Μία από τις έννοιες που αναδύθηκαν από τον στρατιωτικό και δημόσιο διάλογο μετά το ξέσπασμα του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς είναι η «Οικονομία των Πυραύλων».
Σύμφωνα με άρθρο του Udi Ezion στην Jerusalem Post, δεν αρκεί να έχεις τον καλύτερο πύραυλο ή βόμβα- πρέπει επίσης να διατηρείς ένα αρκετά μεγάλο απόθεμα για να καλύψεις τις ανάγκες σου και την ικανότητα αναπλήρωσης αυτού του αποθέματος σε περίπτωση παρατεταμένου πολέμου. Ακόμη και στην ανάπτυξη όπλων που μπορούν να πετάξουν με ταχύτητες χιλιάδων χιλιομέτρων την ώρα, οπλισμένα με πολεμικές κεφαλές και εξελιγμένους αισθητήρες, όλα καταλήγουν στα χρήματα.
Η κρατική εξεταστική επιτροπή του Ισραήλ για τον πόλεμο θα πρέπει επίσης να ασχοληθεί με αυτό το ζήτημα, καθώς πριν από την 7η Οκτωβρίου, μαζί με πολιτικές και πληροφοριακές αποτυχίες, υπήρχε σημαντική ανεπάρκεια στον επαρκή εξοπλισμό της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας, των τεθωρακισμένων μονάδων και του πυροβολικού με επαρκή πυρομαχικά.
Ο άγραφος κανόνας είναι ότι ο πύραυλος αναχαίτισης κοστίζει πάντα περισσότερο από τον πύραυλο που αναχαιτίζεται. Η άμυνα είναι πιο ακριβή από την επίθεση. Αυτή ήταν η κατάσταση με το σύστημα Patriot κατά των πυραύλων Scud στον πόλεμο του Κόλπου το 1991, και αυτή είναι η περίπτωση με τους αναχαιτιστικούς πυραύλους Iron Dome κατά των πυραύλων της Χαμάς και της Χεζμπολάχ από το 2011.
Αυτή την εξίσωση προσπαθεί να αλλάξει το σύστημα αναχαίτισης με λέιζερ «Iron Beam», που αναπτύσσεται επί του παρόντος από το υπουργείο Άμυνας και τη Rafael. Τα πρώτα επιχειρησιακά συστήματα λέιζερ αναμένεται να παραδοθούν στις IDF μέχρι το τέλος του 2025. Αντί να χρησιμοποιείται ένας κρυφός πύραυλος που κοστίζει περίπου 100.000 δολάρια, μειώνει το κόστος της αναχαίτισης σε μόλις λίγα δολάρια για κάθε βολή, που είναι ουσιαστικά το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας. Ακόμη και αν προστεθεί το κόστος συντήρησης και φθοράς, αυτό αποτελεί μια σημαντική επανάσταση στην οικονομία και την ασφάλεια.
Σύμφωνα με αναφορές των IDF, το Ιράν εκτόξευσε 181 βαλλιστικούς πυραύλους κατά του Ισραήλ την περασμένη Τρίτη και το σύστημα αεράμυνας των IDF αναχαίτισε τους περισσότερους από αυτούς. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, μέσω των πυραυλοκαταστροφέων τους, αναχαίτισαν 12 πυραύλους, σύμφωνα με αμερικανικές αναφορές.
Αυτό σημαίνει ότι οι Ιρανοί εκτόξευσαν περίπου 200 πυραύλους, με μερικούς να πέφτουν στην πορεία στο Ιράν και το Ιράκ. Ένας βαλλιστικός πύραυλος με βεληνεκές 1.500 έως 2.000 χιλιομέτρων είναι ακριβός. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η παραγωγή κάθε πυραύλου κοστίζει στους Ιρανούς τουλάχιστον ένα εκατομμύριο δολάρια και χρησιμοποίησαν προηγμένα μοντέλα όπως τα Emad και Kheibar, ακόμη και το Fattah-1, το οποίο υποστηρίζεται ότι είναι υπερηχητικό - δηλαδή μπορεί να πετάξει και να ελιχθεί με ταχύτητες που υπερβαίνουν πέντε φορές την ταχύτητα του ήχου - σε μια προσπάθεια να παραπλανήσουν τα συστήματα αεράμυνας που προσπαθούν να το αναχαιτίσουν.
Περίπου 200 εκατομμύρια δολάρια είναι ένα βαρύ ποσό για ένα πυραυλικό μπαράζ και σίγουρα δεν αποτελεί ασήμαντο μέρος του πυραυλικού αποθέματος του Ιράν. Ωστόσο, από τη σκοπιά της Τεχεράνης, αντιπροσωπεύει ένα σχετικά ελαφρύ πλήγμα στα οικονομικά της.
