Ο Τζο Μπάιντεν, χθες το απόγευμα, κατά τη διάρκεια σύντομης συνομιλίας του με δημοσιογράφους πριν αναχωρήσει από τον Λευκό Οίκο για ένα ταξίδι στις νότιες ΗΠΑ, εκτόξευσε τις τιμές του πετρελαίου πάνω από 5%, δηλώνοντας ότι είναι σε εξέλιξη «συζητήσεις» για ενδεχόμενα ισραηλινά πλήγματα σε ιρανικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, μετά την επίθεση του Ιράν με βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον του ισραηλινού εδάφους.
Η αλήθεια είναι ότι μετά τα γεγονότα της Τρίτης, η αγορά προσπαθεί να ζυγίσει το βάρος της ισραηλινής απάντησης. Θα είναι μια αδύναμη επίθεση, όπως εκείνη του Απριλίου; Ή θα είναι μια πιο βίαιη επίθεση, με στόχο, όχι μόνο στρατιωτικές εγκαταστάσεις, αλλά και εγκαταστάσεις πετρελαίου ή και πυρηνικές εγκαταστάσεις;
Οι χθεσινές δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου αύξησαν τις πιθανότητες για το δεύτερο σενάριο, με τους traders να έχουν ήδη αρχίσει να προσθέτουν σημαντικό risk premium στο πετρέλαιο κάτω από το βάρος των πιθανών διαταραχών του εφοδιασμού στο Στενό του Ορμούζ και τον αποδεκατισμό της πετρελαϊκής υποδομής του Ιράν.
Βλέπετε, το Ιράν είναι σημαντικός παίκτης στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου ως η τέταρτη μεγαλύτερη παραγωγός χώρα παγκοσμίως. Η παραγωγή του, που αντιστοιχεί στο 11% της συνολικής παραγωγής των χωρών του ΟPEC και έως και το 4% της παγκόσμιας προμήθειας, θα μπορούσε να κινδυνεύσει, εάν η πετρελαϊκή υποδομή του Ιράν γίνει στόχος του Ισραήλ.
Ως εκ τούτου, τα διεθνή ειδησιογραφικά site «πλημμύρησαν» από δημοσιεύματα για τιμές πετρελαίου έως και τα 200 δολάρια το βαρέλι, σε περίπτωση που το Ισραήλ χτυπήσει εν τέλει τις πετρελαϊκές υποδομές του Ιράν.
Γιατί είναι υπερβολικές οι εκτιμήσεις
Σαφώς, ο κίνδυνος διαταραχών του εφοδιασμού πετρελαίου αυξάνεται, καθώς εντείνονται οι μάχες στη Μέση Ανατολή.
Όμως, δεδομένου ότι ο OPEC+ διαθέτει μεγάλη ποσότητα πλεονάζοντος αργού, που θα μπορούσε να καλύψει το όποιο κενό, καθιστά τις εκτιμήσεις για τιμές πετρελαίου στα 200 δολάρια/βαρέλι αν μη τι άλλο υπερβολικές.
Η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα του OPEC+ πιστεύουμε ότι τουλάχιστον προς το παρόν, απομακρύνει το σενάριο μιας ανεξέλεγκτης ανόδου των τιμών του πετρελαίου, δεδομένου ότι είναι επαρκής για να καλύψει μια διαταραχή στις εξαγωγές του Ιράν, στην περίπτωση που το Ισραήλ πλήξει τις πετρελαϊκές υποδομές της χώρας σε αντίποινα για την επίθεση της Τεχεράνης με βαλλιστικούς πυραύλους.
Δεν αρνούμαστε ότι μια μείωση των εξαγωγών του Ιράν κατά 2 εκατομμύρια βαρέλια προσθέτει σαφώς ένα σημαντικό ασφάλιστρο κινδύνου στο πετρέλαιο.
Όμως, διαφωνούμε με την άποψη του Bjarne Schieldrop, επικεφαλής αναλυτή εμπορευμάτων στη σουηδική τράπεζα SEB, ότι εάν εξαλειφθεί η πετρελαϊκή υποδομή του Ιράν, οι τιμές θα μπορούσαν «εύκολα» να ανέλθουν στα 200+ δολάρια το βαρέλι.
Ακόμα και αν προκύψει εμπλοκή και για το στενό του Ορμούζ, του στρατηγικά σημαντικού πλωτού δρόμου μεταξύ του Ιράν και του Ομάν, που συνδέει τους παραγωγούς αργού στη Μέση Ανατολή με βασικές αγορές σε όλο τον κόσμο, το πετρέλαιο δύσκολα θα φτάσει τα 200 δολάρια/βαρέλι.
