τους ερευνητές να εξετάζουν εάν η Ρωσία εμπλέκεται στη φωτιά σε εμπορικό κέντρο στη Βαρσοβία, έναν ισχυρισμό που η ρωσική πρεσβεία περιέγραψε ως θεωρία συνωμοσίας.
Ένας εκπρόσωπος της Ikea είπε ότι οι έρευνες συνεχίζονται για την πηγή της πυρκαγιάς στη Λιθουανία, σε συνδυασμό με μια απόπειρα εμπρηστικής επίθεσης σε εργοστάσιο χρωμάτων στην Πολωνία, την οποία ανέφερε ο Τουσκ στην προειδοποίησή του για πιθανή ξένη παρέμβαση.
Τον Απρίλιο, ένας Βρετανός κατηγορήθηκε ότι ενορχήστρωσε μια εμπρηστική επίθεση σε δύο μονάδες που συνδέονται με έναν Ουκρανό επιχειρηματία σε μια βιομηχανική περιοχή στο ανατολικό Λονδίνο, αφού φέρεται να είχε στρατολογηθεί από τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες. Η Εισαγγελική Υπηρεσία ισχυρίστηκε ότι «ενεπλάκη σε συμπεριφορές με στόχο επιχειρήσεις που ήταν συνδεδεμένες με την Ουκρανία προκειμένου να ωφεληθεί το ρωσικό κράτος».
«Αυτή είναι η φυσιολογική συμπεριφορά της Ρωσίας»
Την Τρίτη, ο Εσθονός υπουργός Άμυνας, Χάνο Πέβκουρ, στη σύνοδο κορυφής των υπουργών Άμυνας της ΕΕ, δήλωσε ότι η χώρα έχει ήδη πέσει θύμα ρωσικών σαμποτάζ.
«Έχουν πραγματοποιήσει παρόμοιες επιχειρήσεις στην Εσθονία. Προσέλαβαν 10 άτομα για να επιτεθούν στο αυτοκίνητο του υπουργού Εσωτερικών και στο αυτοκίνητο ενός δημοσιογράφου. Αυτή είναι η φυσιολογική συμπεριφορά της Ρωσίας. Λυπούμαστε που το λέμε, αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι η Ρωσία είναι ολοένα και πιο επιθετική προς τις ευρωπαϊκές χώρες αλλά και προς τις χώρες του ΝΑΤΟ», είπε.
Αναφέρθηκε σε επεισόδια τον Φεβρουάριο, όταν έσπασαν τα τζάμια των αυτοκινήτων του υπουργού Εσωτερικών, Λάουρι Λάαναμετς, και ενός δημοσιογράφου.
Έξι άτομα συνελήφθησαν λίγο αργότερα, συμπεριλαμβανομένων Ρώσων υπηκόων και διπλών υπηκόων Ρωσίας-Εσθονίας, είπε ο εισαγγελέας.
Στη Γερμανία, υπάρχουν επίσης υποψίες για επιθέσεις με γνώμονα τις ξένες μυστικές υπηρεσίες, εκτός από ένα κύμα επιθέσεων στον κυβερνοχώρο το 2023 από μια ομάδα χάκερ που συνδέεται με τη ρωσική υπηρεσία πληροφοριών.
Τον περασμένο μήνα, δύο Γερμανο-Ρώσοι υπήκοοι συνελήφθησαν ως ύποπτοι ότι σχεδίαζαν επιθέσεις δολιοφθοράς, μεταξύ άλλων σε στρατιωτική βάση στη Βαυαρία. Ο κύριος ύποπτος κατηγορείται για σχέδιο έκρηξης, εμπρησμό και διατήρηση επαφής με τις ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών.
Η σύνδεση με τις φάρσες για βόμβες στην Αθήνα
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι φοβούνται πως αυτές οι επιθέσεις έρχονται να προστεθούν σε μια ήδη πολλαπλασιαζόμενη εκστρατεία παραπληροφόρησης. Την Τετάρτη, αρκετά σχολεία σε όλη την Αθήνα εκκενώθηκαν μετά από φάρσα για βόμβα. Η αστυνομία εντόπισε έναν Ρώσο διακομιστή και είπε ότι το κόλπο είχε στόχο «να διαταράξει τη δημόσια τάξη».
Το εθνικό κέντρο διαχείρισης κρίσεων της Λιθουανίας (NKVC) έχει προειδοποιήσει τις επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων εμπορικών κέντρων και οργανισμών που υποστηρίζουν την Ουκρανία, να εντείνουν την επαγρύπνηση τους.
Τη Δευτέρα, ο ολλανδικός εθνικός συντονιστής για την ασφάλεια και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας προειδοποίησε για τον κίνδυνο ανατρεπτικών επιχειρήσεων στην Ολλανδία, συμπεριλαμβανομένης της «κατασκοπείας και προκαταρκτικής τοποθέτησης για δολιοφθορά ζωτικής σημασίας υποδομής».
Στις Βρυξέλλες την Τρίτη, ο Ολλανδός υπουργός Άμυνας, Kajsa Ollongren, είπε ότι η Ρωσία «προσπαθεί να εκφοβίσει» τις χώρες του ΝΑΤΟ, καθιστώντας τα κράτη μέλη της ΕΕ ευάλωτα.
«Ναι, είμαστε ευάλωτοι. Νομίζω ότι όλοι είμαστε. Έχουμε ζωτικής σημασίας υποδομές. Έχουμε υποδομές στον βυθό της θάλασσας, έχουμε προμήθειες ηλεκτρισμού, νερό, είμαστε ευάλωτοι σε κυβερνοεπιθέσεις. Βλέπουμε τώρα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ότι η Ρωσία προσπαθεί να μας αποσταθεροποιήσει και επίσης να μας εκφοβίσει.
«Πιστεύω ότι αυτός ήταν ένας τρόπος με τον οποίο η Ρωσία και επίσης η Σοβιετική Ένωση δούλεψαν σε όλη την πρόσφατη ιστορία, πραγματικά. στα 75 χρόνια του ΝΑΤΟ νομίζω ότι το έχουμε δει συχνά», είπε.