Σύμφωνα με έκθεση του Reuters, το Ιράν έχει καταφέρει, ακόμη και υπό τις διεθνείς κυρώσεις, να εξάγει πετρέλαιο αξίας 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως. Αυτό το πυραυλικό μπαράζ τους κόστισε το ισοδύναμο των εξαγωγών μόλις δύο ημερών - όχι κάτι που θα έκαναν καθημερινά, αλλά ούτε και μια δαπάνη που η χώρα θα δυσκολευόταν να διαχειριστεί κάθε λίγους μήνες, ειδικά όταν παραμελεί άλλους κλάδους του στρατού για να επενδύσει στην πυραυλική τεχνολογία.
Η χρήση από το Ισραήλ των συστημάτων αεράμυνας Arrow-2 και Arrow-3
Σε απάντηση στους ιρανικούς πυραύλους, η Πολεμική Αεροπορία του Ισραήλ εκτόξευσε πυραύλους Arrow-2 και Arrow-3 που παράγονται από την Israel Aerospace Industries. Τα βέλη δεν εκτοξεύονται εναντίον πυραύλων που αναγνωρίζονται από το σύστημα ως στοχευόμενοι σε ακατοίκητες ή στρατιωτικά ασήμαντες περιοχές.
Ωστόσο, οι Ιρανοί χρησιμοποίησαν πιο ακριβείς πυραύλους αυτή τη φορά, γεγονός που πιθανώς βελτίωσε την ακρίβεια στόχευσής τους σε σύγκριση με τις προηγούμενες προσπάθειες, καθιστώντας αναγκαίες περισσότερες αναχαιτίσεις.
Οι IDF δεν αποκάλυψαν πόσοι πύραυλοι Arrow χρησιμοποιήθηκαν ή αν χρειάστηκε επίσης η χρήση του David's Sling ή του Iron Dome για την αναχαίτιση μεγαλύτερων θραυσμάτων ή τμημάτων ιρανικών πυραύλων που δεν είναι πολεμικές κεφαλές αλλά θα μπορούσαν να προκαλέσουν δευτερογενείς ζημιές.
Ο παλαιότερος πύραυλος Arrow-2, ο οποίος αναχαιτίζει τον στόχο του σε ύψος δεκάδων χιλιομέτρων στην ατμόσφαιρα, κοστίζει περίπου 3 εκατομμύρια δολάρια. Ο νεότερος πύραυλος Arrow-3, ο οποίος αναχαιτίζει βαλλιστικούς πυραύλους στο διάστημα σε μεγαλύτερες αποστάσεις από τα ισραηλινά σύνορα, κοστίζει περίπου 2 εκατομμύρια δολάρια.
Ωστόσο, ακόμη και αν χρησιμοποιούνταν περίπου 180 πύραυλοι Arrow, χρησιμοποιώντας και τους δύο τύπους, το κόστος αναχαίτισης θα ήταν περίπου 450 εκατομμύρια δολάρια - υπερδιπλάσιο του κόστους του ιρανικού πυραυλικού μπαράζ.
Τι δείχνουν οι αριθμοί
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ του Ισραήλ είναι υπερδιπλάσιο από αυτό του Ιράν: 50.000 δολάρια έναντι 20.000 δολαρίων το 2022. Ωστόσο, το Ισραήλ είναι μια χώρα 10 εκατομμυρίων ανθρώπων, ενώ το Ιράν έχει 90 εκατομμύρια. Το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης για την προμήθεια του αναχαιτιστικού Arrow έχει προέλθει από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες έχουν επενδύσει περίπου 4 δισεκατομμύρια δολάρια στο έργο μέχρι σήμερα.
Εφόσον οι ΗΠΑ είναι πρόθυμες να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν τα συστήματα αεράμυνας του Ισραήλ, όπως κάνουν για το Iron Dome και το David's Sling, ο κύριος περιορισμός θα είναι ο ρυθμός παραγωγής στις Israel Aerospace Industries και Rafael, καθώς και η προμήθεια βασικών εξαρτημάτων.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν ξεκίνησε και το Κογκρέσο ενέκρινε ειδικό προϋπολογισμό 14,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το ξέσπασμα του πολέμου, εκ των οποίων περισσότερα από 4 δισεκατομμύρια δολάρια προορίζονται για την αναπλήρωση των αποθεμάτων αναχαιτιστικών συστημάτων και την προώθηση της ανάπτυξης και προμήθειας του συστήματος λέιζερ. Ωστόσο, το λέιζερ δεν θα είναι αρκετά ισχυρό στο εγγύς μέλλον για την αναχαίτιση βαλλιστικών πυραύλων και οι συνεχείς αμερικανικές επενδύσεις εξαρτώνται από τη σχέση μεταξύ των δύο εθνών. Όσον αφορά την αεράμυνα, χωρίς αμερικανική χρηματοδότηση, θα αποτελούσε βαρύ φορτίο για τον αμυντικό προϋπολογισμό.