Και αν η επενδυτική ψυχολογία οδηγήσει τις τιμές τόσο υψηλά, τα επίπεδα αυτά δεν θα είναι διατηρήσιμα για τους εξής λόγους:
-Η Σαουδική Αραβία μέχρι πρότινος προσπάθησε να στηρίξει τις τιμές του πετρελαίου, περιορίζοντας την παραγωγή, για περίπου ενάμιση χρόνο. Όμως τις τελευταίες ημέρες, η Σαουδική Αραβία στρέφεται προς μια πολιτική αύξησης της παραγωγής προκειμένου να ανακτήσει μερίδιο αγοράς.
Την ώρα, λοιπόν, που η Μέση Ανατολή φλέγεται και τα σενάρια για εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου μονοπωλούν τους πρώτους τίτλους των ειδήσεων, η Σαουδική Αραβία προειδοποιεί για κατάρρευση των τιμών!
Ο υπουργός Πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας, Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν, προειδοποίησε πριν λίγες ώρες ότι οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να πέσουν έως και τα 50 δολάρια το βαρέλι, εάν τα μέλη του OPEC+ δεν τηρήσουν τα συμφωνηθέντα όρια παραγωγής.
Εν ολίγοις, η Σαουδική Αραβία προειδοποίησε τους υπόλοιπους παραγωγούς του καρτέλ ότι δεν είναι πλέον διατεθειμένη να σηκώνει μόνη της το βάρος των μειώσεων προσφοράς. Αν οι υπόλοιποι παραγωγοί δεν τηρήσουν τα συμφωνηθέντα όρια, τότε δεν θα διστάσει να προχωρήσει σε έναν πόλεμο τιμών, προκειμένου να διατηρήσει το μερίδιό της στην αγορά. (σ.σ: Σχετική ανάλυση μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Υπενθυμίζουμε ότι η Σαουδική Αραβία χρειάζεται τιμές τουλάχιστον πέριξ των 85 δολαρίων/βαρέλι προκειμένου να χρηματοδοτήσει τον μεγαλεπήβολο ενεργειακό μετασχηματισμό της. Παρά ταύτα, πριν λίγες ημέρες άφησε να εννοηθεί ότι είναι έτοιμη να αυξήσει την προσφορά της, ως απάντηση στην απροθυμία των υπόλοιπων μελών να συμμορφωθούν με τα συμφωνηθέντα όρια παραγωγής.
Άλλωστε, το έχει ξανακάνει τον Μάρτιο του 2020, όταν, στην κόντρα της με τη Ρωσία, αποφάσισε να αυξήσει την παραγωγή της σε επίπεδα ρεκόρ εν μέσω της πανδημίας της Covid-19 και των lockdowns, οδηγώντας τις τιμές σε αρνητικό έδαφος.
- O Υπουργός Πετρελαίου της Λιβύης, Χαλίφα Αμπούλ Σάντεκ, σε συνέντευξή του στο Bloomberg, δήλωσε ότι η Λιβύη θα επαναφέρει εκατοντάδες χιλιάδες βαρέλια ημερησίως στις παγκόσμιες αγορές.
Υπενθυμίζουμε ότι υπό κανονικές συνθήκες, η Λιβύη παράγει περισσότερα από 1,2 εκατομμύρια βαρέλια καθημερινά. Η παραγωγή της χώρας, όμως, συχνά κρατείται «όμηρος» των πολιτικών συγκρούσεων, καθώς οι αντίπαλες πλευρές ανταγωνίζονται για τον έλεγχο του πετρελαίου.
Σε μια τέτοια πολιτική αντιπαράθεση, η ανατολική κυβέρνηση της χώρας είχε διατάξει τη διακοπή της παραγωγής, με αποτέλεσμα, στα τέλη Αυγούστου, η χώρα να παράγει από 1,2 εκατ. βαρέλια κάτω από τα 450.000 βαρέλια.
Εν τέλει όμως ήρε την κατάσταση «ανωτέρας βίας», επιτρέποντας την επανεκκίνηση των εργασιών σε όλα τα κοιτάσματα και τους τερματικούς σταθμούς εξαγωγής. Ανάμεσα σε αυτούς συγκαταλέγεται και το μεγαλύτερο κοίτασμα της χώρας, Σαράρα, το οποίο παρήγαγε 260.000 βαρέλια την ημέρα πριν από το κλείσιμο.
Η επαναφορά της προσφοράς αναμένεται να απορροφήσει, ως έναν βαθμό τουλάχιστον, τους κραδασμούς στην τιμή από την προβλεπόμενη κλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή.
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
Μαίρη Βενέτη
